Hoofdstuk 19 Flashcards
Wat is het fundamentele verschil tussen ethiek en moraal?
Ethiek verwijst naar een systeem van gedragsregels dat wordt gevolgd door een bepaalde groep, zoals religieuze groepen, terwijl moraal wordt beschreven als een bredere visie op goed of fout gedrag. Ethiek is dus groepsgebonden en cultuurgebonden, terwijl moraal een meer universele kwaliteit kan hebben.
Waarom wordt religie gezien als een belangrijke bron van ethische waarden en gedragsregels?
Religie voorziet haar volgers van een ethische code, inclusief regels en de beloning of straf die gepaard gaat met het naleven van die regels. Dit helpt bij het vormen van een gedeelde cultuur en beïnvloedt zelfs maatschappelijke normen, bijvoorbeeld op het gebied van seksualiteit, omdat religie vaak vaststelt wat wel en niet acceptabel is.
Hoe verschilt het hedonisme in zijn visie op het doel van het leven van het ascetisme?
Hedonisme benadrukt genot en plezier als het hoogste doel van het leven, met de nadruk op het vervullen van fysieke behoeften en het vermijden van pijn.
Ascetisme daarentegen zoekt een diepere, geestelijke vervulling door het afzien van materiële verlangens en genietingen, met als doel innerlijke verlichting.
Waarom was ataraxia, zoals in de klassieke Griekse filosofie, belangrijk in het kader van ethiek?
Ataraxia is een toestand van rust en balans waarin men niet wordt beïnvloed door extreme emoties zoals pijn of genot. De Grieken zagen dit als een ethische staat die het mogelijk maakt om wijsheid en zelfbeheersing te bereiken, wat essentieel is voor een goed leven volgens hun filosofie.
Op welke manier benadert het Jodendom seksualiteit als iets meer dan een biologische functie?
In het Jodendom wordt seksualiteit gezien als een diepgaand en intiem onderdeel van een relatie dat moet worden ervaren binnen sociale en religieuze kaders. Dit betekent dat seksuele relaties niet alleen persoonlijke behoeften vervullen, maar ook sociale verantwoordelijkheid dragen, wat bijvoorbeeld kan helpen bij het voorkomen van jaloezie binnen kleine gemeenschappen.
Hoe veranderde het christendom de benadering van seksualiteit en het huwelijk door de eeuwen heen?
Oorspronkelijk werd seks binnen het christendom voornamelijk gezien als een middel voor voortplanting, met weinig ruimte voor plezier of andere doeleinden. Door de tijd heen is het idee gegroeid dat seks onderdeel is van Gods schepping en dus goed kan zijn, hoewel er nog steeds veel nadruk ligt op zelfbeheersing en monogamie, en controversiële onderwerpen zoals anticonceptie en homoseksualiteit ter discussie staan.
Hoe ziet het humanisme de relatie tussen seksualiteit en ethiek?
Humanisme is geen religie, maar het benadrukt het belang van wederzijds respect en persoonlijke verantwoordelijkheid in intieme relaties. Humanisten vinden dat mensen op zoek moeten gaan naar authentieke intimiteit en wijzen onpersoonlijke of uitbuitende relaties af. Deze benadering combineert persoonlijke vrijheid met sociale verantwoordelijkheid.
Hoe verschilt de Islamitische visie op seksualiteit van die in andere religies?
In de Islam wordt seksualiteit binnen het huwelijk gezien als een belangrijk onderdeel van het menselijk leven en wordt het niet alleen voor voortplanting, maar ook voor genot gewaardeerd. Hoewel polygamie en eerwraak voor vrouwen worden bekritiseerd, is seksueel gedrag buiten het huwelijk streng gereguleerd. Islamitische ethiek erkent ook genders zoals khunsa (intersekse) en mukhannath (verwijfd), wat een bredere genderaanvaarding aangeeft.
Welke rol spelen de vier levensdoelen in het Hindoeïsme met betrekking tot ethiek en seksualiteit?
kama (genot)
artha (materiële voorspoed)
dharma (de morele weg)
moksha (bevrijding)
Seksualiteit wordt geaccepteerd binnen bepaalde fasen van het leven, vooral binnen kama, terwijl dharma en moksha een meer spiritueel leven benadrukken dat zelfbeheersing en soms zelfs celibaat vereist.
Waarom worden bepaalde ethische tradities en religies sterk geassocieerd met controversiële onderwerpen zoals anticonceptie en abortus?
Anticonceptie en abortus raken de ethische kern van leven en voortplanting, wat bij veel religies heilig is. Rooms-Katholieken en Orthodoxe Joden wijzen kunstmatige anticonceptie af, omdat zij het zien als het verstoren van Gods wil. Sommige religies en tradities geven echter ruimte voor medisch geadviseerde abortus en verantwoord gezinsplannen.
Hoe beïnvloedt de nieuwe moraliteit de benadering van seksuele ethiek ten opzichte van de oude moraliteit?
De oude moraliteit legde nadruk op regelgerichte ethiek en zelfbeheersing, waardoor het fysieke genot vaak werd beperkt. De nieuwe moraliteit is meer hedonistisch en positief over lichamelijk plezier en seksualiteit, maar heeft ook het risico dat men onverantwoordelijk met deze vrijheid omgaat.
Hoe verschilt de Rooms-Katholieke visie op homoseksualiteit van een meer revisionistische, op acceptatie gebaseerde benadering?
De Rooms-Katholieke Kerk staat neutraal tegenover de homoseksuele oriëntatie, maar wijst homoseksueel gedrag af en verlangt dat homoseksuelen celibatair blijven. Een revisionistische benadering daarentegen accepteert zowel homoseksuele oriëntatie als het gedrag en interpreteert religieuze teksten op een manier die ruimte biedt voor volledige acceptatie.
Welke ethische dilemma’s ontstaan er door nieuwe technologieën op het gebied van vruchtbaarheid en klonen?
Technologische vooruitgang in vruchtbaarheidsbehandelingen zoals IVF roept vragen op over de aanvaardbaarheid van het ingrijpen in natuurlijke processen. Bovendien zorgt therapeutisch klonen, waarbij menselijke weefsels worden gereproduceerd voor medische behandelingen, voor bezorgdheid over het manipuleren van het leven, wat voor sommigen tegen hun ethische of religieuze overtuigingen ingaat.
Hoe is de perceptie van HIV en AIDS veranderd in religieuze kringen?
HIV en AIDS werden aanvankelijk gezien als een straf van God of als het gevolg van immoreel gedrag. Tegenwoordig is er meer aandacht voor onderwijs en ondersteuning, hoewel het onderwerp nog steeds taboe is in sommige religieuze gemeenschappen.
Waarom kan de verschuiving van een regelgericht naar een hedonistisch ethisch systeem leiden tot uitdagingen in het persoonlijke en sociale leven?
Een hedonistisch ethiekmodel moedigt het najagen van plezier aan, maar kan leiden tot excessen en onverantwoord gedrag als het genot niet wordt gebalanceerd met zelfbeheersing en verantwoordelijkheid. Dit kan leiden tot conflicten met traditionele waarden en ethische codes die gericht zijn op het grotere belang van de samenleving.
