Oddechowy Flashcards
COPD
POChP, Chronic Obstructive Pulmonary Disease
leki wykrztuśne
zwiększanie objętości, nawodnienie wydzieliny + *stymulowanie odruchu kaszlowego
hipertoniczny NaCl
ściąga wodę, nawadnia i rozrzedza wydzielinę»_space; łatwiejsze usuwanie
korzeń prawoślazu
zawiera śluz (kw. galakturonowy, ramnoza, arabinoza)»_space; koloid, który ochrania śluzówkę dr. oddechowych»_space; łagodzi nasilenie, zwiększa objętość śluzu i ułatwia wydzielanie
drażni śluzówkę żołądka»_space; stymulacja n. X»_space; zwiększa wydzielanie i daje efekt wykrztuśny
*uspokaja (OUN), miorelaksacja
gwajafenezyna
niepeptydowe mukolityki
acetylocysteina, mesna (2-merkaptoetanosulfonian sodu), karbocysteina, erdosteina
» rozwalają wiązania disiarczkowe
niskocząsteczkowe cukry
np. dekstran
|»_space; zmniejsza siłę oddziaływań niekowalencyjnych, rozrzedza wydzielinę ściągając wodę (wykrztuśne)
mukolityki peptydowe
dornaza alfa, gelsolina, alfa-chymotrypsyna
|»_space; rozkładają DNA, filamenty aktynowe
leki mukokinetyczne
surfaktant, subst. zwiekszające wydzielanie surfaktantu (YM-40461), agoniści Beta2 (» zwiększają ruchomość rzęsek, wydzielanie Cl-, wody i mucyny)
bromheksyna, ambroksol
zwiekszają obj. śluzu (wykrztuśne), zmniejszają lepkość (mukolityczne), stymulują pneumocyty II do wydzielania surfaktantu i poprawiają transport rzęskowy
bromheksyna (prolek), ambroksol
mukoregulatory
GKS, antycholinergiki, makrolidy
pozwala rybosomom “przemknąć” ponad nieprawidłowymi zmutowanymi kodonami przerywającymi translację mRNA dla CFTR
ataluren
|»_space; muko, atrofia Duchenne’a
potencjalizator białka CFTR, zwiększa przewodnictwo chlorków przez kanał, «_space;mutacja G55ID, w USA
iwakaftor
opioidy, stymulują rec. μ, przeciwkaszlowe centralnie
morfina, kodeina, dekstrometorfan, folkodeina
leczenie ostrych napadów kaszlu, okołooperacyjnie, profilaktyka przed diagnostyką bronchoskopową
«_space;nieopioidowy, działa ośrodkowo
butamirat
ORL1
aktywacja»_space; zmniejsza przepływ Ca++ (przez kanały napięciozależne typu N); przeciwkaszlowy
«orfanina FQ = nocyceptyna
miejscowo znieczulający, przede wszystkim wobec mechanoreceptorów płuc wrażliwych na rozciąganie»_space; zmniejsza skłonność do kaszlu po głębokim wdechu
benzonatat
obwodowy,otwiera ATP jałany K+ + zmniejsza odp. mięśniówki oskrzeli
moguisteina
stosunkowo wybiórczo hamuje aferentne wł. nerwowe typu C n. X
lewodropropizyna
TRPV1
rec. waniloidowe typu 1, przepływ jonów Ca++ i Na+ do komórki (np. przez kapsaicynę)
beta 2 = G?
Gs
niewybiórczy agonista beta»_space; niepożądane ?
izoproterenol
|»_space; tachykardia, arytmie
nebulizator»_space; niepożądane
alergie na obecność wodorosiarczynów
krótko działające β2
orcyprenalina (najmniej selektywny), terbutalina, pirbuterol, bitolterol, salbutamol, fenoterol
doustne krótkie β2
terbutalina, salbutamol
lewosalbutamol
tylko enancjomer R
zastosowanie krótko działających β2
- profilaktyka napadów astmy o znanej etiologii
- astma o niewielkim nasileniu
desensytyzacja β2»_space; np. fosforylacja przez BARK
większe powinowactwo do β-arestyny niż do białka Gs
desensytyzacja β2»_space; np. ^PGE2
wzrost ekspresji PDE4D5
przełamanie desensytyzacji homologicznej
podawanie ago β2 razem z GKS
średnio długo β2 (12h)
salmeterol, formoterol (szybszy start)
ultradługo β2 (24h)
indakaterol, karmoterol, milweterol
najbardziej zaawansowany ultradługo, duża aktywność wewnętrzna, nie antagonizuje krótko β2
indakaterol
desensytyzacja długodziałających
może zwiększać śmiertelność»_space; podawać z GKS (razem w inhalatorze)
- salmoterol z budezoinidem
- formoterol z budezonidem (2x dziennie oba)
antagoniści muskarynowych
antagoniści M3
niepożadane antagonistów muskarynowych
suchość, nudności, bóle głowy, retencja moczu, zaburzenia akomodacji, atak jaskry, tachykardia, migotanie przedsionków paradoksalny skurcz (hamowanie M2 presynaptycznych)
krótko (kilka godzin) antagoniści muskarynowych
ipratropium, oksytropium
długo działający antagonista M3, raz dziennie, mniej niepożądanych
tiotropium (35h)
równie silnie i długo co tiotropum, ale mniej niepożadanych; start 15 min po podaniu
aklidynium, glikopirlan
połączenia β2 i antyM3
salmoterol, formoterol z tiotropium
metyloksantyny i inhibitory PDE4
metyloksantyny - dominuje bronchodylatacja
PDE4 - dominuje przeciwzapalne
zastosowanie teofiliny
astma, POChP, zapalenie oskrzeli (profilaktyka i leczenie)
prolek teofiliny
aminofilina
|»_space; parenteralnie bądź w czopkach w razie napadu skurczu
niepożadane teofiliny
- OUN: bóle, zawroty głowy, niepokój, bezsenność, drgawki (przy duzych stezeniach)
- pp: n i w, bole brzucha, odpływ ż-p, zaostrzenie ch. wrzodowej
- krążenie: niedociśnienie, tachykardia, arytmie nadkomorowe
- zwiększona diureza
teofilina: mechanizm molekularny
(-) PDE, rec. A, napływ Ca2+
(+) aminy katecholowe
terapia teofiliną
ściśle monitorowana (induwidualne dostosowanie dawki)
leczenie astmy: korzystne jeśli chodzi o rec. adenozynowe
(+)A2a
(-)A1 i A2b
pobudzenie A3
zmniejsza chemotaksję eozynofilów
zwiększa degranulację mastocytów
nowsza metyloksantyna, równie skuteczna co teofilina, zdecydowanie mniej działań niepożądanych
» niewybiórczo na PDE, ale nie działa na rec. A i przepływ Ca2+
doksofilina
inhibitory PDE4
rolipram (nieu), cilomilast, roflumilast, tofimilast
inhibitor PDE4 wszystkich czterech produktów genów (PDE4A - D)
roflumilast
niepożądane: inh. PDE4
BARDZO nasilone wymioty i nudności (in-class effects»_space; PDE4 w area postrema)
inhibitory PDE4 doustne
tetomilast, oglemilast, apremilast
nowe leki?: (-) PDE7
zmniejsza aktywację limf. T
nowe leki?: (-) PDE3 i 4
mocniej bronchodylatuje niż same 4
GKS: astma
beklometazon, budezonid, flutykazon, cyklezonid
najdluzszy czas dzialania GKS (1x/d), PL uaktywniany przez esterazy płucne «_space;ograniczenie niepożądanych
cykloezonid
GKS: kiedy używamy
astma - gdy nie starczają bronchodylatatory (+kromony)
alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa
molekularny mechanizm GKS
- indukcja lipokortyny (#fosfolipazaA2)
- indukcja IkB-alfa (# prod. cytokin)
- zmniejszenie powstawania AP-1 (to samo)
> > zmniejszenie aktyw. limf. T
cięższe postacie astmy: GKS doustne
deksametazon, prednizon, prednizolon
oporność na GKS
zmniejszenie HDAC2
aktywatory HDAC2
teofilina, kurkumina»_space; zwiększają odp. na GKS
kromony: astma
kromoglikan sodu, nedokromil
kromony: alergiczne zap. spojowek
lodoksamid
kromony: użycie w astmie
z GKS/(+)beta2»_space; PROFILAKTYKA napadów duszności
niepożądane: kromony
praktycznie nie mają, very bezpieczne
mechanizm: kromony
?? stabilizują błonę mastocytów i hamują przepływ Ca2+ do wnętrza kom. (mniejsze uwalnianie mediatorów)
rec. G35
«_space;kromoglikan sodu, kw. lizofosfatydowy
hamuje przekazanie sygnały przez IL-13 i zmniejsza prod. chemokin
rec. dla leukotrienów cysteinowych
CysLT1 < C,D,E4
inhibitor 5-lipoksygenazy, do stosowania w ustabilizowanej astmie przewlekłej, 2 tabl.dziennie
zyleuton
antagoniści CysLT1
montelukast, zafirlukast, pranlukast
FLAP
five lipoxygenase activating protein
inhibitory FLAP
MK-886, weliflapon «_space;toksyczne!
niepożadane: zyleuton
^transaminazy, #wątroby, objawy neuropsychiatryczne
niepożadane: (-) CysLT1
łagodne zaburzenia ż-j, zaburzenia snu
+* ryzyko samobójstw, z. Churg-Strauss (zap. naczyń autimmuno)
antagoniści CysLT1 u kogo monoterapia>
astma aspirynowa
astma z alergicznym zap. blony sluzowej nosa
IL-5
stmuluje produkcję, aktywację i dojrzewanie EOS
p-cialo monoklonalne anty IL-5, raz dożylnie na kilka tyg.»_space; zmniejszenie l. zaostrzeń astmy, z. Churg-Straussa, eos. zap. przełyku
mepolizumab
MEDI-563
humanizowane p. mono przeciwko lancuchowi alfa rec. IL-5»_space; głęboka eozynopenia na 2-3msc.
IL-4
nakierowanie różnicowania limf.h CD4+ w kiedurnku Th2
IL-4 i IL-13
zmiana klas immunoglobulin na IgE
zmutowana ludzka IL-4, wiąże się z rec. IL-4 i IL-13; podskórnie i wziewnie «_space;badana dopiero
pitakinra
humanizowane p-ciało mono łączące się z domeną stałąFc krążacej IgE (w miejscu gdzie łączy się FceRI mastocytów)»_space; nie uwalniają się mediatory
omalizumab
omalizumab: zastosowanie
ciężka astma, zmniejsza l. hospitalizacji i zależność od GKS
astma: etap 1
ataki < 2x/tydzień (w dzień)
<2x/miesiąc (w nocy)
etap 1 : leczenie
krótko beta 2