Ontwikkeling van volwassenen Flashcards
Volwassenheid, indeling volwassenen leeftijd
Volwassenheid: lichamelijk en geestelijk volgroeid zijn, relatief begrip.
Indeling:
- 20-45 jaar jongvolwassenen
- 45-55/65 jaar middelbare leeftijd
- vanaf ca. 60 jaar oudere mens
Jongvolwassene, 21-45 jaar, lichamelijke ontwikkeling
- lichaam is volledig uitgegroeid
- functies geheel ontwikkeld
- 20-40 jaar lichamelijk kracht op hoogtepunt
- hoogste sportprestaties
- eerste tekenen van lichamelijke verouderingsproces zichtbaar:
- ontwikkelen meer vetweefsel
- verslechteren gehoor
- afnemen kracht en spanning in spieren vanaf 30 jaar
Jongvolwassene, 21-45 jaar, seksuele ontwikkeling
- volledig geslachtsrijp
- meest geschikte periode om voort te planten (20-35 jaar)
Jongvolwassene, 21-45 jaar, cognitieve ontwikkeling
- vaak opleiding afgesloten aan begin van deze periode
- starten met werken, veel kennis opdoen
- groei in vrijwel alle intellectuele vermogens (verbaal, redeneren, feitenkennis, verwerken informatie, flexibel denken)
Jongvolwassene, 21-45 jaar, persoonlijkheidsontwikkeling
- denkvermogen volledig ontwikkeld
- steeds meer bij leren, meer levenservaring
- persoonlijkheid verandert door werk, samenwonen, huwelijk, ouderschap etc.
- stabilisatie van de identiteit, minder onderhevig aan invloeden
- minder defensief en gevoeliger voor gedrag en gevoelens van anderen
nieuwe vriendschappen en interesses - waardensysteem door ervaring persoonlijker
- kan moeilijkheden overzien, zaken analyseren, logische beslissingen nemen
- toekomst uitstippelen
Jongvolwassene, 21-45 jaar, sociale ontwikkeling
- ontgroeien van zelfgerichtheid, zorg om anderen net zo belangrijk
- bezighouden met vragen als “hoe gaan we met elkaar om?” etc.
- rond 30e levensjaar eerste evaluatie van het leven tot dan toe, nadenken over wat als is bereikt en wat hij nog wil bereiken
- nieuwe contacten
Middelbare leeftijd, 45-55/65 jaar, lichamelijke ontwikkeling
- lichamelijke achteruitgang, sneller vermoeid, mindere spierkracht
- soms ernstige klachten, zoals hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk, kortademigheid en kanker
- uiterlijk verandert, lichaam gezetter, rimpels, grijze haren, gezichtsvermogen achteruit (leesbril)
- gedrag aanpassen aan veranderde kracht etc.
Middelbare leeftijd, 45-55/65 jaar, seksuele ontwikkeling
- bij vrouw: menopauze (45-55 jaar), daarna postmenopauze, voorafgaand aan menopauze climacterium (overgangsperiode van geslachtsrijp naar eerst menstruatie onregelmatig en daarna stoppen), opvliegers etc. door hormonen en psychische beleving
- bij man: kunnen vergelijkbare psychische verschijnselen hebben
Middelbare leeftijd, 45-55/65 jaar, cognitieve ontwikkeling
- verschillen in intellectueel functioneren worden groter, wie op jonge leeftijd hoog scoort gaat later nog hoger scoren. Is afhankelijk van opleiding, sociale klasse etc.
- cognitieve achteruitgang, hersencellen sterven af, minder neurotransmitters etc.
- hersenen kunnen compenseren, gebieden kunnen taken overnemen van andere
- grote onderlinge verschillen
Middelbare leeftijd, 45-55/65 jaar, persoonlijkheidsontwikkeling
- moeilijk te beschrijven in algemene termen
- voeger veel over crisis gesproken
- patronen liggen tegenwoordig niet meer vast
- voortdurende psychologische groei
- meer zorgen voor anderen
- midlifecrisis, groeiende besef dat leven eindig is en doelen niet gehaald zijn
- empty-nest-syndroom
Middelbare leeftijd 45-55/65 jaar, sociale ontwikkeling
- geen verschil meer met sociale leven van jongere volwassene
Invloeden op de volwassene, huwelijk of andere samenlevingsvormen
- veelal iemand kiezen uit dezelfde klasse/groep
- aspecten die een samenlevingsverbond meebrengen:
- minder individuele vrijheid
- mate van financiële aanpassing vereist
- aanpassen aan leven met iemand anders
- ontstaat een machtsverhouding
- door emancipatie van vrouwen veranderen relaties
- verschillende samenlevingsvormen
- meer individualisering: langer alleen blijven wonen
- 95% gaat samenwonen
- echtscheidingen, daarna soms nieuwe relatie
Invloeden op de volwassene, gezin, taken, andere aspecten
Taken:
- verschaffen zorg
- verzorging en liefde voor partners en kinderen
- overdracht waarden en normen
Andere aspecten:
- nieuwe taken bij geboorte kind
- middenjaren tijd van stabiliteit, maar ook stress, duidelijke rollen etc.
- voordelen uit huis gaan kinderen, grotere vrijheid in:
- financiële verantwoordelijkheden
- mobiliteit
- tijd
- zijn van persoon die ze willen zijn
- later vaak hulp bieden aan eigen ouders
- later opa en oma worden
Invloeden op de volwassene, werk, betekenis werk, opleiding, mate van tevredenheid in werk
Betekenis werk:
- arbeid maakt een wezenlijk deel uit van het leven, bepalend voor status, financiële situatie etc.
- werk kan instrumentele betekenis hebben, middel tot verkrijgen of vergroten gevoel van eigenwaarde en erkenning
- werken is vaak een sociale activiteit
Opleiding:
- veel verschillende niveaus
- ruim de helft gaat naar hoger onderwijs
Mate van tevredenheid in werk te maken met:
- verantwoordelijkheid die iemand krijgt
- eventuele reorganisatie
- concurrentiestrijd
Oudere mens, 65+, beeld van ouderdom, ontwikkelingen, specialismen
- derde leeftijd
- onterecht bang voor ouderdom
- men denkt dat ouderen vaak eenzaam zijn
- steeds later oud voelen
- hogere levensverwachting
Ontwikkelingen waardoor beeld van ouderdom verandert:
- groep ouderen neemt in aantal sterk toe, vergrijzing
- karakter van ouderen verandert, betere voorzieningen etc.
- hogere levensverwachting maakt beeld van oudere mens onduidelijker
Specialismen:
- geriatrie: medisch specialisme gericht op diagnostiek, behandeling en nazorg van aandoeningen bij oudere mensen
- gerontologie: verzamelnaam voor verschillende wetenschappen, zoals biologie, psychologie en de medische wetenschap, die zich vanuit hun verschillende uitgangspunten bezighouden met de studie van de oudere mens
