Les 8: Psychosociale ontwikkeling - rol van leeftijdsgenoten

Question 1

Wat is de basis van vriendschap?

Answer 1

Gelijkheid -> ontwikkelingsgelijken

Question 2

Wat is het effect van een relatie met peers op de adolescent?

Answer 2

Effect op groei en ontwikkeling -> kan zowel pos als neg zijn!

Question 3

Wat zijn drie essentiële kenmerken van vriendschap?

Answer 3

1. gelijkheid
2. wederkerigheid
3. betrokkenheid

Question 4

Wat zijn belangrijke functies van vriendschap?

Answer 4

Elkaar helpen bij ontwikkelingstaken -> normen en waarden, sociale vaardigheden, perspectief ontwikkelen…

Question 5

Wat is de theorie van Sullivan (1953) op vriendschap?

Answer 5

Sullivan : interpersoonlijke ontwikkelingstheorie -> verschillende fase = nieuwe sociale behoefte -> in de adolescentie is dat intimiteit = voorbereiden op latere romantische en seksuele relaties

Meisjes: vroeger, vaker, meer

Question 6

Wat is de theorie van Selman (1980) op vriendschap?

Answer 6

Interpersoonlijk perspectief nemen : adolescenten ontwikkelen cognitieve vaardigheden waaronder perspectief nemen (= jezelf verplaatsen in gevoelens en overtuigingen van anderen) = kwalitatief goede relaties onderhouden (ook omgekeerd!!!)

Question 6

Wat is de dynamiek van vriendschap?

Answer 6

1. ontstaan: op basis van gelijkheid
2. duurzaamheid, stabiliteit : afh van de relatiekwaliteit (meisjes vs jongens)
3. beëindigen : veel redenen, afhankelijk relatiekwaliteit

Question 7

Zijn conflicten in een vriendschapsrelatie altijd negatief?

Answer 7

Nee, afhankelijk van frequentie en kwaliteit van de vriendschapsrelatie -> goede manier om sociale vaardigheden aan te leren
vaker conflicten waar emotionele afstand klein is maar effect ook kleiner

Question 8

Welke vrienden hebben het meeste invloed op een adolescent?

Unilateraal of wederkerige vrienden?

Answer 8

Unilateraal -> adolescent wil lijken op deze ene beste vriend

Question 9

Wat zijn de drie premisses van Hartup omtrent effecten van vrienden?

Answer 9

1. al dan niet vrienden hebben -> sociale competentie en psychische gezondheid
2. kenmerken van vrienden : gelijkheid (selectie : vrijwillig of gedwongen vs socialisatie)
3. kwaliteit van de vriendschapsrelatie (perceptie - psychosociaal functioneren)

Question 10

Welke effecten hebben vrienden op korte termijn?

Answer 10

Emotioneel : plezier

Question 11

Welke effecten hebben vrienden op lange termijn?

Answer 11

1. sociaal : prosociale vaardigheden
   2.emotioneel : emoties leren uitdrukken, reguleren
2. cognitief : FOD, perspectief

Question 12

Kunnen vrienden ook negatieve effecten hebben?

Answer 12

Afhankelijk van
- kenmerken van vrienden : aanzetten tot deviant gedrag
- lage relatiekwaliteit : conflicten, emotionele problemen
- hoge relatiekwaliteit : self-disclosure, co-ruminatie (typisch meisjes)

Question 13

Hoe zag Coleman (1961) vriendengroepen en hoe verschilt dit met de visie van nu

Answer 13

Coleman : eigen normen en waarden (tegengesteld aan volw,maatschappij = verzet), hecht en exclusief -> negatieve invloed
Nu : niet zo exlusief en hecht (veel verschillen), pos normen en waarden

Question 14

Welke kenmerken hebben deviante vriendengroepen?

Answer 14

1. strakke grenzen
2. strakke hiërarchie
3. meer sociale druk tot conformiteit en solidariteit

Question 15

Welke twee factoren spelen een belangrijke rol bij de invloed van vriendegroepen?

Answer 15

1. normen en waarden van de groep
2. identificatie met de groep (= vatbaarheid vd groepsleden)

Question 16

Welke invloeden heeft een vriendengroep op de adolescent?

Answer 16

• vnl pos effect : normen, waarden, steun, identiteit
• negatief effect ook mogelijk : vral bij negatieve/gedwongen selectie
• ook invloed wanneer men niet tot de groep behoort : risicogedrag

Question 17

Welke invloed heeft de vriendengroep op gedrag en emoties/alg welbevinden van de adolescent?

Answer 17

• gedrag : veel invloed
• emoties en algemeen welbevinden : minder invloed -> eerder beïnvloed door beste vrienden en niet door opp vrienden of vriendengroep

Question 18

Door welke 2 processen wordt de sociale status op school bepaald?

Answer 18

• sociale acceptatie
• sociale verwerping

Question 19

Welke 5 statusgroepen bestaan er op school ?

Answer 19

• populair
• genegeerd
• controversieel
• verworpen
• gemiddeld

Question 20

Welke twee verschillende groepen van verworpen jongeren bestaan er? Wat is een gelijkenis en wat is een verschil?

Answer 20

• agressief verworpen : verstorend gedrag
• onderworpen verworpen : weinig sociale interactie

Belangrijke gelijkenis = ontbreken van prosociaal gedrag

Question 21

Hoe kan je pesten aanpakken op school?

Answer 21

Inzetten op alle factporen, volwassenen hebben een grote verantwoordelijkheid, pestgedrag aanpakken niet de vermeende oorzaak vh pesten

Question 22

Welke soort jongeren zijn typisch daders in het pesten?

Answer 22

Controversiële jongeren (acceptatie + / verworpen +)

Question 23

Hoe verhoudt de relatie met ouders zich tov de relatie met peers?

Answer 23

Het is eerder een samenspel : geen tegenbeweging

Question 24

Welke twee theorieën bestaan er bij de relatie met ouders tov peers?

Answer 24

• divergentie : verschillende relaties bieden verschillende context voor ontwikkeling, verschillende sociale behoeftes
• convergentie : hechtingstheorie -> ouder/kind relatie bepaalt hoe adolescent peer relaties zal aangaan (veilig vs onvelig intern werkmodel)

Question 25

Wat is een tussenoplossing / modificatie van de Sullivan theorie ivm relatie met ouders vs. peers?

Answer 25

Verschillende relaties is het best voor het vervullen van de verschillende sociale behoeftes maar deze zijn niet uniek inzake aanbieden relationele voordelen

Question 26

Hoe verloopt de compensatie ivm relatie ouders vs peers

Answer 26

Ouders kunnen compenseren voor gebrek aan steun in relatie met peers, omgekeerd niet !!!

Question 27

Wat is het sociale interactie model

Opvoeding als bron voor relatie met peers

Answer 27

Opvoeding lokt bepaald gedrag uit bij jongere die dit ook zal hanteren in relatie met peers (vb. democratische opvoeding -> minder vatbaar voor neg groepsinvloeden)