Insuficijencija disanja - poglavlje 43 Flashcards
određivanje pH i CO2 u krvi
- pH -> minijaturna staklena elektroda, napon stvoren -> mjera pH
- CO2
-> ista elektorda ali obložena plastičnom membranom -> između plastike i stakla je otopina NaHCO3(poznate konc)
-> kapne se krv na plastiku i CO2 difundira iz krvi u NaHCO3
-> CO2 se otapa u NaHCO3 dok se ne uspostavi ravnoteža -> tad se mjeri pH i računa preko HH jdbe konc. CO2(bude jedina nepoznanica)
određivanje PO2 u krvi -> polarografija
- uspostavi se tok struje između neg. elektrode i otopine -> ako je razlika napona 0.6V -> O2 se nakuplja u elektrodi
- veličina strujnog toka razmjerna količini O2 tj PO2
maksimalni ekspiracijski protok
- MEP -> maksimalna kolčina zraka koji čovjek može izdahnuti uz veliku snagu, nakon što sve izdahne ne može više ništa bez obzira na dodatnu snagu
- izdisaj -> povišenje tlaka -> jednako djeluje na alveole i bronhiole stim da alveole tjera da izbace zrak a bronhiole na kolabiranje -> što jače izdišemo stvara se veći otpor prolasku zraka zbog kolabiranja bronhiola
- povećanjem MEP -> smanjuje se volumen pluća
- smanjenjem volumena pluća -> smanjuje se MEP(kad su rastegnuta građevni elementi drže tu rastegnutost, kad su mala lakše kolabiraju jer građevni elementi nisu napeti)
konstrikcijske i opstrukcijske dišne bolesti
K -> fibrozne bolesti(tuberkuloza, silikoza) i bolesti stisnutog prsnog koša(kifoza, skolioza) -> smanjen ukupni plućni i rezidualni volumen pluća
O -> astma, emfizem -> teže izdahnut nego udahnut -> tlak u plućima ostaje zarobljen -> jer imaju dodatan poz. tlak pri izdisaju povećava sklonost kolabiranju pluća a neg. tlak pri udisaju razvlači dišne puteve -> pluća kolabiraju lakše od normalnih -> povećan TLC i RV
MEP i volumen kod opstruktivnih i konstrikcijskih bolesti pluća
K -> pluća se ne mogu rastegnuti do maksimalnog volumena -> ni pri najvećem naporu MEP se neće ostvarit
O -> MEP smanjen jer zrak ostaje zarobljen u plućima
mjerenje FVC
- max udah(da dobimo TLC) i max izdah = mjerimo spirometrom volumen koji izdahne i to je FVC
- u nekim bolestima postoji razlika u količini zraka koji ljudi mogu izdahnut u prvoj sekundi -> tada mjerimo FVC u prvoj seukundi/ukupni = FEV/FVC i normalan je 80%
- pri opstrukciji dišnih puteva = 0.4-0.2
krončni plućni emfizem
- infekcije(zbog dima ili neke druge nadražljive tvari) -> narušavanje zaštitnih mehanizama dišnih puteva npr. trepetiljki pa sluz se ne može lako uklonit) + povećano lučenje sluzi + inhbicija alveolarnih makrofaga -> kronična opstrukcija maloh dišnih puteva -> zaostajanje zraka u alveolama -> alveole se rastežu i raspadaju se 50-80%
. - posljedice svega:
-> opstrukcija bronha -> povećan otpor pri disanju, treba veći rad - > gubitak alveolarnih stijenki -> smanjen difuzisjki kapacitet pluća, smanjen broj kapilara -> otpor u žilama se poveća -> plućna hipertenzija
-> poremećen Va/Q omjer -> fiziološki šant ili mrtvi prostor
pneumonija
- svako stanje pri kojemu au alveole ispunjene tekućinom i krvnim stanicama
- najčešće uzrookuje bakterija pneumokoki -> infekcija alveola -> upala zahvaća membrane -> postaje propusna pa tekućina ulazi unutra -> smanjuje se izmjena plinova
- alveolarna ventilacija minus, perfuzija ok -> smanji se omjer Va/Q i površina respiracijske membrane –> dovodi do hipoksemije(malo O2) i hiperkapnija(više CO2)
atelektaza
- kolaps alveola, može nastat u određenom području ili cijelom plućnom krilu
1. Uzrok: opstrukcija dišnih puteva - ili puno malih bronhiola ili jednog većeg bronha
- zrak koji ostaje zarobljen u plućima tijekom nekoliko sati se apsorbira u krv
- ako je tkvio pluća gipko -> kolabiraju alveole
- ako nije -> stvara se neg. tlak koji vuče krv iz kapilara i puni ih
2. Uzrok: manjak surfaktanta - zbog npr. hijalinomembraske bolesti -> kod novorođečadi
- pluća imaju sklonost kolapsu i punjenja tekućinom
masivni kolaps pluća
- jedno cijelo plućno krilo atelektatično
- zatvaraju se alveole -> povećava se otpor proslaska krvi
- hipoksija -> vazokonstrikcija
- krv se usmjerava prema zdravom plućnom krilu
astma
- preosjetljivost na alergen -> najviše pelud
- spastična kontrakcija glatkih mišića bronhiola
- teže izdisanje -> opstrukcijska bolest
tuberkuloza
- bacili tuberkuloze uzrokuju: prodor makrofaga u zaraženo tkivo i ograđivanje lezije vezivnim tkivom(nastaje tuberkul) -> spriječava širenje bacila -> 97% puta to zataji pa se bacili šire po cijelim plućima
- razaranje plućnog tkiva, stvaranje fibroznih žarišta
- posljedice -> povećan rad respiracijskih mišića, poremećaj Va/Q, poremećaji respiracijske membrane(deblja se i smnjuje se)
vrste hipoksije
- nedostatna oksigenacija zbog vanjskih razloga
- plućne bolesti(membrana, Va/Q..)
- vensko arterijski šantovi
- nedostatan prijenos O2 do tkiva(anemija. edem, insuficijencija cirkulacijskog sustava)
- smanjena tkivna sposobnost korištenja O2 -> trovanje cijanidom ili beri beri(oksidativna fosforilacija)
.
-1,2,3 -> dobro se liječi kisikom(glava, maska, kateter), ostalo ne
posljedice hipoksije
- smrt
- smanjenje mentalne aktivnosti, koma
- smanjena sposobnost mišića
cijanoza
- modrilo kože
- prekomjerna količina deoksigeniranog hemoglobina u krvnim kapilarama kože -> uvijek kad arterijska krv ima više od 50g/L deoksigeniranog hemoglobina
- kod anemija nikad, kod policitemije veri -> često
Uzroci: - pluća ne mogu obogatit krv O2
- slab protok krvi kroz kapilare