Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

JARÐFRÆÐI > Kafli 2 - Berg > Flashcards

Kafli 2 - Berg Flashcards

1
Q

Hvað er berg ?

A

Berg er fast efni sem er myndað úr einni steind eða fleirum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Í hvaða þrjá flokka eru berg flokkuð í ?

A

Setberg
Myndbreytt berg
Storkuberg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hvað er setberg ?

A

Bergmylsna eða uppleyst efni sem þjappast saman

Dæmi : Sandsteinn, leirsteinn og kalksteinn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Dæmi um setberg

A

Sandsteinn
Leirsteinn
Kalksteinn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hvað er myndbreytt berg ?

A

Þegar setberg eða storkuberg verða fyrir miklum hita eða þrýstingi þannig að það bráðnar

Dæmi : Marmari og gneis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Dæmi um myndbreytt berg

A

Marmari

Gneis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hovering myndast storkuberg ?

A

Myndast þegar kvika storknar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hvaða berg myndar 90 % bergs á íslandi ?

A

Storkuberg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Dæmi um storkuberg

A

Basalt

Granít

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hver eru ytri einkenni storkubergs ?

A

Blöðrótt storkuberg

Stuðlað storkuberg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Eftir hverju fara ytri einkenni storkubergs ?

A

Fara eftir aðstæðum á storknunarstað og efnasamsetningu kvikunnar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hvernig myndast blöðrótt storkuberg ?

A

Fullt af litlum blöðrum í berginu. Myndast þegar kvika berst til yfirborðs og storknar svo hratt að bergið kemst ekki út. Þegar kvikan hefur síðan storknað losna lofttegundirnar út og blöðrurnar myndast. Gasið myndar blöðrurnar. Yfirborðið er oft glerkenndt (storknar hratt)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Hvernig myndast stuðlað storkuberg ?

A

Þegar kvika storknar minnkar rúmmál hennar og stuðlar myndast. Þeir eru hornréttir á kólnunarflötinn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Hver eru innri einkenni storkubergs ?

A 
Glerkennd
Dulkornótt
Smákornótt
Stórkornótt
Dílótt
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hvað gefa innri einkenni storkubergs til kynna ?

A

Storknunarhraða kvikunnar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Eftir hverju fer kristallastærð storkubergs ?

A

Storkunarhraða kvikunnar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Glerkennt storkuberg

A

Þegar kvika storknar mjög hratt ná frumsteindir og kristallar ekki að myndast. Stundum mjög blöðrótt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Dulkornótt storkuberg

A

Kristallar svo litlir að þeir sjást ekki

Berg grár eða ljósbrúnn massi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Smákornótt storkuberg

A

Kristallar svo litlir en sjást þrátt fyrir það
Bergið ekki einsleitt
Ekki hægt að greina steindir með berum augum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Stórkornótt storkuberg

A

Tekur tíma að storkna
Myndast ofan í jörðinni
Auðvelt að greina kristalla

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Dílótt storkuberg

A

Þegar kvika byrjar storknar í jarðskorpunni myndast steindir þegar hún kólnar
Ef kvikan fer síðan upp á yfirborðið myndast fleiri steindir sem eru þar af leiðandi minni en hinar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Flokkun storkubergs skiptist í tvennt

A

Efnasamsetning

  • Basískt
  • Ísúrt
  • Súrt

Storknunarstaður

  • Djúpberg
  • Gosberg
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Basísk kvika

A

Minna en 52 % SiO2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

ísúr kvika

A

52 - 63 % SiO2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Súr kvika

A

Meira en 63 % SiO2

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Hvað er djúpberg ?

A

Kvika sem storknar ofan í jörðinni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Hvert er innri einkenni djúpbergs ?

A

Er stórknornótt þar sem kvikan kólnar hægt og steindir ná að myndast

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Hvað er gosberg ?

A

Kvika sem storknar á yfirborði jarðar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Hvert er innri einkenni gosbergs ?

A

Er fínkornótt þar sem kvikan kólnar hratt og steindir fá ekki tíma í að vaxa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Á hvaða hraða storknar djúpberg ?

A

Hægt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Á hvaða hraða storknar gosberg ?

A

Hratt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Bergmyndanir storkubergs skiptast í tvo flokka

A

Djúpbergsmyndanir (innskot)

Gosbergsmyndanir (yfirborðsmyndanir)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Hvað kallast djúpbergsmyndanir ?

A

Innskot

34
Q

Hvað kallast gosbergsmyndanir ?

A

Yfirborðsmyndanir

35
Q

Berghleifur

A

Djúpbergsmyndun

Myndast í rótum fellingafjalla
Geta verið 100+ km á lengd
Myndast þegar kvika storknar í kvikuhólfi

36
Q

Stórt innskot

A

Djúpbergsmyndun

Var áður virkt eldfjall
Kvikan storknar í kvikuhólfi
Minna en berghleifur

Dæmi : Eystrahorn og Vestrahorn

37
Q

Dæmi um stórt innskot

A

Eystrahorn

Vestrahorn

38
Q

Bergteitill

A

Djúpbergsmyndun

Myndast þegar kvika reynir að komast upp á yfirborð jarðar en kemst ekki og treður sér á milli jarðlaga
Lögin fyrir ofan mynda hól eða fjall

Dæmi : Sandfell og Baula

39
Q

Dæmi um bergteitil

A

Sandfell

Baula

40
Q

Dæmi um berggang

A

Reiðaskörð á Barðaströnd

Á Austfjörðum

41
Q

Silla

A

Djúpbergsmyndun

Kvika sem reynir að fara upp á yfirborðið en kemst ekki. Fer á milli eldri jarðlaga og verður samsíða þeim
Stuðlarnir eru lóðréttir
Getur verið 10+ m á lengd
Kvikan snöggkólnar þegar hún snerir kalda bergið og kantarnir eru glerjaðir
Oft erfitt að greina frá hraunlögum

42
Q

Bergstandur

A

Var gosrás og kvikan storknar í henni
Óregluleg stuðlun

Dæmi : Hljóðaklettar

43
Q

Dæmi um bergstand :

A

Hljóðaklettar

44
Q

Hraungos

A

Bara hraun

Basísk kvika

45
Q

Sprengigos / þeytigos

A

Kemur gjóska
Súr kvika
Getur komið basísk kvika ef það er vatn

46
Q

Blandgos

A

Hraun og gjóska
Súr eða basísk kvika
Týpíska gosið

47
Q

Troðgos

A

Hraun

Kvikan mjög seig og súr

48
Q

Hvað er gosmökkur

A

Samanþjöppuð vatnsgufa
Gosgufur valda því t.d. að berg verður blöðrótt
Margar lofttegundir banvænar

49
Q

Seig kvika (gosmökkur) ?

A

Stærri gosmökkur

50
Q

Í hvaða flokka skiptast gosbergsmyndanir ?

A

Gjóska

Föst gosefni

51
Q

Hvað er gjóska ?

A

Kvikuslettur sem þeytast upp í loft í eldgosum

52
Q

Hvaða efnasamsetningu hafa gjóskur ?

A

Geta haft hvaða efnasamsetningu sem er

53
Q

Hvaða kísilsýrugildi hafa gjóskur ?

A

Geta verið súrar, ísúrar eða basískar

54
Q

Aska

A

Gosbergsmyndun
Gjóska

Minni en 1 mm
Súr, ísúr og basísk

55
Q

Vikur

A

Gosbergsmyndun
Gjóska

Stærri en 1 mm
Súr, ísúr, basísk
Fer upp í loft og lendir á svipuðum stað

56
Q

Hvernig vikur framleiðir Katla ?

A

Basískt

57
Q

Hvernig vikur framleiðir hekla

A

Súrt

58
Q

Eldský

A

Gosbergsmyndun
Gjóska

Súrum gosum
Seig kvika stíflar gosrás og myndar tappa. Kvikan reynir að brjótast út og fjallið springur
Eldský fer niður fjallið

59
Q

Hvað kallast storknað eldský ?

A

Flikruberg

60
Q

Úr hverju er eldský

A

Gjósku og gasi

61
Q

Dæmi um eldský

A

Mount St. Helens

62
Q

Hraunlýjur

A

Gosbergsmyndun
Gjóska

Þunnfljótandi basísk kvika
Langir og mjóir þræðir sem líkjast hári
Loftbólur í kvikunni springa, kvikan slettist upp og það teygist úr henni

63
Q

Gjall og kleprar

A

Gosbergsmyndun
Gjóska

Basísk kvika
Algengt í blandgosum
Rauða mölin í sumarbústöðum
Glerkenndir og blöðróttir

64
Q

Gjall

A

Storknað þegar lendir á jörðinni

65
Q

Kleprar

A

Hálfstorknað þegar lendir á jörðinni

66
Q

Hnyðlingar

A

Gosbergsmyndun
Gjóska

Basísk kvika
Berg úr gosrás eða veggjum kvikuhólfa brotnar og fær kvikuhjúp utan um sig

67
Q

Móberg

A

Gosbergsmyndun
Gjóska

Myndast við ummyndum á gjósku við gos undir jökli eða vatni
Aska límist saman
Mjúkt

68
Q

Hvar eru súr og ísúr gos ?

A

Oft nálægt miðju megineldstöðva

69
Q

Hvar eru basísk gos ?

A

Geta orðið var sem er á virkum sprungusvæðum

70
Q

Hvað gera föst gosefni ?

A

Renna meðfram gosinu

71
Q

Hraunstóplar

A

Gosbergsmyndun
Föst gosefni

Súr eða ísúr kvika
Troðgos
Kvikan er seig (tappi í gosrás sem mjakast upp vegna þrýstings)

Dæmi : Hvannadalshnúkur

72
Q

Dæmi um hraunstópla

A

Hvannadalshnúkur

73
Q

Hraun

A

Gosbergsmyndun
Föst gosefni

Kvika rennur á yfirborðið og myndar hraun

74
Q

Hvaða tegundir eru til af hrauni ?

A

Apalhraun

Helluhraun

75
Q

Hraunreipi

A

Gosbergsmyndun
Föst gosefni
Hraun
Helluhraun

Yfirborð storknar fyrst þannig að kvikan undir fer hraðar og yfirborðið gárast

76
Q

Hraunhólar

A

Gosbergsmyndun
Föst gosefni
Hraun
Helluhraun

Yfirborðsskánin verður mjög þykk og brotnar upp í fleka sem skella saman og mynda hóla

77
Q

Hraunhellar

A

Gosbergsmyndun
Föst gosefni
Hraun
Helluhraun

Kvika sem rennur í göngum sem síðan tæmist

78
Q

Gervigígar

A

Gosbergsmyndun
Föst gosefni

Myndast þegar basísk kvika rennur yfir mýri eða grunnt stöðivatn
Vatnið sýður og kvikan þeytist upp í loft
Kvikan storknar sem gjall
Lýtur út eins og gígur nema engin gosrás eða gosop
Ekki í beinni línu

79
Q

Hvað storkna gervigígar sem ?

A

Gjall

80
Q

Dæmi um Gervigíga

A

Rauðhólar og Skútustaðagígar

81
Q

Bólstraberg

A

Gosbergsmyndun
Föst gosefni

Þegar kvika rennur ofan í djúpt vatn og storknar hratt
Kvikan myndar bólstra og þegar þeir fyllast af kviku verða til fleiri
Basísk eða súr kvika
Eru glerjaðir, stuðlarir frá miðju, fínkornóttir og blöðróttir
Myndast oft á hafsbotni og undir jöklum

JARÐFRÆÐI (12 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions