Les 4: Vrij verkeer van goederen: niet-tarifaire maatregelen Flashcards
Wat zijn niet-tarifaire maatregelen?
- = alles wat niet rechtstreeks geld inhoudt, maar wel belemmerend werkt: art/ 34-35
- Kwantitatieve beperkingen
- Maatregelingen van gelijke werking
- Art. 34: kwantitatieve invoerbeperkingen = verboden (dus geen standstill). Veel duidelijker kan het niet zijn, maar wordt niet toegepast.
- Artikel 35: kwantitatieve uitvoerbeperkingen
Arrest Geddo: 1973
- Definitie kwantitatieve beperkingen: “eenzijdige maatregelen die, de invoer, uitvoer of doorvoer, geheel of ten dele beletten”.
- In casu: belasting opgelegd door Italië aan binnenlandse producten ter spijzing van een fonds voor nationale rijstproducten → puur intern = valt niet onder de categorie kwantitatieve beperking.
Wanneer komt er dan toch een uitvoerverbod?
- Idee: geen uitvoerverbod tussen lidstaten maar als het erop neerkomt (lees Corona): lidstaten toch ineens mondmaskers: uitvoerverbod.
- Dan is de vraag: mag dat wel? Waar was de Commissie om het verdrag toe te passen?
- Waarom deden de LS? Schaarste aan geneesmiddelen en we moeten die schaarste aanpakken → uitvoerverbod.
- Oorzaken schaarste: Plotse toename aan vraag (epidemie).
- Economische redenen (bv. hoge kost vs. lage winst)
Hoe kan je schaarste aanpakken?
- Rapportageverplichting
- Stockverplichtingen, openbare dienstverplichtingen
- Boetes voor fabrikanten en groothandelaren
- Sneller marktvergunningen afleveren
- Uitvoerverbod: bv. black list en white list.
Tobufar zaak?
- Het opleggen van een algemeen exportverbod op uitvoer uit 1 lidstaat → redenering niet volledig juist = het is een kwantitatieve beperking (nog erger dan een maatregel van gelijke werking).
- Verbod is niet geschikt: u heeft niet bewezen dat het verbod in staat is om de schaarste weg te werken.
- Dus: uitvoerverbod, verboden door het verdrag kan gerechtvaardigd worden (volksgezondheid).
Wat met het verbod op niet-essentiële reizen en België?
- Europese Commissie vroeg ook aan België om het verbod op niet-essentiële reizen uit te leggen → uitgevochten op het ogenblik dat het verbod al lang is opgeheven = dit gebeurt heel vaak. De Commissie kijkt toe maar ageert niet voldoende snel.
*
Wat is een maatregel van gelijke werking als een kwantitatieve beperking en arresten?
- Maatregel van gelijke werking als een kwantitatieve beperking: hetzelfde effect als een export en importban.
- Dassonville
- Cassis de Dijon
- Mickelsson en Roos
5 elementen Dassonville:
- Handelsregeling
- Van een lidstaat
- Die de interstatelijke handel kan belemmeren
- Al dan niet rechtstreeks
- Daadwerkelijk of potentieel
Hoe passen we Dassonville nu toe?
- Elke maatregel + belemmering
- Van een lidstaat in ruime zin + door bepaalde particulieren (Fra.bo)
- Die de interstatelijke handel kan belemmeren op effecten gebaseerde benadering, geen de minimis in het interne marktrecht (↔ mededingingsrecht).
- Al dan niet rechtstreeks = diverse soorten beperkingen: met of zonder onderscheid toepasbaar, (in)directe discriminatie, beperkend maar niet discriminatoir.
- Daadwerkelijk of potentieel
Wat is de richtlijn 1969 houdende opheffing van de maatregelen van gelijke werking
- Heel modern, ook al is het oud!
- De hele evolutie van de rechtspraak zat hier al in: heel ruime definitie van maatregelen: dus ook administratieve handelswijzen, ook overheidsinstantie, ook aansporingen (Buy Irish zaak).
- Alle discriminatoire met onderscheid toepasselijke maatregelen opheffen. Dat is heel verregaand!
- Nog verder: ook alle, zonder onderscheid toepasselijke productvereisten moet u opheffen (zie later voor concept productvereisten): elke keer dat je als producent verplicht bent de vorm, de verpakking, de samenstelling,… moet aanpassen → dan speelt de last van de dispariteiten (de dual regulatory burden = voldoen aan 2 regelingen): ontzettend belemmerend voor interne markt → moet worden opgeheven.
Arrest Dassonville?
Zaak over parallel import: familiebedrijf dat strijdt tegen de grote exclusieve distributeur in België:
- Vader en zoon halen vanuit Frankrijk Schotse whiskey naar België: geen certificaat van oorsprong vereist als het naar Frankrijk gaat. België vraagt wel zo een certificaat want Schotse whiskey is een beschermde titel = niemand kan dit want dit wordt niet gevraagd in andere landen.
In deze zaak: art. 34: “Dassonville formule”: “Iedere handelsregeling der lidstaten die de intracommunautaire handel al dan niet rechtstreeks, daadwerkelijk of potentieel kan belemmeren, is als een maatregel van gelijke werking als een kwantitatieve beperking te beschouwen”.
Arrest Cassis de Dijon: 1979
- Verbod om alcoholische dranken <25% verboden als vruchtenlikeur in Duitsland: “u mag invoeren, maar niet verhandelen” = essentie maatregel van gelijke werking:
- Men verbiedt het niet = invoerverbod zou dat zijn, zelfs kwantitatieve maar exact hetzelfde resultaat, hetzelfde effect want niemand gaat het invoeren.
- Ratio: volksgezondheid, geen omgekeerde discriminatie.
- Hof: maatregel van gelijke werking → je mag rechtvaardigen. Duitsland probeert: volksgezondheid (als er veel alcohol inzit besef je het pas?), consumentenbescherming, geen omgekeerde discriminatie. Argumenten van tafel geveegd.
Wat is de essentie van Cassis de Dijon?
- Essentie: iets moet niet discriminatoir te zijn om toch te belemmeren. Als die Franse producent het product zou moeten wijzigen = heel belemmerend want potentieel 27 verschillende regelingen gaat moeten volgen en zo geraken we er nooit uit en nooit interne markt.
- Gaat verder dan Dassonville: benadrukt de nationale regelgevende autonomie:
- We moeten elkaar minimaal vertrouwen als we in een interne markt willen samenleven → elkaars producten, die regulier verhandeld worden = wederzijds erkennen. Heel belangrijk: zie Europese Akte 1986: hier wordt dit verder uitgewerkt.
- Race to the bottom?
Arrest Walter Rau?
- Geding over margarine tussen 2 particulieren met een Belgische handelaar daarin betrokken. Belgische handelaar koopt margarine in Duitsland: plastic kuipje met afgeknotte kegelvorm maar Belgische wetgeving vereist kubusvorm.
- Productvoorschriften mogen niet onder het EEG-voorschriften zegt de Belgische afnemer dus het maakt niet uit. Belgische afnemer checkt nog eens en die blijkt niet hard veranderd dus de regelgeving vraagt nog steeds kubusvorm en dus Duitse leverancier wil dit afdwingen dat het wordt afgenomen.
- Belgische handelaar wordt heel hard geschaad door de Belgische normen maar blijft toch de Belgische wetgever verdedigen en zegt: dit is nodig dat wij in België zo een systeem hebben want anders zou de consument worden misleid.
- Dual regulutoary burden = dubbele last
Wat zei het Hof in Walter Rau?
- Het Hof erkent dit als een maatregel van gelijke werking die belemmerend is en die gerechtvaardigd kan worden en consumentenbescherming is een goede rechtvaardiging maar er zijn een alternatief kunnen zijn = bv. etikettering.
- Belgische advocaat: EU-regel over wat er moet staan op een margarineverpakking en die regelgeving verbiedt mij om deze verduidelijking te vragen. Hof verwerpt dat (terecht maar goed gevonden).
Wat is het probleem met de hele brede Dassonville formule?
- Misbruik van de enorme brede Dassonville formule: heel breed toepassingsgebied → beslissingen van democratisch parlement waar ze het niet mee eens zijn onderuit te halen via EU recht en zo het HvJ in een vervelende hoek duwen = geïnstrumentaliseerd in politiek geladen discussies.
- Over regels: hoe producten maken:
- Bv. deur aan deur verkopen.
- Bv. winkels na een bepaalde tijd niet open
- Bv. zondagsluiting: dan kan ik minder producten uit het buitenland verkopen.
- Juist daarom wil het Hof niet betrokken te zijn in de zaken. Het Hof weet niet goed hoe (vrij amateuristisch). De regelingen vormen de neerslag van politieke keuzes en niet tot doel de handelsstromen tussen LS te beheersen. Effecten “louter hypothetisch”?
- Allemaal waar maar de Dassonville formule is nu eenmaal zo breed.