Les 4 ODD en CD (gedragsstoornissen) Flashcards
Kenmerken van ODD in de vroege kindertijd
Niet luisteren (non-compliance oppositional)
Driftbuien
Kenmerken van CD in de midden kindertijd
Overt/ covert antisociaal gedrag
Relationele agressie
Kenmerken CD in adolescentie
Delinquentie
Middelenmisbruik
High-risk seksueel gedrag
Welke 4 gedragsstoornissen staan er in de DSM-5?
Periodieke explosieve stoornis
Antisociale persoonlijkheidsstoornis
ODD
CD
Kenmerken gedragsstoornissen
Woedeuitbarstingen, waar alle emoties die je ervaart kunnen leiden tot een uitbarsting. Bij peuters is dit normaal, als dit langer blijft heb je een gedragsstoornis
Periodieke explosieve stoornis
Plotselinge woede uitbarstingen. Deze diagnose krijg je pas na 6 jaar, daarvoor hoort het bij de ontwikkeling
Antisociale persoonlijkheidsstoornis
Structureel hardnekkig patroon van antisociaal gedrag. De diagnose wordt pas na de 18 jaar gesteld, en is vaak een opvolger van CD
ODD
Oppositional defiant disorder
Oppositional defiant disorder
Een herhaald patroon van ongehoorzaamheid, rebels, negatief en vijandig gedrag tegenover gedragsfiguren. Geduld verliezen, en kort lontje hebben, boos zijn, anderen irriteren, anderen de schuld geven van de eigen fouten of gedrag.
Hoelang moeten de symptomen aanwezig zijn voor een ODD diagnose
6 maanden
In hoeveel typen kunnen we ODD onderscheiden
3, milde matige en ernstige
CD
Conduct disorder
Conduct disorder
Agressief gedrag tegenover mensen en dieren, vernielen van bezittingen, liegen, stelen, spijbelen, breken van regels. Gaat vaak een stap verder dan ODD, waar CD met name gaat om agressie en antisociaal gedrag. Gaat ook over CU-trekken
CU-trekken
Callous unemotional traits
Callous unemotional traits
Gelimiteerde pro-sociale emoties. Gebrek aan spijt, empathie en bezorgdheid over prestaties. Oppervlakkige gevoelens of emoties
Achenbach en Rescoria
Hebben 2 syndromen vastgesteld
2 syndromen van achenbach en rescoria
- Agressief gedrag
- Grensoverschrijvend gedrag
Agressief gedrag syndroom
Driftbuien, vernielen, vechten. Neemt af met de leeftijd, gelinkt aan ODD en CD
Grensoverschrijdend gedrag syndroom
Spijbelen, brandstichting en stelen. Neemt bij meisjes een klein beetje af en bij jongens een beetje toe met de leeftijd. gelinkt aan CD
Welke gedragsstoonis is heterogeen?
ODD
Welke gedragsstoornis is homogeen
CD
Heterogene stoornis
Bevat zowel gedragsindicatoren als emotionele en stemmingsindicatoren. Je bent dwars en uitdagend, en hebt een boze stemming
Homogene stoornis
Het bevat alleen gedragskenmerken
Kunnen ODD en CD tegenlijk gediagnosticeers worden?
Volgend de DSM-5 wel
Hoe hoog is de comorbiditeit tussen ODD en CD?
30-90%
Comorbiditeit ADHD en ODD
70%
Comorbiditeit ADHD en CD
50%
Met wat hebben ODD en CD een hoge comorbiditeit
ADHD
Angst en stemmingsstoornissen (met name ODD)
Zwakbegaafdheid
Antisociale persoonlijkheidsstoornis (met name CD)
Hoe kun je het verband tussen ODD en CD zien?
ODD kan een milde voorloper zijn van CD, 50% van de kids met ODD ontwikkeld CD. 96% van de mensen met CD had ODD
Jongeren met gedragsproblemen worden…
Vaker afgewezen door peers, hebben moeite met school, hebben taalproblemen en slechtere executieve functies
Wat is bepalend voor de ontwikkeling van ODD
De reactie van de omgeving op het kind. Wanneer een kind zich onbegrepen voelt gaat het zich verzetten en ontwikkeld het ODD
Omgevingsrisicofactoren ODD en CD
Karakteristieken van het kind
Karakteristieken van de ouders
Verstoord ouderschap
Sociale ecologie
Karakteristieken van het kind als omgevingsrisicofactor voor ODD en CD
Negatief temperament
Emotionele disregulatie
Stemmingsstoornis
Hyperactief-impulsief
Verstoord ouderschap als omgevingsrisicofactor voor ODD en CD
Maternale sociale isolatie
Misdaad
Armoede
Een uitgebreide familie
Lage controle van de buurt
Slechte buurt
Karakteristieken van de ouders als omgevingsrisicofactor voor ODD of CD
ADHD
Depressie
Stemmingsstoornis
Alleenstaande ouder
Werkeloosheid
Verslaving
Ziekte
Misbruik
Vroege zwangerschap
Granis en Patterson
The coercion cycle
De coercion cycle
- Ouders doen een verzoek of zeggen nee
- Het kind weigert het verzoek of de weigering van de ouders
- Ouders raken geirriteerd en beginnen met schreeuwen
- Het kind laat de situatie escaleren door een driftbui
- Meer schreeuwen of escalatie door slaan
- Ouders geven of op ze slagen
Sociale ecologie als omgevingsrisicofactor voor ODD of CD
Scheiding
Maternale sociale isolatie
Ouderconflicten
Uitgebreide familie
Armoede
Misdaad
Slechte buurt
Risicofactoren in de opvoeding
Dwingende interactiepatronen
Onduidelijke instructies
Onvoldoende beloningen
Inconsequent omgaan met ongewenst gedrag
Hard straffen
Onvoldoende toezicht op het kind
Relatieproblemen tussen de ouders
Persoonlijke problemen van ouders
Stress in de buurt
Wat houd ouders slagen in bij de coercion cycle
Escalatie van de ouders wordt positief bekrachtigd, omdat het kind stopt met dwarsliggen
Wat houd ouders geven op in bij de coercion cycle
De driftbui van het kind wordt bekrachtigd, maar de ouders worden ook op een negatieve manier bekrachtigd omdat de driftbui pas stopt wanneer ze opgeven. De volgende keer als het kind iets weigert zal deze ook sneller een heftigere driftbui laten zien, omdat hij weet dat hij dan zijn zin krijgt. Dit zorgt dat agressie proactief wordt
Prevalentie ODD
3%
Hoe uiten jongens een gedragsstoornis
Fysieke agressie en geweld
Prevalentie CD
2%
Genderverhouding gedragsstoornissen
3 jongens tov 1 meisje
Hoe uiten meisjes een gedragsstoornis
Relationele agressie en internaliseren probleemgedrag
Kenmerken het gemiddeld slachtoffer van pesten
Angstig, onzeker, gevoelig, stil, niet agressief en heeft een laag zelfbeeld. Bij een jongen is hij vaak ook fysiek zwakker. Ze hebben vaak geen vrienden in de klas. Laten op latere leeftijd emotionele problemen zien
Loeber
Three pathway model
Prevalentie betrokken bij pesten bij schoolkinderen
9-54%
Kenmerken gemiddelde pester
Een positieve attitude tegenover geweld, en is agressief naar peers en volwassenen. Ze zijn impulsief, willen dominant zijn, hebben weinig empathie en zijn vaak (bij jongens) fysiek sterker. Laten op latere leeftijd gedragsproblemen zien
Three pathway model
Er zijn 3 manieren waarop delinquent gedrag ontstaat, het middelste pad, het linker pad en het rechter pad
Middelste pad
Koppig gedrag, deviantie, ongehoorzaamheid, autoriteitsvermijding. Start voor de 12 jaar en heeft de meeste overeenkomst met ODD omdat het gaat over conflicten met autoriteit
Linker pad
Op jongere leeftijd is er spraken van microagressie zoals pesten en irriteren en vechten. Op latere leeftijd groeit dit uit tot geweld, bv verkrachting. Dit is openlijk/ overt gedrag
Rechter pad
Voor 15 jaar laten kinderen gedragingen zien zoals liegen of winkeldiefstal. Dit ontwikkelt zich tot het aanbrengen van schade aan eigendommen. Dit leidt tot matige delinquentie (fraude of zakkenrollen) wat in sommige gevallen leidt tot serieuze delinquentie (autodiefstal of overvallen) Dit is meer covert gedrag. Dit is het gevaarlijkste voor het ontwikkelen van een antisociale persoonlijkheidsstoornis
Salient symptom approach
Gebaseerd op de primaire gedragsproblemen die iemand laat zien. Je kijkt naar welk gedrag het meest voorkomt bij een persoon en focust hierop. Dit is de basis voor het onderscheid tussen overt en covert gedrag
Moffit
Dual taxonomy
Dual taxonomy
Er zijn 2 groepen qua gedrags problemen, de life course persistent en de adolescence limited
Factoren die een rol spelen bij gedragsstoornissen
- Ouderschapsrisicofactoren
- Neurocognitieve risicofactoren
- Tempereament gedragsmatige risicofactoren
- Leeftijdsgenoten risicofactoren
Raine
Biosociaal model van geweld
Biosociaal model van geweld
Er is sprake van een interactie tussen genetica en de omgeving bij geweld. Erfelijkheid is wel een grote factor in gewelddadigheid bij gedetineerden
2 typen agressief gedrag
Proactief en reactief
2 typen escalatie
Complementaire escalatie
Symmetrische escalatie
Complementaire escalatie
Ouders geven toe, wat leidt tot een verhoging van eisen, bedreiging of extremer gedrag van het kind. Extreem gedrag krijgt steeds meer de ruimte
Symmetrische escalatie
De aanpak van de ouders is te streng, waardoor de ouder maar 1 woord hoeft te zeggen en de escalatie al compleet is. De ander is de vijand, er is een escalatie van vijandigheid
Mediatiemodel van familiecontext en antisociaal gedrag
Er zijn veel factoren die bijdragen aan hoe de context van de familie (opvoedstijl) kan veranderen. Negatieve levensgebeurtenissen, financiële problemen, gezondheidsproblemen
Biologie van gebrekkige inhibitie
Gebrekkig functionerende frontale cortex
Biologie van verhoogde fight-flight respons
Roodgloeiende amygdala activiteit, wat zorgt voor een verstoord emotieregulatie systeem
2 systemen die en link hebben met antisociaal gedrag en het autonome zenuwstelsel
BIS systeem
BAS systeem
BIS systeem
Behavioural inhibition system
BAS system
Behavioural activation / approach system
Behavioral inhibition system
Gerelateerd aan emoties van angst, inhibeert actie in momenten van angst of wanneer je straf krijgt
Behavioral activation/ approach system
Activeert gedrag in de aanwezigheid van bekrachtingen, dus gelinkt aan beloningen en plezierige emoties
substance induced disorders
Stoornissen (intoicatie, depressie, bipolaire stoornis) die je krijgt doordat je een middelenstoornis hebt
PCIT
Parent Children Interactie Therapie
Parent children interacti therapie
Ouders moeten zichzelf aanleren zich te positioneren als gezagsfiguur, leren hoe je instructies moet geven en hoe je om moet gaan met het kind wanneer deze de instructie weigert
PMTO
Parent Management Training Oregon
Parent Management Training Oregon
Ouders komen op therapie, waar ze hun opvoedkunsten leren versterken. Ze krijgen strategieen mee om in te kunnen zetten. Ze oefenen eerst met een rollenspel en passen het hierna pas thuis toe
Regels bij oudertraining
- Directe instructies geven
- Positieve instructies geven
- 1 instructie tegelijk geven zodat het kind overzicht houdt
- De instructie past bij de leeftijd van het kind
- De instructie moet specifiek zijn
- Je moet respectvol blijven
- Je moet bij een instructie uitleggen waarom het nodig is
