Neuroplasticiteit

Question 1

geschiedenis van plasticiteit

Answer 1

1. geen plasticiteit
   - 2500vc tot 100j geleden
   - geen behandeling van cva patiënten
   - sterven door complicaties
   - veranderingen = afname van shockfase
2. reden
   - onbegrip van microstructuur neuronen
   - 10 biljoen corticale cellen
   - 60 triljoen synapsen

Question 2

ouderwetse visie op neuroplasticiteit

Answer 2

1. beter begrip
   - transcraniale magnetische stimulatie
   - histochemische technieken
   - functionele beeldvorming
2. kliniek
   - jaren 80
   - slechte verwachtingen aan patiënt geven
   –> self-fulfilling prophecy
3. huidige visie = positiever klimaar
   - zolang neuronen & synapsen aanwezig zijn = herleren mogelijk
   - heel veel variatie
   –> when you have seen 1 stroke patiënt, you have seen 1 stroke patient

Question 3

eerste inzichten in plasticiteit

Answer 3

1. in kaart brengen van macrostructuur = lokalistische concepten
   - fysieke kenmerken van uiterlijk ≈ hersenen
   - vb: grote frontale kwab = uitpuilende ogen
   - broca = focaal letsel bij patiënt met spraak gebrek
   - hersenen stimuleren bij wakkere patiënten
   –> pamfiel = homunculus sensoricus
2. begin plasticiteit
   - neuronen in zwart kleuren
   - verandering in zenuwweefsel zien bij laesies

Question 4

algemeen neurologisch letsel

Answer 4

1. locatie van letsel
   - normale MSS = letsel aan actie-component
   - neuro = volledige desorganisatie van epicentrum van alles
2. onderdelen
   - veel onderdelen = motoriek, sensoriek, spraak, …
   - onderdeel verbeteren & terug zetten bij stabilisatie van revalidatie
   - alle verschillende onderdelen samen > som van alle onderdelen
3. motoriek
   - meer dan anlytische contracties
   - interactie van motoriek, perceptie & cognitei
   - vormt vloeiende bewegingen

Question 5

neurologisch herstel model

Answer 5

1. flexibiliteit
   - mate van alledaagse problemen te kunnen oplossen
   - iedereen heeft eigen regelruimte = revalidatie potentieel
   - motorisch, mentaal, cognitief, …
2. exploitatie
   - maximaal gebruik maken van revalidatie potentieel
   - weinig effect op revalidatie potentieel
   –> maar wat dit is zo goed mogelijk gebruiken
3. adaptatie
   - reorganisatie van restfenomeen = niet-wegregelbaar
   - bij iedereen verschillend ookal zelfde letsel ≠ uniform
   - door nature & nurture

Question 6

plasticiteit & ontwikkeling

Answer 6

1. iedereen verschillend, zelfde organisatie
   - uiterlijk & gedrag erg verschillend
   - gelijkaardige patronen van sensoriek & motoriek vb: homunculus
2. verklaring
   - genoom = 20.000 = te weinig voor alle cellen te coderen
   - context gebonden groei = op bepaalde momenten genen aan & uit zetten
   - processen activeren voor bepaalde genen aan & uit te zetten
3. nuances
   - verschillen in netwerken al sinds baarmoeder
   - eet & gedragsgewoonten van moeder
   - later = alle aspecten van opvoeding hebben invloed

Question 7

synaptische pruning

Answer 7

1. verloop van netwerk
   - toename van verbindingen tot 2j
   –> meer als volwassene
   - afname van netwerken = pruning
2. pruning
   - netwerken aanleggen voor heel veel verschillende acties/handelingen
   - die dat niet gebruikt worden weghalen
   - energie & voeding besparing
3. gevolg
   - jong = veel mogelijkheden van ontplooing bij voldoende voeding
   - ouder = minder plasticiteit maar verdwijnt niet volledig

Question 8

onderzoek naar corticale neuroplasticiteit

Answer 8

1. corticale mapping
   - homunculus sensoricus
   - sensoriek gebieden projecteren op hersenen
2. experiment
   - 2 dezelfde vingers voor 1-2u stimuleren
   - corticale gebieden voor deze vingers wordt groter
   - leidt tot fijnere aansturing & corticale mapping
   - gelijkaardig voorbeeld = grotere corticale mapping bij voorkeurspootje
3. onderdelen plasticiteit
   - anatomische veranderingen = vorig voorbeeld
   - verandering van effectiviteit & intensiteit = PTP post-tetanische potentiatie

Question 9

actiepotentialen

Answer 9

1. normale actiepotentialen
   - constante actiepotentialen = normale stimulatie pre-synaptische cel
   - stimulatie van post-synaptische cel met bepaalde amplitude
   - ampa-receptroen reageren op glutamaat
2. temporele summatie
   - hoog frequentiele actiepotentialen
   - post-synaptisch reageert met grotere totaal amplitude

Question 10

PTP

Answer 10

1. PTP post-tetanische potentiatie
   - delay van geen activatie cel
   - zelfde actiepotentiaal zal tot grotere amplitude leiden
   - gevolg = tijdelijke uitvoeringsverbetering bij revalidatie
2. LTP long term potentiation
   - herhalen van dit process
   - meer stabiele veranderingen = structureel
   - geen tijdelijke veranderingen maar verworven veranderingen
   - ook met inhiberende stimuli = LTD long term depression

Question 11

effect van letsel op neuronen

Answer 11

1. directe schade
   - donkere zone met geen activiteit
   - umbra = shaduw zone
   - aangetast weefsel
2. indirecte schade
   - gedaalde activiteit
   - penumbra = halfschaduw zone
   - potientieel kwetsbare zone

Question 12

oorzaken van penumbra zone

Answer 12

1. oorzaken van indirecte schade
   - gestoorde circulatie
   - cerebrospinale vochtbalans
   - afwijkend cerebraal metabolisme = immuuncellen
   - spontane ontladingen
   - centraal oedeem
   - transneurale degeneratie

Question 13

centraal oedeem

Answer 13

1. algemeen
   - cytoxisch cerebraal oedeem = opstapeling van intracellulair vocht
   - vasogeen oedeem = lekkage van eiwitten & vloeistof uit bloedvaten
   - lokaal of op afstand = functionele depressie in onaagetast weefsel
2. risico
   - geen mogelijkheid tot uitzetting in schedel
   - neuronale/axiale compressie = functie verlies
   - bij langdurig = geen herstel meer mogelijk
3. therapie
   - niet te hoge belasting van zone in eerste dagen
   - mogelijkheid door nog verdere uitzetting
   - soms kunstmatig in coma houden
   - na vragen wat activiteitsniveau mag zijn

Question 14

transneuronale degeneratie

Answer 14

1. algemeen
   - morfologie van neuronen is gekoppeld aan input & output
   - anterograde uitbreiding = neuronen achter zenuwen worden niet meer geprikkeld & sterven af
   - retrograde uitbreiding = neuronen voor zenuwen hebben geen functie meer & sterven af
   - beide komen samen voor
   - meer bij gesloten netwerk
2. therapie
   - maximaal prikkelen van resternde input mogelijkheden
   - degeneratie minimaliseren
   - acute fase = afwegen met oedeem te verergeren
   - bij negatieve reacties op prikkels = langzaam opbouwen

Question 15

diaschisis

Answer 15

1. cerebrale shockfase
   - tijdelijke fucntie-onderbreking of afstand
   - kan zelf tot andere hersenhelft
   - klinisch beeld is veel groter dan stoornis
2. neuronale reactivatie
   - PET toont aan dat bloed circulatie herstelt
   - binnen enkele weken zal klinisch beeld zich herstellen = niet bij chronische aandoeningen
   - overblijven van residuletsel
   - soms blijft diachisis hangen

Question 16

reactivatie van diachisis

Answer 16

1. effecten van reactivatie
   - maar kleine bijdrage van reactivatie
   - alle kleine beetjes helpen
2. bevordering van reactivatie
   - spontaan & geïnduceerd herstel door denervatie-overgevoeligheid & sprouting
   - amfetamines
   - oefentherapie van zones die structureel gekoppeld zijn
   - sensorische prikkelingen = krachtige afferente stimulatie

Question 17

denervatie hypersensitiviteit

Answer 17

1. deviante-vorm
   - bij beschadige neuron = massale vrijstelling van neurotransmitters
   - geen effect zichtbaar door cerebrale shockfase op dit moment
   - soms extreem schudden
2. non-deviante vorm
   - verhoogde aantal receptoren & lagere drempelwaarde
   - door verminderde prikkeling
   - cel maakt zichzelf gevoeliger voor ENIGE neurotransmitter die nog doorkomt
   - samen werken met collaterale sprouting
3. negatieve gevolgen van non-deviante vorm
   - hyperactieve nociceptie
   - hyperactieve peesreflexen & verhoogde resistentie bij passieve bewegingen
   - spasmen & clonus

Question 18

synaptogenese

Answer 18

1. collaterale sprouting
   - zijtakken van intacte axonen
   - aspecifieke reactieve synaptogense
   - bij toevallig contact = gerichte axonen vormen met nieuwe connecties
2. eigenschappen van sprouting
   - komt ook voor zonder letsel
   - bij letsel extra facilitatie
   - permanent proces maar met optimaal venster
   - opgestart al vanaf eerste minuten
3. optimaliseren van synaptogense
   - optimale sturing niet duidelijk
   - activeren van lichaamssegmenten die stoornissen vertonen
   - intensief & repetitief

Question 19

foutlopen van synaptogenese & denervatie hypersensitiviteit

Answer 19

= linken met cellen die ander doel hadden

1. syndroom van Frey
   - cellen voor perifere zweetklieren
   - linken met speekselklier restanten
   - na partiële speekselklierresectie
2. gevolg
   - eten = speekselproductie
   - automatisch ook zweten in kaakregio

Question 20

demaskering van stille synapsen

Answer 20

1. inhoud
   - dominant systeem valt uit
   - activatie van latente systemen
   - vb: normaal gyrus precentralis voor motoriek -> overname door andere regio’s
2. bevordering
   - medicatie vb: amfetamines
   - bewegingstherapie
3. voorbeeld
   - braille lezen
   - occipitale schors die niet meer geprikkeld wordt
   –> wordt actief door prikkels van vinger

Question 21

regeneratie van het zenuwstelsel

Answer 21

1. voorwaarden
   - in perifere ZS
   - niet traumatisch = ander littekenweefsel dat voor blokkade zal zorgen
2. eigenschappen
   - met 1mm per dag
   - minder grote kwaliteit
   - bij grotere afstanden = minder kans op opnieuw te vormen
3. mechanisme
   - zenuwuitloper door overblijvende myeline schede
   - neurogenese vanuit stamcellen
   - geen contact mogelijk = vorming van zenuwknoop

Question 22

angiogenese

Answer 22

1. algemeen
   - herbevloeiing = reductie impact ischemie
   - door lagere zuurstof spanning
   - ook door oefeningen
2. effecten
   - gunstig effect op stollingsfactoren
   - stimulerend effect op anti-coagulantia

Question 23

algemeen corticale remapping

Answer 23

1. voorbeelden
   - occipitale lobus bij blinde
   - n. medianus grotere zone door meer prikkels op handpalm
   –> letsel = zone wordt kleiner
2. eigenschappen
   - gebeurd voordurent ook zonder letsel = remapping afh van input & use
   - remapping het makkelijkst binnen zelfde modaliteit
   - cross-modale plasticiteit = ook over andere modaliteiten
   - overname door elk mogelijk hersengebied dat functioneel contact heeft
   –> meestal, maar niet altijd dichtbij gelegen zones
3. overname
   - andere banen = rerouting
   - andere gebieden in zelfde hemisfeer
   - andere hemisfeer = vooral na taal
   - andere niveau’s = basale kernen & cerebellum

Question 24

remapping perifeer letsel

Answer 24

1. na perifeer letsel
   - n. medianus = grotere zone want palmair meer geprikkeld
   - letsel = zone verkleind & wordt overgenomen door n. radalis
2. herwinnen van mogelijkheid
   - bij regeneratie van zenuw zal zone trager/niet hernomen worden
   - door verhoogde reactiveringsmogelijkheid
3. mechanisme
   - niet alleen overname maar ook vorming van nieuwe verbindingen
   - vanuit centraal zijtakken ontwikkelen naar ruggenmerg & hersenstam dat niet meer gebruikt wordt
   - vb: corticale stimulatie = ispilateraal grotere protentialen van spieren proximaal van letsel

Question 25

remapping centraal letsel

Answer 25

1. na centraal letsel
   - cortex gebied voor 1 van vingers valt uit
   - nabije cortex pakt over = normaal gezicht
2. korte termijn mechansime
   - leasie van aangezicht zenuw
   - minuten hierna activiteit in motorische cortex voor voorpoot
   - te snel voor collaterale sprouting
3. verklaringen
   - aanwezigheid van zwakke & niet functionele verbindingen die gedemaskeerd worden
   - reciproke inhibitie valt weg = desinhibitie
   - normaal voortdurend feedback = denervatie-overgevoeligheid
   - collaterale sprouting op lange termijn

Question 26

verwarrendheid bij beeldvorming na letsel

Answer 26

1. plaats van leasie
   - heterogeniteit van letsels
   - grootte van letsel
2. taak
   - activatie van funcitoneel netwerk
   - sterk verschillend bij gelijkaardige taken
3. pre-extinctie
   - netwerk eigenschappen zijn heterogeen
   - bepaald door welke vaardigheden iemand goed kan
   - vb: fluitinstrument = koppeling van tong & vingerbewegingen die bij andere niet zal voorkomen

Question 27

remapping bij grote leasies

Answer 27

1. algemeen
   - shiften naar zones die functioneel gerelateerd zijn
   - toch vrij ver van originele zone
   - hiërarchische organisatie van cortex veranderd
2. hiërarchie veranderd
   - secundaire motorische cortex neemt over
   - kan directe projecties naar motorische gebieden in hersenstam doen

Question 28

bijdrage van ipsilaterale banen in functieherstel

Answer 28

= heel belangerijke rol

1. hemisectie bij niet-traceerbare hemiplegie
   - geen significante hemiplegie
   - jaren voordien al tijd voor banen te vormen door slechte hemisfeer
2. herstel van spontane parese
   - met duim verschillende vingers van zelfde hand aan te raken
   - regionale doorbloeding meten
   - zowel contra- als ipsilaterale motorische gebieden verhoogde doorbloeding
   –> enkel contra bi jgezond

Question 29

trainingseffect op coritcale reorganisatie

Answer 29

1. studie met snorharen
   - verwijderen van snorharen = vergroten van coritcale velden van overblijvende
   –> toegenomen collaterale inhibitie = andere snorharen onderdrukken
   - overprikkeling 1 snorhaar = inkrimping
   - dosis-respons-relatie = normaal verdeeld
2. apen
   - naar voedsel grijpen
   - enkel door middelvinger = groter dan normaal
   - enkel door vingers OF enkel door voorarm
   –> overname van functie die niet getraind werd
3. reversibiliteit
   - veranderingein zijn progressief & reversibel
   - niet volledig reversibel
   - corticale veranderingen blijven vrijlang stabiel

Question 30

wetmatigheden in PZS

Answer 30

1. anatomisch regeneratievermogen
   - veel groter dan centraal
   - re-innervatie = herstel van oorspronkelijke verbinding
   - collaterale innervatie = opvangmechanisme
2. beter herstel van fylogenetisch oudere functies
   - dunne > dikke vezels
   - waarschuwende sensibiliteit = pijn & temp > gnostische sensibiliteit
   - axiale & grove > fijne & bewuste motiriek
   - autonoom > somatisch
3. vollediger herstel bij meer distaal letsel

Question 31

collaterale innervatie van perifeer herstel

Answer 31

1. collaterale innervatie = sprouting
   - innervatie van aangrenzende huidgebiedjes & spiervezels
   - vertakking naar gedenerveerd gebied
   - vanuit nature al grote overlap tussen zones
2. denervatie-overgevoeligheid = supersensitivity
   - hele spiermemebraan wordt acethylcholine gevoelig
   - collaterale innervaties worden meer succesvol
   - bij succesvolle verbinding = overgevoeligheid daalt weer

Question 32

andere mechanismen van perifeer zenuwherstel

Answer 32

1. veranderingen van cellichamen
   - spinale ganglion, motorische voorhoorn, …
   - activatie van neuronkern
   - informatieverwerking wordt stopgezet
   - eiwitsynthese ingang = axongroei
2. gliacellen
   - facofyteren van myeline schede
   - nieuwe schedes vormen wanneer axon is ingegroeid
3. andere
   - directe re-innervatie = vanuit proximale axon
   - activering van axoplasmastroom & neurotrofische factoren

Question 33

spectrum van sensibiliteit uitval net na leasie

Answer 33

1. centraal = anesthesie
2. drukgrens
3. drukpijn
4. prikgrens
5. pijn door prik, koude & hitte = vitale sensibiliteit
6. aanrakingsgrens
7. hyperesthesie voor aanraking
8. grens met normale

Question 34

verloop van sensibel letsel

Answer 34

1. direct na leasie
   - volledige opheffing van alle gevoels modalideiten
   - dikke A-vezels = minder overlap
   –> tastzin is groter gebied dat gestoord is
2. collaterale sprouting dunne vezels
   - dunne zijn sneller = overheersen met hypersensitiviteit
   - gebied van totale uitval wordt kleiner
   - dikke zijn later = balans hersteld & verdwijnen van hypersensitiveit
3. re-innervatie van proximaal
   - weeral sneller voor dunne
   - opnieuw overgevoeligheid
   - later hersteld het zich weer met dikke
   –> wisselwerking van overgevoeligheid in vroeg stadium is goed teken

Question 35

sensibel herstel bij grote leasies

Answer 35

1. algemeen
   - maanden tot herstel
   - vitale sensibiliteit herstelt adequaat
   –> autonoom herstelt parallel met pijnzin
   - gnostische sensibiltieit blijft defect
2. syptomen
   - onnauwkeurigheid in tijd & plaats
   - missensaties = uitstralingen & synethesieën = verwarring
   - allesthesie = op andere plaats voelen

Question 36

faciliteren van herstel zenuwdoorsnede

Answer 36

1. chirurgisch herstel
   - beide uiteinden sutureren
   - niet mogelijk bij uitrafeling = delen afknippen
   –> verkorting
   - machetten tussen beide uiteindes = facilitatie vor hergroeiing
2. effecten
   - potentieel zonder garantie
   - herstel verloopt moeilijk
3. complicatie
   - onvoldoende gebruik zenuw
   - ongemakken van idmaat = pijn & koude gevoel
   - soms vraag naar lidmaat amputatie

Question 37

herstel van spierinnervatie

Answer 37

1. grotere motor units
   - minder nauwkeurige functie
   - fasciculaties door spontane activiteit van collaterale innervatie
   - gaint potentials op EMG
2. type-grouping
   - meer type I neurogene vezels die sprouten & contact maken
   - re-innervatie ookal maken ze contact met type II spiervezels
   - shift naar hybdride type I vezel
   - vorming van mozaïk lappen van zelfde types
3. herstel op I/T-curves
   - hogere intensiteiten nodig voor gedenerveerde spiervezels
   - knik in curve = partiëel gedenerveerd
   - goede prognose

Question 38

beperkte overdracht van onderzoeken

Answer 38

1. oorzaken
   - onderzoek vooral op proefdieren
   –> geen automatische extrapolatie naar mensen
   - niet weten hoe deze principes door oefenetherapie het best uitgelokt worden
2. types van revalidatie
   - restitutie = teruggeven = effectoren teruggebruiken op zelfde manier als voordien
   - subsitutie = effectoren gebruiken maar op andere manier als voordien
   - compensatie = andere beweging met andere effectoren & hulpmiddelen
3. nadelen centraal
   - geen regeneratie
   - geen littekenweefsel
   - geen “spare-parts” = protheses, donaties of andere

Question 39

leren & herleren

Answer 39

1. herleren van gedrag
   - zelfde mechanismen als leren van gedrag = meer over geweten
   - door heterogeniteit van letsels = geen goede basis voor studies
2. verschillen leren & herleren
   - schade = neuronale & non-neuronale veranderingen
   - niet alle veranderingen zijn negatief
3. facilitatie van plasticiteit bij herleren
   - hypergevoeligheid
   - synaptogenese
   - demaskering

Question 40

use it or lose it

Answer 40

1. 1960 Merzenich
   - grondlegger micromapping
   - apen vingers depriveren
   - reallocatie van vinger voor omliggende
2. toepassing op therapie
   - bepaald gebied niet engageren in therapie = deprivatie
   - gebruik van arm blijven gebruiken ookal is het kwalitatief niet meer goed
   - geen focus leggen op proximaal/distaal of andere indeling
   - gelijktijdig aanpakken
3. duur van neuroplasticiteit
   - meest in eerste 6m
   - hierna nog steeds plasticiteit mogelijk
   - ook belang van onderhoud

Question 41

muisonderzoeken met use it or lose it

Answer 41

1. gelijkaardige leasies
   - CIMT constraint induced movement therapie
   - alles moeten doen met hemiparetische pootje
   - duidelijke hypertrofie van motorisce cortex
2. omgeving
   - muizen met & zonder loopband & klimmaterieel
   - met = hogere concentratie bDNF brain derived neurotrophix factor
   - meer cellen in neurogense = meer functionaliteit

Question 42

excercise it and improve it

Answer 42

1. doel
   - zoveel mogelijk van verloren functie opnieuw terugkrijgen
   - gewoon gebruiken is hiervoor niet voldoende = effectief moeten oefenen
2. effectiviteit van oefening
   - basis bewegingen oefeningen = niet genoeg
   - bewegingen zijn hoog funcitoneel = gedifferentieërd
   - rudimentaire elleboog & shcouder inpalming van cortex is niet genoeg voor manipuleren objecten
3. oefening
   - toepassing van FITT
   - grondige plastische verankering in cortex

Question 43

specificiteit van training

Answer 43

1. geheugenspoor
   - beweging = spoor
   - intrinsieke sterkte, flexibiliteit & inzetbaarheid
2. verloop van oefeningen
   - beginnen met grove bewegingen = niveau van kracht of mobiliteit verbeteren
   - later bewegingen specifiek & high-end = flexibiliteit van spoor opbouwen
3. onderzoek
   - mensen die abductie kunnen
   - controle groep = traint niet
   - interventie groep = traint wel
   - geen verschil in structurele veranderingen
   –> oefeningen moeten uitdagend & nieuw zijn voor structurele veranderingen te induceren

Question 44

frequentie van training

Answer 44

1. algemeen
   - veel herhaling
   - binnen zelfde therapiesessie of dagen weinig verschil
   - langetermijn stabiliteit en structurele verankering
2. herhaling
   - patiënt moet buiten therapie even performant zijn
   - oefenen in verschillende contexten
   - repetition without repetition

Question 45

intensiteit van training

Answer 45

1. vroeg periode
   - risico van overbelasting
   - stimulatie van exotoxines in penumbra
   - CIMT na letsel leidt tot volume verlies = min 1w wachten
   - beter latere start of immobilisatie training
2. na vroege periode
   - low intensity training verlaagt synaptische reacties
   - nood aan hoge intensiteit
   - niet gemeten in 1RM maar in moeilijkheidgraad & progressie
3. hoge intensiteit
   - hoog frequentieel oefenen
   - veel herhalingen
   - hoge uitdagendheid

Question 46

neotherapie

Answer 46

1. oefentherapie
   - mental practice
   - spiegeltherapie
   - robotinterfaces
   - CIMT
   - BWSTT body weight supported treadmill therapy
2. medische therapie
   - farmacologisch
   - centrale/perifere elektrostimulatie
   - stamceltherapie