Lífsmörk - Spurningar Flashcards
Efri mörk - Systole
Samdráttur í sleglum, s.s. - Hjartað er pumpa og ætlar að pumpa blóðinu út í líkamann - Til þess að hjartað getur pumpað þá þarf hjartað að dragast saman til að ýta blóðinu út = þá fer blóðið hratt af stað og er því hár blóðþrýstingur
Neðri mörk - Diastole
Hvíld í sleglum, s.s. - eftir að hjartað er búið að pumpa blóðinu út í líkamann , þá hvílir hjartað sig á meðan það er að fylla aftur á hjartanu og undirbúa sig fyrir að pumpa aftur út
- Hvaða áhrif getur hækkaður líkamshiti á önnur lífsmörk ?
Ef einstaklingur er með háan hita, gæti hjartslátturinn hækkað og lækkar/hækkar blóðþrýstingurinn, öndunin gæti hækkað og púlsinn hraður
- Hve lágur getur líkamshiti orðið, áður en það verður lífshættulegt ?
35°C
- Hvaða þættir stjórna hitastigi líkamans ?
Efnaskipti, Vöðvavirkni, hormón (thyroxine), stress, hiti
- Hvaða aðferð er talin vera „gull staðall” til að mæla líkamshita ?
Endaþarmsmælir
- Hvað ert þú að meta þegar „púls er tekinn” ?
Hversu oft hjartað slær á mínútu
- Hvernig hefur aldur áhrif á púls?
lækkar með aldrinum
- Af hverju er ekki í lagi að þreifa carotid púls beggja vegna samtímis hjá sjúklingi ?
það getur stoppað blóð háls og höfuðs - getur valdið viðbragðslækkun á blóðþrýstingi eða púls
- Hvað erum við að mæla þegar við mælum blóðþrýsting?
það er annars vegar slagbilsþrýstingur (systolic) og hlébilsþrýstingur (diastolic). Slagbilsþrýstingur er þegar hjartað er í samdrátti og er að dæla út blóði til líkamans og síðan er hlébilsþrýstingur þegar hjartað er í hvíld og að fyllast blóði í leiðinni.
- Hver er æskilegur (eðlilegur) blóðþrýstingur hjá fullorðnum ?
120/80
- Hvaða einkenni geta verið merki um háan blóðþrýsting ?
höfuðverkur, sjóntruflanir, mæði - en stundum engin einkenni
- Hvað þýðir „systolic” í mælingu á blóðþrýsting?
efri mörk blóðþrýstings eða s.s. þegar hjartað er að dæla út blóði út í líkamann
- Hvaða þættir í mælingu á BÞ geta skekkt niðurstöðurnar ?
staðsetning tækisins, órólegt umhverfi eða einstaklingurinn er ekki rólegur
- Af hverju eykst öndunartíðni við áreynslu?
öndun eykst, úr 5-7 lítrum á mín í allt að 200 l á mín. Við upphaf berast boð frá stöðu- og hreyfinemum í vöðvum og liðamótum til hreyfibarkar heila um að líkaminn sé á hreyfingu. Frá hreyfiberki berast boð til öndunarstöðvar undirstúku um að auka bæði tíðni og dýpt andardráttar.