Les 4: PTSS

Question 1

Geef de kenmerken van PTSS

Answer 1

Betrokkene is blootgesteld aan een traumatische ervaring waarbij
* Betrokkene heeft ondervonden, is getuige geweest van of werd geconfronteerd met één of meer gebeurtenissen die een feitelijke of dreigende dood of een ernstige verwonding met zich meebracht, of die een bedreiging vormde voor de fysieke integriteit van de betrokkene of anderen
* Tot de reacties van betrokkene behoorde intense angst, hulpeloosheid of afschuw

De traumatische gebeurtenis wordt voortdurend herbeleefd
* Recidiverende en zich opdringende onaangename herinneringen aan de gebeurtenis met inbegrip van voorstellingen, gedachten of waarnemingen
* Recidiverende akelige dromen
* Handelen of voelen alsof de gebeurtenis opnieuw plaatsvindt
* Intens psychisch leiden bij blootstelling aan een trauma-gerelateerde prikkel
* Fysiologische reacties bij blootstelling aan een trauma-gerelateerde prikkel

Aanhoudende vermijding van traumagerelateerde prikkels
* Vermijding trauma-gerelateerde gedachten, gevoelens
* Vermijding van mensen en/of plaatsen gerelateerd aan trauma
* Onvermogen tot herinneren van belangrijke aspecten van het trauma
* Minder belangstelling deelnemen andere activiteiten
* Gevoel van onthechting en vervreemding van anderen
* Beperkt spectrum van gevoelens
* Idee een beperkte toekomst te hebben

Verhoogde prikkelbaarheid en hypervigilantie

Question 2

Geef het verschil tussen Acute Stress Stoornis en PTSS

Answer 2

• • 2-30 dagen = ASS (Acute Stress Stoornis)
• > 1 maand = PTSS

Question 3

Welke soorten theorieën zijn er over PTSS?

Answer 3

Psychologische theorieën
* Dual representation theory (Brewin, 1996)
* Cognitieve theorie (Ehlers & Clark, 2000)

Biologische theorieën
* Amygdala - Hippocampus interacties
* HPA-as en hoe een overmatige stressrespons.

Sociaal-culturele theorieën

Question 4

leg de Dual representation theory (Brewin, 1996) uit

Answer 4

• Twee parallele geheugensystemen:
• Verbally accessible memory (narratief/autobiografisch)
• Situationally accessible memory (flashbacks)Extreme arousal trauma: Opslaan verstoord
• Relatie amygdala en hippocampus (VAM)
• Chronisch verhoogde stress => Verminderd functioneren hippocampus
• Gaten in trauma narratief (VAM) en aanhoudende levendigheid van perceptueel geheugen (SAM)

Question 5

Leg de Cognitieve theorie (Ehlers & Clark, 2000) uit.

Answer 5

Aanhoudend beoordeling van dreiging:
* Individuele verschillen in de beoordeling van trauma
* Individuele verschillen in geheugenprocessen en de relatie tot eerdere ervaringen

Gevoel van dreiging kan extern/intern zijn
* “Mensen zijn niet te vertrouwen”
* “Ik heb geen controle over gebeurtenissen”

Voorbeelden beoordelingen

Question 6

Leg de Sociaal-culturele theorieë uit.

Answer 6

Deze theorie benadrukt de rol van sociale en culturele factoren, zoals stigma, steunnetwerken en de manier waarop trauma wordt ervaren binnen verschillende gemeenschappen. Het kan invloed hebben op hoe individuen hun ervaringen verwerken en zich herstellen.

Question 7

geef de samenhang van ethiologie & geheugen bij PTSS

Answer 7

Belangrijke observaties bij PTSS:
* Herbeleving is sensorisch van aard
* Herbeleving heeft een “hier-en-nu kwaliteit”
* Herbeleving staan los van verdere elaboratie
* Herbeleving kan plaatsvinden zonder bewustzijn van de trigger
* Trigger die leiden tot herbeleving zijn meestal niet semantisch van aard

Question 8

Geef de ethiologi evan Voor, tijdens en Na het trauma bij PTSS;

Answer 8

Voor Trauma:
* Verhoogd angstniveau of angststoornissen
- Onveilige hechting
- Laag IQ

Tijdens Trauma:
- Aard van het trauma
- Gevoel van verantwoordelijkheid voor gebeurtenis
* Dissociatie

Na Trauma:
- Cognitieve en gedragsmatige vermijding

Question 9

Geef de mogelijke behandelvormen bij PTSS

Answer 9

=> Jericho et al. (2022)
* Exposure met cognitieve herstructurering
* EMDR
* Schrijftherapie
* Psychofarmaca
* Psychologische debriefing??