Hoofdstuk 8 Flashcards
Wat zijn de vier fasen van de seksuele responscyclus zoals beschreven door Masters en Johnson?
De vier fasen zijn: Opwinding (Excitement), Plateau, Orgasme, en Resolutie. Tijdens deze cyclus nemen lichaamsreacties zoals hartslag, bloeddruk en ademhaling toe, en spelen vasocongestie (verhoogde bloedtoevoer) en myotonie (spiersamentrekkingen) een belangrijke rol.
Wat gebeurt er tijdens de opwindingsfase bij mannen en vrouwen?
Bij mannen ontstaat een erectie door een combinatie van fysieke en mentale stimulatie, waarbij het lichaam stikstofmonoxide afgeeft, dat bloedtoevoer naar de penis verhoogt. Bij vrouwen worden de vagina vochtig, de clitoris en vestibulaire bollen zwellen op, en de tepels kunnen stijf worden. De baarmoeder verschuift omhoog als deel van de opwindingsrespons.
Wat is vasocongestie, en welke rol speelt het in de seksuele responscyclus?
Vasocongestie is de verhoogde bloedtoevoer naar bepaalde lichaamsdelen, vooral de geslachtsorganen, door verwijding van de bloedvaten. In de seksuele responscyclus zorgt dit voor fysieke veranderingen zoals een erectie bij mannen en het vochtig worden van de vagina bij vrouwen.
Welke fysiologische en psychologische factoren spelen een rol bij de opwindingsfase?
Fysiologisch wordt opwinding gekenmerkt door vasocongestie en verhoogde activiteit van neurotransmitters zoals dopamine, oxytocine en serotonine. Psychologisch kunnen visuele prikkels, gedachten en emotionele opwinding bijdragen aan het proces.
Wat is het verschil tussen het orgasme bij mannen en vrouwen volgens Masters en Johnson?
Bij mannen is er tijdens het orgasme meestal sprake van ejaculatie, wat wordt aangeduid als “ejaculatory inevitability” – het punt waarop ejaculatie onvermijdelijk is. Bij vrouwen zijn er ritmische samentrekkingen van de bekkenbodemspieren, die kunnen resulteren in een gevoel van orgasme dat zich verspreidt over het bekkengebied.
Waarom is de resolutiefase anders voor mannen dan voor vrouwen?
Bij mannen gaat de resolutiefase vaak gepaard met een refractaire periode, waarin het fysiek onmogelijk is om opnieuw opgewonden te raken of een orgasme te bereiken. Deze periode varieert per individu en leeftijd. Vrouwen hebben geen refractaire periode, waardoor zij sneller na een orgasme opnieuw opgewonden kunnen raken en meerdere orgasmes kunnen ervaren.
Welke kritiekpunten zijn er op het model van Masters en Johnson?
Kritiek op het model is dat het lineair is en geen rekening houdt met de subjectieve, cognitieve aspecten van seksuele ervaring zoals emotie en verlangen. Ook werd intimiteit niet als stimulerende factor opgenomen. Verder is het model gebaseerd op mensen die een orgasme konden bereiken, waardoor het mogelijk niet representatief is voor iedereen.
Hoe verschilt het driefasemodel van Kaplan van dat van Masters en Johnson?
Kaplan voegde desire (verlangen) toe als eerste fase, een psychologische component die kan zorgen voor motivatie om seksuele activiteit te beginnen. Het model van Masters en Johnson mist deze cognitieve component, terwijl het model van Kaplan op zowel mentale als fysiologische reacties inspeelt.
Wat houdt het Dual Control Model van Bancroft in, en welke twee processen omvat het?
Het Dual Control Model van Bancroft beschrijft seksuele respons als gereguleerd door twee processen: seksuele excitatie (het reageren op seksuele stimuli) en seksuele inhibitie (het onderdrukken van seksuele opwinding). Mensen hebben verschillende niveaus van beide processen, en extreem hoge scores op een van deze processen kunnen leiden tot seksuele problemen.
Welke rol speelt inhibitie volgens het Dual Control Model in seksuele gezondheid en voortplanting?
Seksuele inhibitie kan beschermend zijn in situaties waarin seks ongepast of onveilig is. Bijvoorbeeld in een onveilige omgeving of wanneer voortplanting niet gewenst is. Daarnaast helpt inhibitie bij het reguleren van de frequentie van seksuele activiteit, wat belangrijk is om de vruchtbaarheid te behouden.
Waarom is de refractaire periode bij mannen belangrijk in de resolutiefase?
De refractaire periode voorkomt dat mannen direct na een orgasme weer opgewonden raken of ejaculeren, wat helpt bij herstel en voorkomt uitputting. Deze periode verschilt sterk per persoon en kan beïnvloed worden door leeftijd.
Wat betekent “ejaculatory inevitability” en waarom is dit concept belangrijk?
“Ejaculatory inevitability” verwijst naar het moment waarop een man tijdens de opwinding voelt dat een orgasme niet meer kan worden tegengehouden. Dit begrip is belangrijk omdat het aantoont dat sommige fasen van de seksuele respons, eenmaal in gang gezet, niet bewust kunnen worden onderbroken.
Welke rol spelen neurotransmitters zoals dopamine en oxytocine tijdens de opwindingsfase, en hoe beïnvloeden ze de seksuele respons?
Dopamine is sterk betrokken bij gevoelens van verlangen en motivatie, wat het begin van seksuele opwinding kan stimuleren. Het geeft een plezierig en belonend gevoel dat opwinding versterkt. Oxytocine, ook wel het “knuffelhormoon” genoemd, bevordert gevoelens van binding en intimiteit. Tijdens seksuele activiteit stijgt het oxytocinegehalte, wat helpt bij het versterken van de emotionele connectie en de algehele seksuele respons.
Wat betekent het dat de seksuele responscyclus van Masters en Johnson als ‘lineair’ wordt beschouwd, en waarom kan dit een beperking zijn?
Een lineair model impliceert dat elke fase (opwinding, plateau, orgasme, resolutie) elkaar in een vaste volgorde opvolgt. Dit kan een beperking zijn, omdat niet iedereen deze volgorde doorloopt; sommigen ervaren bijvoorbeeld geen orgasme of slaan de plateau-fase over. Het model houdt ook geen rekening met de emotionele en psychologische aspecten van seksuele opwinding, die voor veel mensen een belangrijke rol spelen.
In welke mate kan de context (bijvoorbeeld omgeving en veiligheid) invloed hebben op de seksuele inhibitie volgens het Dual Control Model?
Het Dual Control Model stelt dat seksuele respons wordt bepaald door zowel opwinding (excitatie) als remming (inhibitie). Een onveilige of stressvolle omgeving kan seksuele inhibitie verhogen, waardoor seksuele opwinding wordt onderdrukt. Omgekeerd kan een veilige en vertrouwde omgeving inhibitie verminderen en excitatie bevorderen, wat seksuele opwinding en plezier kan vergroten.
Hoe kan vasocongestie bij vrouwen bijdragen aan de opwinding, en welke fysieke veranderingen veroorzaakt dit proces?
Bij vrouwen leidt vasocongestie tot een vochtige vagina, zwelling van de clitoris en de schaamlippen, en vergrootte tepels. Deze fysieke veranderingen verhogen de gevoeligheid en bevorderen verdere opwinding.
Wat is het orgasmisch platform, en welke rol speelt het tijdens de opwinding en het orgasme van vrouwen?
Het orgasmisch platform is een verdikking van de vaginawand bij de ingang, veroorzaakt door de verhoogde bloedtoevoer tijdens opwinding. Deze verdikking helpt de vagina zich aan te passen aan de penis of ander penetrerend object en draagt bij aan het intensifiëren van sensaties tijdens het orgasme.
Hoe kan een overmatige neiging tot seksuele inhibitie leiden tot seksuele problemen, volgens Bancroft’s model?
Volgens Bancroft’s Dual Control Model kan een hoge neiging tot seksuele inhibitie leiden tot seksuele problemen, zoals verminderd libido of het niet kunnen genieten van seksuele activiteit. Mensen die sterke remmingen hebben, kunnen moeite hebben om opwinding te ervaren, wat kan resulteren in seksuele stoornissen of ontevredenheid in hun seksuele leven.
Wat zijn de belangrijkste fysiologische verschillen tussen de erectierespons en de ejaculatiereflex bij mannen, en waarom is de ene makkelijker te controleren dan de andere?
De erectierespons wordt aangestuurd door het parasympathische zenuwstelsel, terwijl de ejaculatiereflex onder controle staat van het sympathische zenuwstelsel. De erectie is moeilijker te beheersen omdat deze vaak onvrijwillig ontstaat door prikkels, terwijl ejaculatie door bewuste controle kan worden vertraagd.