MM: Psycholeptica Flashcards
Welke soorten psycholeptica bestaan er en wat is de onderverdeling?
1 Stoffen met slaapverwekkende, sederende en of angstwekkende eigenschappen
- geneesmiddelen: barbituraten en benzo’s (valium, rohypnol)
- GHB:
- alcohol:
- gassen en vluchtige oplosmiddelen (lachgas)
2 Narcotica: pijnstillers (opiaten (heroine) en opioiden (fentanyl)
Gamma-hydroxyboterzuur (GHB) ?
ALGEMEENHEDEN EN HISTORIEK
► ‘liquid ecstasy’
► gemaakt in 1960 en eerst aangewend als anestheticum (weinig bevredigend geneesmiddel) en bij de behandeling van slaapstoornissen
► 1980: als voedingssupplement (body builders), maar regelmatige melding van intoxicatie
► 1990: orale recreatieve drugs op rave parties en verhandeld als liquid ecstasy (niets te maken met XTC). Ook bekend als rohypnol (date rape drug)
► Het verlaat heel snel je lichaam
Gamma-hydroxyboterzuur (GHB) ?
Effecten
SNELLE OPNAME:
► na 10 à 20 minuten voelbaar en houden 1,5 tot 3 uur aan
BIJ GEWONE DOSERINGEN (0,75 – 1,5 GRAM):
► Plezierige alcoholachtige roes en seksuele opwinding (ontremd, toename van de tactiele gevoeligheid, …)
BIJ HOGERE DOSERINGEN:
► Suf- en slaperigheid, amnesie
BIJ OVERDOSERING:
► Bewusteloosheid (zeer diepe slaap of coma met ademhalingsdepressie)
GHB VERTOONT EEN STEILE DOSIS - RESPONSCURVE:
► klein verschil in dosering kan grote gevolgen hebben op het vlak van effect, maar ook toxiciteit!
Wat zijn de risico’s van GHB?
GHB VERTOONT EEN STEILE DOSIS - RESPONSCURVE:
* een klein verschil in dosering kan grote gevolgen hebben op het vlak van effect,
* maar ook toxiciteit!
CLANDESTIENE BEREIDING:
vloeistoffen met sterk variërende concentraties aan GHB
problemen met de zuiverheid (vloeistof kan nog NaOH bevatten: chemische verbranding van slokdarm)
GEMAKKELIJK TE MENGEN MET ALLERHANDE DRANKEN:
mogelijkheid van toediening aan niets vermoedende personen
(vb. met het oog op ‘date rape’, =DFSA)
ZEER GEVAARLIJK IN COMBINATIE MET ALCOHOL (gemakkelijk fataal via onomkeerbare coma)
Wat zijn gassen en vluchtige oplosmiddelen?
- GASSEN (propaan, butaan, lachgas, …)
-
ALIFATISCHE EN AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN
(hexaan, benzeen, tolueen, …) -
GEHALOGENEERDE KOOLWATERSTOFFEN
(trichloorethyleen, 1,1,1-trichloorethaan, …) - ALCOHOLEN (isopropylalcohol, …), KETONEN (aceton, …), ESTERS (ethylacetaat, …), ETHERS (diëthylether, …)
- ALIFATISCHE NITRIETEN OF ‘POPPERS’ (isobutylnitriet, methylbutylnitriet, …)
BELANGRIJK
vluchtige oplosmiddelen, lijmen, … zijn niet onderhevig aan wettelijke beperkingen
- ‘solvent abuse’ en ‘inhalant abuse’ zijn zeer goedkope vormen van druggebruik die heel wat risico’s inhouden
- het is een bezigheid die vooral in trek is bij straatkinderen in grote wereldsteden
Hoe worden gassen en vluchtige oplosmiddelen gebruikt?
- ‘SNIFFING’ of ‘SNUIVEN’: rechtstreeks inhaleren aan het flesje of de recipiënt
- ‘BAGGING’: inhaleren **m.b.v. een zak **waarin een inhaleerbaar product (bvb. lijm) werd gebracht
- ‘HUFFING’: inhaleren door gedrenkt materiaal (bvb. vod) dat op de mond en neus wordt igehouden
GASSEN: N2O OF LACHGAS
Gebruik?
- In de geneeskunde: kortdurende narcose (tandheelkunde) en kortdurende pijnstiller (ziekenhuis)
- In de voedingsindustrie: drijfgas (slagroom)
- Als roesmiddel
GASSEN: N2O OF LACHGAS
Effecten als drugs?
- Bewustzijnsdaling ~ dronkenschap
- Kortdurende maar sterke roes (1 tot 5 minuten);
- Gebruikers kunnen lacherig worden
- Vervorming van de werkelijkheid (zowel qua beeld als geluid)
GASSEN: N2O OF LACHGAS
Gezondheidsrisico’s?
- Cryogene letsels (lippen en longen)
- Tijdelijk zuurstof tekort: duizeligheid, verwardheid, gevoelloosheid of tintelingen, flauw vallen
OPMERKINGEN
* lachgas niet samen gebruiken met alcohol of GHB (versterken het verdovend effect van lachgas)
INHALATIE VAN VLUCHTIGE OPLOSMIDDELEN
Effecten?
na enkele malen inhaleren:
-
BENEVELD PRETTIG GEVOEL
(TOESTAND VAN VROLIJKE OPGEWONDENHEID) -
SYMPTOMEN GELIJKEND OP DIE VAN EEN ALCOHOLVERGIFTIGING
soms met
- VERSTORING VAN DE PERCEPTIES
- VISUELE EN AUDITIEVE - WAANDENKBEELDEN
- STEMMINGSVERANDERINGEN (kunnen met agressiviteit gepaard gaan)
INHALATIE VAN VLUCHTIGE OPLOSMIDDELEN
RISICO’S EN TOXICITEIT?
1. Mogelijke doodsoorzaken
* Bewustzijnsverlies : ademhalingsstilstand
* Hartritmestoornissen : hartstilstand
2. Chronische toxiteit
* Hersenbeschadiging
* Lever- en nirtbeschadiging
3. Psychiatrische beelden
* Waandenkbeelden
Besluit
INHALATIE VAN VLUCHTIGE
OPLOSMIDDELEN
- vluchtige oplosmiddelen, lijmen, … zijn niet onderhevig aan wettelijke beperkingen
- ‘solvent abuse’ en ‘inhalant abuse’ zijn zeer goedkope vormen van druggebruik die heel wat risico’s inhouden
- het is een bezigheid die vooral in trek is bij straatkinderen in grote wereldsteden
Wat zijn Narcotica?
Het gaat om morfine en heel wat morfinomimetica (= stoffen die min of meer dezelfde werking hebben als morfine)
-
Opiaten (= verbindingen die qua chemische stuctuur gelijkenissen vertonen met morfine)
- codeine
- opium
- heroine
- morfine - Opioïden zoals methadon en fentanyl
Gemeenschappelijk kenmerk:
ze werken in op de opioïde/opiaatreceptoren in het CZS
Hoe worden opiaten gebruikt?
OPIUM
* ROKEN (schuiven)
* ETEN (gebeurd niet vaak en drinken ook niet)
* DRINKEN (opgelost in water)
MORFINE
* SPUITEN (vooral mensen met een medisch beroep)
1. HEROINE
* snuiven (via de neus)
* ROKEN (sigaret metheroïne)
* SPUITEN (intraveneus of ‘main lining’)
gevaarvoor dodelijktoxisch effect en/of spuitcomplicaties
* CHINEZEN (inhaleren van de dampen)
komt meer en meer voor i.p.v. injecteren
Kenmerken Opiaten?
Ze gaan interacties aan met de opioïde receptoren
Ze vertonen een sterke LICHAMELIJKE afhankelijkheid
Tolerantie voor:
* Pijnstillend effect
* Sederend effect
* Euforie
* Ademhalingsdepressie
Niet voor:
* Miosis (pin-oint pupillen)
* Obstipatie (darmmotiliteit)
uitgesproken (fysieke) onthoudingsverschijnselen ‘COLD TURKEY’
- Ze vertonen een sterke geestelijke afhankelijkheid
Drugseffecten Opiaten?
heroine
- Eerste toediening = vaak misselijkheid en braken
- Herhaalde toediening = wegblijven van onaangename effecten alleen positieve effecten worden ervaren
Injectie:
1. warme stroming over de huid (perifere vasodilatie)
2. wegzinken in een toestand van dromerige onverschilligheid (euforie)
Geïntegreerd gebruik gaat vlug over in een typisch opiatenritme
(4 à 6 X spuiten per dag)
Onthoudingsverschijnselen Opiaten?
STADIUM 1 (8-12u na laatste toediening)
* rusteloos,
* gevoel van zwakte,
* rillen,
* zweten,
* waterige ogen,
* lopende neus
STADIUM 2
* toenemende onrust, agitatie
* neiging tot slaap, maar zeer onrustig
STADIUM 3 (na 18-24u)
* Ontwaken, slapeloosheid
* slijmerig vocht uit de neus,
* tranende ogen,
* pijngevoelig, wijde pupillen
‘COLD TURKEY’
STADIUM 4 (na 36u)
- rillen van de kou,
- huilen (pijnlijke spierkrampen), vallen, … sterk bevuild (zweet, urine,
braaksel, ontlasting), ontregeld pijngevoel
!! Symptomen verdwijnen geleidelijk na 6-7 dagen
HEROÏNE: SPUITCOMPLICATIES
- Aderontsteking (tromboflebitis)
- Ontsteking van het onderhuidse bindweefsel met subcutaan gelokaliseerde abcessen (vnl.bij skin popping)
- Bacteriëmie
- Acute bacteriële endocarditis (hartkleppen)
- Long- en oogbeschadiging (inspuiten van vaste deeltjes en watten vezeltjes)
- Hepatitis B en besmetting met HIV (‘needle sharing’)
Overdosis
- Diepe bewusteloosheid
- Trage en oppervlakkige ademhaling
- Blauwverkleuring (cyanose)
- Vernauwde pupillen (‘pin-point pupils’)
- Zwakke pols en lage bloeddruk
… gevolg = dood, falen van de ademhaling