JAL HC 5 (Start deel II. Argumenteren) Flashcards
Overtuigen
Ervoor zorgen dat iemand anders een stelling accepteert waar die dat vroeger nog niet deed.
Geldig redeneren op zich
Volstaat niet om iemand te overtuigen:
1) Hebben ongewenste kenmerken
2) Redenering moet overgebracht worden naar de antagonist, redeneren zelf houdt geen rekening met die communicatieve dimensie
3) Geldige redenering is noodzakelijk, maar niet voldoende
- -> logica kijkt niet naar inhoud (formele geldigheid; stelt waarheid premissen niet in vraag)
Argumentatie =
Mening + argumenteren
Betoog
Aantal gestructureerde argumentaties
Begrip argumenteren: 4 onderdelen
1) In de praktijk
2) Beslissingen
3) Rechtvaardigen: wat je denkt en waarom je dat denkt
4) Onzekerheid: duidelijkheid is afhankelijk van concrete omstandigheden, zeepfunctie van argumentatieleer
Deugdelijk argument
Voldoet aan de kwaliteitseisen.
Normatieve aspect argumenteren
Je gebruikt je argumenten om iemand te overtuigen
–> Je probeert te zeggen hou het zou moeten zijn = mening
Waarom jij dit ook zou vinden.
Redenering
Basis voor argumentatie: Vormelijke redenering aanvullen met inhoudelijke redenering.
= feitelijke waarheid aantonen en aannemelijk maken
Voorwaardelijke uitspraak
= deel van redenering
–> redenering = deel argumentatie
Rol VU (2)
1) Om standpunt te onderbouwen
2) Om duidelijk te maken dat hij een stelling slechts verdedigt als aan bijkomende vereisten is voldaan
3) Niet expliciet uitgedrukt, maar wel impliciet aanwezig in redenering
Hermeneutiek
Interpretatiekunde; discipline die zich bezighoudt met de wijze waarop mensen een communicatieve bron interpreteren en er betekenis aan hechten.
Discursieve context
Stelling = deel van discours
–> betoog gerelateerde context
Situationele context
Context waarin partijen zich bevinden
Framing
Techniek om conceptuele context zo in te richten dat die strookt met het argument dat je wilt maken.
Retorica
Hoe overtuig ik zo doeltreffend mogelijk mijn publiek?
Kunst van de welsprekendheid = vorm
–> elk argument is goed als het overtuigt
+ Kunst van het overtuigen (de inhoud)
Canon van de retorica (5)
inventio, dispositio, elocutio, memoria en pronuntiatio
Inventio
De kunst om argumenten en methoden te vinden om te overtuigen
= vindingrijkheid
Functies inventio (2)
1) Snel info terugvinden in geheugen
2) Snel argumenten ontwikkelen op basis van die info
Associatieve verbanden
Als twee stukken informatie tot één bepaalde categorie thuishoren
= sneller voor de geest, sneller teruggevonden
Tópos
Topisch redeneren; leer van de topiek
Categorieën gebruiken om sneller info te vinden
Elke categorie is een plaats in je geheugen, zoals een document in een mam op je pc (bestandslocatie)
3 strategieën van het inventio
eerst argumenten uitwerken en dan strategie bepalen
- logos
- ethos
- pathos
= op welke manier je je argumenten wil gebruiken
Logos
Beroep op redelijkheid publiek.
Ethos
Eigen karakter in de verf zetten = op de ethiek spelen
–> door goede eigenschappen die je aanhaalt van jezelf zal je geloofwaardiger klinken
Vb. Schenkingen aan goed doel
Pathos
Inspelen op gevoelens van publiek
Vb. persoonlijk verhaal vertellen, zelf meegemaakt
Dispositio
De kunst om argumenteren op een ordelijke en doeltreffende manier uiteen te zetten en te presenteren (opbouw).
7 delen van het dispositio
- exordium
- narratio
- propositio
- partitio
- argumentatio
- disgressio
- peroratio
Exordium
Inleiding: aandacht trekken en publiek volgzaam, welwillend en aandachtig maken.
Narratio
Uiteenzetting van de relevante feiten.
–> helder, bondig en aanneembaar (geloofwaardig, neutraal)
Propositio
De eigenlijke stelling, waar je narratio naar toewerkt
= het punt dat je wil maken en dit duidelijk aangeven
(argumenten komen nog niet aan bod)
–> van belang dat het voor iedereen duidelijk is welk punt je wenst te maken
Partitio
Zorgen dat je publiek weet waar je naartoe gaat. Je publiek overtuigen en mee krijgen in je verhaal, niet om het tegen je in het harnas te jagen.
–> helder en beknopt, niet dodelijk saai zoals inhoudstafel boek
Je zal ook de samenhang van diverse argumenten toelichten.
Hoofdargument
Sterkste argument pleidooi, voer je als eerste aan.
Subsidiaire argumenten
Argumenten die in de plaats van je hoofdargument komen als je hoofdargument is weerlegd. Elk aangehaald argument volstaat op zich om de verdedigde stelling te onderbouwen. Op zichzelf is geen enkel van die argumenten noodzakelijk.
Ondersteunende argumenten
Alle argumenten zijn noodzakelijk, elk argument op zich volstaat niet
= in nevenschikkende argumentatie –> staan naast elkaar en allen tezamen nodig.
Als één schakel ontbreekt valt het kaartenhuisje in elkaar
Overvloedige argumenten
Sommige zijn noodzakelijk, niet elk argument op zichzelf is voldoende
In nevenschikkende argumentatie. 1 element is op zich niet noodzakelijk, de rest kan misschien op zichzelf of misschien samen voldoende zijn.
Vb. Lorenzo is ongelukkig, want hij is ontslagen op zijn werk en zijn huis is ingestort door een aardbeving
Argumentatio
Eigenlijke inhoud van je betoog.
Less is more, beperk het aantal argumenten en kies de sterkste eruit (begin en eindig met een sterk argument)
Gebruik een heldere structuur en signaalwoorden
Confirmatio
Argumenten die je eigen stelling onderbouwen.
Refutatio
Argumenten die de stelling van een ander weerleggen.
Fractaalprincipe
Bij een complex betoog kan je je argumenten zelf als een betoog op zich behandelen.
Digressio
Uitweiding: zeker in lange betogen af en toe een adempauze (mentale pauze) nodig.
Vb. Anekdote
–> niet noodzakelijk
Peroratio
Eindigen in stijl, een beklijvende indruk nalaten (pathos). Afronden met duidelijk punt: kort + krachtig
Elocutio
De kunst om woorden te vinden die de inhoudelijke argumenten tot hun recht laten komen. (stijl)
–> manier waarop je de concrete argumenten verwoordt
Niveau van verfraaiing
In welke mate je het betoog verfraait met stilistische elementen. In welke mate het publiek meegesleept moet worden.
Vb. In onderwijs vs. ander publiek
Elementen elocutio (4)
- correctheid: algemeen aanvaarde grammaticale regels toepassen
- helderheid: boodschap moet voldoende toegankelijk zijn voor publiek
- gepastheid: speech op trouwfeest en pleidooi voor HvA
- versiering: gebruik van stijlfiguren
Stijlfiguren
Geheel van woorden dat een betekenis heeft die afwijkt van zijn gebruikelijke betekenis. De taal die je gebruikt, ga je dus in een figuurlijke (en niet letterlijke) betekenis hanteren. Je kan ze gebruiken om je betoog aangenamer te maken om naar te luisteren, maar ook om een nadruk te leggen.
Schema’s
Spelen met de zinsstructuur
Tropen
Spelen met de betekenis van gebruikte bewoordingen
Pragmatische stijlfiguren
Spelen met de functie van zinnen
Alliteratie
Reeks van woorden die met dezelfde letter beginnen.
Anafoor
De herhaling van hetzelfde woord of dezelfde woordgroep aan het begin van een opsomming.
Chiasme
De omkering van grammaticale structuren in opeenvolgende zinnen of zinsdelen.
Hyperbool
Een overdrijving die gebruikt wordt om nadruk te leggen of om bijkomend effect te hebben.
Litotes
Understatement dat je maakt door de tegenovergestelde bewering te ontkennen, om zo extra nadruk te leggen op de bewering.
Metafoor
Een verduidelijking van een idee of object door het voor te stellen als andere dingen waarmee ze een eigenschap delen.
Metonymie
Een stijlfiguur waarmee je naar een ding of concept verwijst door gebruik te maken van een ander ding of concept dat er nauw mee verboden is.
Aporia
Geveinsde twijfel die de spreker gebruikt bij de opbouw van een argument. (om later een punt te maken)
Paralipsis
Door te zeggen dat je ergens niet op zult ingaan, het toch doen.
Retorische vraag
Een vraag gebruiken om een punt te maken. (En niet om oprecht een vraag te stellen)
Memoria
De kunst om het betoog te onthouden en te oden onthouden. Zelf je betoog onthouden en retorisch kruit gebruiken dat blijft plakken bij je publiek.
Pronuntiatio
De kunst om door middel van verbale en non-verbale communicatiemiddelen de boodschap kracht bij te zetten.
Deugdelijk argumenteren
Een meningsverschil oplossen veronderstelt het in acht nemen van bepaalde regels.
Typlogische benadering
= uitwerken van typologieën
Link met inventio (leren snel argumenten vinden + strategie bepalen om uit te werken)
Taxonomie
Argumentaties in kaart brengen en heldere onderverdeling
Associatie
Koppeling van argument met stelling (onderbouwing)
Deductief geldig redeneren is een voorbeeld van associatie –> premisse die indien waar leidt tot een conclusie
Dissociatie
Uit elkaar halen van argument en stelling (weerlegging)
Quasi-logische verbanden
Stellingen die gebaseerd zijn op argumenten en eig. thuis te brengen zijn onder heel abstracte conceptuele verbanden. Lijken op geldige redeneringen.
Vb. Definitie
Argumenten gebaseerd op de structuur van de werkelijkheid
Bouwen voort op verbanden die in de wereld bestaan. Je kijkt naar buiten en je ziet ze.
Opeenvolgingsverbanden
Link verschijnsel en gevolg.
Vb. Ik wil niet nat worden –> paraplu open
Causale argumentatie gebaseerd op de structuur van de werkelijkheid.
Co-existentieverbanden
Link voorwerp en eigenschap.
Vb. Iemands argument is overtuigend omdat bijeen succesvol zakenman is of omdat hij moeite heeft gedaan om het argument met vuur de verdedigen.
Argumenten die de structuur van de werkelijkheid bepalen.
Bouwen niet voort op structurele verbanden, maar verwijzen naar verschijnselen die illustratief zijn voor het onderwerp van je argument of naar verschijnselen die je gebruikt, op basis van een gelijkenis met het onderwerp van je argument, als een metafoor en waarop je analogie baseert.
Praktische benadering
Focus op onderbouwende functie van argumenten
–> betekenis van argument voor stelling staat centraal
= Om welke reden is dit argument nu eig. nuttig voor deze stelling? Wat heeft dat met het andere te maken?
Theoretische argumenten
Focus op algemene principes
Praktische argumenten
Focus op concrete stelling
Succesvol argument
Argument dat goede rechtvaardiging aanreikt voor een stelling
Data
Stap 1: de onderbouwende feiten, verantwoordt de claim.
Claim
De stelling.
Warrant
Reden dat je de link tussen de data en de claim kan maken
–> Waarom-vraag
Backing
OPTITIONEEL
= verdere bevraging van warrant, 2e waaromvraag, verdere onderbouwing reden
Rebuttal
OPTITIONEEL
= uitzonderingen
–> weerlegging: geeft aan welke uitzonderingen kunnen spelen
Qualified claim
OPTITIONEEL
= geeft aan hoe zeker je bent van de claim
Voordeel typologische benadering
Handig overzicht van diverse argumenten en argumentatieschema’s.
Nadeel typologische benadering
Mogelijk teveel aandacht aan indeling en niet aan eigenlijke argumenten. Het is slechts een middel, maar risico dat doel op zich wordt.
Voordeel praktische benadering
Duidelijke reactie op toenmalige formele benadering.
Nadeel praktische benadering
Inhoudelijk weinig verschil met klassiek wiskundig-logisch model.
Normatieve benadering
Ontwikkelt aantal regels (‘normen’) waaraan argumenten moeten voldoen om aanvaardbaar te zijn.
