Les 5: Emotionele en morele ontwikkeling

Question 1

Wat is een emotie, waarvan verschilt het met een stemming

Answer 1

Emotie = gevoelstoestand die zich kan uiten in het lichaam waarvan je bewust bent, als reactie op een concrete of ingebeelde gebeurtenis, het is weinig controleerbaar.

Stemming is niet als gevolg van iets concreet

Question 2

Wat zijn enkele functies van emoties?

Answer 2

• registeren van belangen die bedreigd/gediend worden en een passende reactie verzinnen
• zich sociaal verhouden
• herinneringen
• broaden en build

Question 3

Waarin verschillen negatieve en positieve emoties van elkaar?

Answer 3

Negatieve emoties versmallen het aandachtsveld
Positieve emoties verbreden het aandachtsveld -> broaden en build = zelfversterkende cirkel

Question 4

Waarmee gaan emoties vaak gepaard + vb.

Answer 4

Emoties gaan vaak gepaard met specifieke gedachtenpatronen -> vb. angst = catastrofale gedachten

Question 5

Waarin verschillen de emoties van peuters/kleuters met deze van baby’s?

Answer 5

Baby’s ervaren enkel basis-emoties, peuters/kleuters ervaren ook zelfbewuste emoties zoals schaamte en trots

Question 6

Waarvan verschillen de emoties van kinderen uit de lagere school in vergelijking met kleuters/peuters?

Answer 6

• aard van de emoties breidt uit (cfr. cognitieve ontwikkeling)
• emotieregulatie

Question 7

Waarom is emotieregulatie belangrijk?

Answer 7

• eigen welbevinden
• sociaal functioneren

Question 8

Welke vijf strategieën hebben kinderen om hun emoties te reguleren

Answer 8

1. situatieselectie
2. modificatie van de situatie
3. aandacht sturen
4. cognitieve aanpak
5. modificatie van de respons

Question 9

Welke kwalitatieve verschillen in emoties zijn er bij adolescenten ivm kinderen?

Answer 9

• minder pos emoties, meer negatieve emoties (schaamte -> coping kan positief of negatief zijn)
• zoeken ook meer negatieve emoties op
• kan intenser zijn bij zaken die voor hen belangrijk zijn

Question 10

Hoe verloopt de emotieregulatie bij adolescenten?

Answer 10

Steeds beter en meer
- breder en gevarieerder palet aan strategieën
- meer inzicht in welke strategieën (wel of niet) werken
- meer reflectie -> kan wel leiden tot piekeren
Maar ook lichte toename in problematische strategieën

Question 11

Hoe hebben een ouders een invloed op de emoties van adolescenten?

Answer 11

-Grote invloed : ideeën, attitudes op emoties/reacties op emotie jongere
- meisjes (emoties uiten) vs. jongens (emoties onderdrukken)
- emotie vd jongere heeft ook een invloed op ouders (dysregulatie -> controlerende opvoeding -> dysregulatie)

Question 12

Wat is het gevolg van een falende emotieregulatie bij jongeren?

Answer 12

Internaliserende + externaliserende problemen : b/ depressie, angst, automutilatie, drugs, eetstoornissen, ongevoeligheid, verveling op school …

Question 13

Welke soort interventies bestaan er bij falende emotieregulatie?

Answer 13

• behandelinterventies -> cognitieve gedragstherapie, mindfulnes, expressief schrijven
• preventie (SEL)
• positieve interventies

Question 14

Waar ligt de oorsprong van de morele ontwikkeling

Answer 14

Evolutie : moreel denken is aangeboren (primaten, baby’s)

Question 15

Vergelijk Haidt met echte hersenstudies omtrent morele ontwikkeling?

Answer 15

• Haidt : moreel denken is zeer simpel want aangeboren -> basis = emoties (empathie en schuldgevoel)
• hersenstudies : ook prefrontale cortex wordt gestimuleerd dus zowel emoties en cognitie

Question 16

Wat is een moreel oordeel?

Answer 16

Een oordeel op basis van de morele norm die overal en altijd geldt

geen persoonlijke voorkeur of arbitraire conventie

Question 17

Wat zijn 2 beperkte visies op de morele ontwikkeling?

Answer 17

• empathie : ontwikkelt zich stapsgewijs en eindigt halfweg de adolescentie
• internalisatie : internaliseren van normen en regels van de cultuur

Question 18

Welke onderzoekers ontwikkelden een theorie rond het moreel denken?

Answer 18

• Piaget
• Kohlberg (Gibbs)
• Gilligan

Question 18

In welke niveau’s en fases kun je de theorie van Kohlberg opdelen?

Heinz-dilemma

Answer 18

• preconventioneel : heteronoom + individualistisch
• conventioneel : sociale goedkeuring, moraliteit sociale systeem
• post-conventioneel: nuance, toetsend, combinatiedenkend

Question 18

Wat is de theorie van Piaget rond het moreel denken?

Answer 18

• heteronome moraal (< 10j) : regels = blijvend, slechtheid beoordelen uit resultaat, autoriteit
• autonome moraal (oudere kinderen) danzij sociale interactie -> sociaal perspectief, intentie

Question 19

Welke nuance bracht Gibbs bij de theorie van Kohlberg

Answer 19

• Fase 1-4 is echte ontwikkeling, 5-6 is het gevolg van scholing.
• Fase 1-2 = onvolwassen
• Fase 3-4 = volwassen
• Overgang van 2-3 is essentieel

Question 19

Wat is the big three of morality en welke gevolgen heeft het?

Answer 19

1. autonomie
2. community
3. divinity
   -> interculturele conflicten (kan integratie moeilijk maken)

Question 19

Welk onderzoek bracht Gilligan?

Answer 19

Moraliteit en geslacht -> mannen en vrouwen hebben ander moreel normbesef (man = rechtvaardig, vrouw = eerder zorgend)

Question 19

Welke vier factoren spelen een rol in het omzetten van moreel denken naar moreel gedrag?

Answer 19

1. interpretatie vd situatie
2. moreel oordeel
3. morele identiteit
4. vasthoudendheid in het gedrag

EMOTIES : angst, schaamte, schuld, empathie!

Question 20

welk omgekeerd verband heerst er soms tss moreel ordeel en moreel denken

Answer 20

het morele oordeel is op emoties gebaseerd -> leidt tot een redenering die dat oordeel rechtvaardigt (reflecteren soms pas na gedrag of oordeel, het proberen goedpraten)