Hoofdstuk 4 - The Neural Control of Behavior Flashcards
Neuroscience
Neurowetenschap:
De onderzoeksspecialiteit die de hersenen bestudeert
Neurons
Neuronen:
De zenuwcellen in de hersenen (ca. 86 miljard)
Central nervous system
Centraal zenuwstelsel:
De hersenen en de ruggengraat, welke neurale informatie integreren en synthetiseren
Peripheral nervous system
Perifere zenuwstelsel:
Extensies van het centrale zenuwstelsel (zenuwen), welke informatie doorgeven naar en van de hersenen van andere delen van het lichaam
Nerve
Zenuw:
Een bundel van veel neuronen of meer precies een bundel bestaande uit axonen van veel neuronen, binnen het perifere zenuwstelsel
Sensory neurons
Zintuigelijke neuronen:
Samengebundeld om zenuwen te vormen, dragen informatie vanuit zintuigelijke organen (inclusief ogen, oren, neus, tong en huid) naar het centrale zenuwstelsel
Motor neurons
Motorische neuronen:
Samengebundeld om zenuwen te vormen, dragen boodschappen vanuit het centrale zenuwstelsel om spieren en klieren aan te sturen
Interneurons
Interneuronen:
Bestaan volledig binnen het centrale zenuwstelsel en dragen berichten van de ene set neuronen naar de andere. Interneuronen verzamelen, organiseren en integreren berichten van verschillende bronnen
Cell body
Cellichaam:
Breedste deel van het neuron. Het bevat de nucleus en andere basis machinerie, zoals in alle lichaamscellen
Dendrites
Dendrieten:
Dunne, buisachtige extensies van het cellichaam, die uitgebreid vertakken en functioneren om input voor de neuron te ontvangen
Axon
Axon:
Een dunne, buisachtige extensie vanuit het cellichaam met als functie boodschappen te dragen naar andere neuronen of in het geval van motorische neuronen naar spiercellen
Axon terminal
Axon terminal:
Einde van vertakkingen van de axon op enige afstand van het cellichaam met een kleine zwelling, ontworpen om chemische zender moleculen op andere neuronen over te brengen of in het geval van motorische neuronen op spier- of kliercellen
Myelin sheath
Myelineschede:
Behuizing van sommige neuronen
Action potentials
Actiepotentialen:
Neurale impulsen; de alles of niets elektrische uitbarstingen die beginnen aan een eind van de axon van een neuron en langs axon bewegen naar het andere eind
Cell membrane
Celmembraan:
De dunne, poreuze buitenste laag van een neuron of andere cel dat de intracellulaire vloeistof van de cel scheidt van de extracellulaire vloeistof
Resting potential
Rustpotentiaal:
De constante elektrische lading die bestaat over een membraan van een inactieve neuron
Synapse
Synaps:
De functionele connectie waardoor neurale activiteit in het axon van een neuron the actie van een ander neuron, een spiercel of een kliercel beïnvloed
Neurotransmitter
Neurotransmitter:
Een chemische substantie die wordt vrijgelaten door de axon terminal van een neuron, bij een synaps, die de activiteit van een andere neuron, een spiercel of een leercel beïnvloed, ook wel transmitter genoemd
Excitatory synapse
Prikkelende synaps
Opent Natrium (Na+) kanalen in het post synaptische membraan. Beweging van positief geladen Natrium ionen de cel in veroorzaakt een lichte depolarisatie van het ontvangende neuron (de neuron wordt minder negatief aan de binnenzijde), welke de neiging heeft om de snelheid van activeren van actiepotentialen te verhogen in die neuron
Inhibitory synapse
Remmende synaps:
Opent of Chloride (Cl-) kanalen of Kalium (K+) kanalen. De beweging van negatieve ionen de cel in of positieve ionen de cel uit veroorzaakt een lichte hyperpolarisatie van de ontvangende neuron (het neuron wordt nog negatiever binnen dan het al was). Hyperpolarisatie heeft de neiging om de snelheid van activeren van actiepotentialen af te laten nemen in die neuron
Neurogenesis
Neurogenese:
het proces van het maken van nieuwe neuronen, wat gebeurt in de eerste 20 weken na conceptie, piekend in de derde en vierde maand van de zwangerschap
Selective cell death (apoptosis)
Selectieve cel dood (apoptose):
Vroeg ontwikkelingsproces waarin neuronen sterven
Mirror neurons
Spiegel neuronen:
neuronen waarvan geloofd wordt dat zij helpen om ons te gedragen op manieren die spiegelen wat wij observeren en ervaren
Cerebral cortex
Hersenschors:
De buitenste, evolutionair nieuwste en (in mensen) verreweg het grootste deel van de hersenen; het is deelbaar in twee helften (rechts en links) en iedere helft is te delen in vier kwabben - het occipitale, het temporale, het pariëtale en het frontale
Transcranial magnetic stimulation (TMS)
Transcraniële magnetische stimulatie (TMS):
Procedure om functies van de menselijke hersenen te lokaliseren door het tijdelijk blokkeren van de elektrische activiteit van een gebied door het bloot te stellen aan een magnetisch veld
Electroencephalogram (EEG)
Elektro-encefalogram (EEG):
Detecteren en versterken van hersenactiviteit (signalen) door het plaatsen van elektroden op de hoofdhuid en het meten van het elektrisch “gebabbel” van neuronen
Positron emission tomography (PET)
Positron-emmissietomografie (PET):
Injecteren van radioactieve substantie in het bloed en meten van de radioactiviteit die wordt uitgestoten door elk deel van de hersenen
Functional magnetic resonance imaging (fMRI)
Functional magnetic resonance imaging (fMRI):
Het creeren van magnetisch veld om het hoofd, veroorzakend dat hemoglobine moleculen, die zuurstof in het bloed vervoeren, radio golven afgeven op een bepaalde frequentie, deze golven kunnen worden gedetecteerd en gebruikt worden om de hoeveelheid bloed in elk deel van de hersenen te beoordelen
Cranial nerves
Hersenzenuwen:
Een zenuw die direct vanuit de hersenen komt
Spinal nerves
Ruggenmergzenuwen:
Een zenuw die direct vanuit het ruggenmerg komt
Somatosensation
Somatosensatie:
reeks zintuigen die voortkomen uit het gehele lichaam (zoals huid, spieren en pezen) in tegenstelling tot zintuigen die komen van de speciale zintuigelijke organen van het hoofd
Sympathetic division
Sympathieke divisie:
De set van motorische neuronen die handelen op viscerale spieren en klieren en veel van antwoorden van het lichaam op stressvolle situaties regelt, het lichaam voorbereidend op mogelijk “vechten of vluchten”
Parasympathetic division
Parasympathieke divisie:
De set van motorische neuronen die handelen op viscerale spieren en klieren en veel van het lichaam zijn regeneratieve, groeibevorderende en energiebesparende functies regelt
Somatic portion of the peripheral motor system
Somatisch gedeelte van het perifere motorische systeem:
Neuronen de handelen op de skeletspieren van het perifere motorische systeem
Autonomic portion of the peripheral motor system
Autonome gedeelte van het perifere motorische systeem:
De set aan motorische neuronen die handelen op viscerale spieren en klieren
Pattern generators
Patroongeneratoren:
Een netwerk van neuronen in het ruggenmerg stimuleert elkaar in een cyclische manier en produceert daardoor uitbarstingen van actiepotentialen. Zij activeren motorische neuronen in het ruggenmerg op een dergelijke manier dat zij een ritmische volgorde van spierbewegingen veroorzaakt wat resulteert in lopen, rennen, vliegen (vogels) of zwemmen (vissen)
Brainstem
Hersenstam:
Het primitieve, stengelachtige gedeelte van de hersenen wat je kan zien als een verlenging van het ruggenmerg het hoofd in; het bestaat uit de medulla, de pons en de middenhersenen
Medulla
Medulla:
Het laagste deel van de hersenstam, aan de ene kant verbonden met het ruggenmerg en aan de andere kant met de pons. Samen met de pons is het verantwoordelijk voor het organiseren van meer complexe reflexen dan het ruggenmerg
Pons
Pons:
Het gedeelte van de hersenstam dat aan de onderkant is verbonden met de medulla en aan de bovenkant met de middenhersenen en is samen met de medulla verantwoordelijk voor het organiseren van meer complexe reflexen dan het ruggenmerg
Midbrain
Middenhersenen:
Het bovenste gedeelte van de hersenstam, aan de onderkant verbonden met de pons en aan de bovenkant met de thalamus. Het bevat neurale centra die basis bewegingspatronen organiseert
Cerebellum
Cerebellum:
“kleine hersenen” in latijn, lijkt ook op een kleine versie van de rest van de hersenen, rijdt “piggyback” op de achterkant van de hersenstam
Basal ganglia
Basale ganglia:
een set aan onderling verbonden structuren aan beide zijden van de Thalamus
Thalamus
Thalamus:
zit direct boven de hersenstam, in het midden van de hersenen. Gunstig gedacht als doorgeefstation dat verschillende delen van de hersenen met elkaar verbindt
Limbic system
Limbische systeem:
grens tussen de evolutionair oudere gedeelten van de hersenen onder en het nieuwste gedeelte (hersenschors) erboven. Bestaat uit verschillende delen rond de thalamus en de basale ganglia: amygdala en hippocampus
Hypothalamus
Hypothalamus:
Kleine structuur maar van groot belang. De naam komt doordat hij direct onder de thalamus ligt. Technisch geen onderdeel van het limbische systeem, maar wel nauw verbonden met alle structuren ervan. Belangrijkste taak is om de interne omgeving van het lichaam te helpen reguleren
Primary sensory areas
Primaire zintuigelijke gebieden
Ontvangen signalen van zintuigelijke zenuwen en traktaten d.m.v. doorgeef nuclei in de thalamus. Inclusief visuele gebied in de occipitale kwab, de gehoorgebied in de temporale kwab en het somatozintuigelijke gebied in de pariëtale kwab
Primary motor areas
Primaire motorische gebieden:
Stuurt axonen naar beneden naar motorische neuronen in de hersenstam en het ruggenmerg, achterste gedeelte van de frontale kwab
Association areas
Associatie gebieden:
Gebieden die input ontvangen van de zintuigelijke gebieden en lagere gedeelten van de hersenen en betrokken zijn in de complexe processen die we perceptie, gedachten en besluitvorming noemen
Premotor areas
Premotorische gebieden:
direct voor het primaire motorische gebied ligt een set van andere corticale gebieden die toegewijd zijn aan motorische controle. Zij zetten programma’s klaar om georganiseerde bewegingen of patronen van bewegingen te produceren
Prefrontal cortex
Prefrontale cortex
Bestaat uit de gehele frontale kwab voor de premotorische gebieden. Dit deel van de hersenen is betrokken in uitvoerende functie: de processen betrokken in het reguleren van attentie en in het bepalen wat te doen met informatie die niet opgehaald is of uit het langetermijngeheugen is gehaald
Hormones
Hormonen:
Chemische boodschappers die uitgescheiden worden in het bloed
Androgen
Androgen:
Categorie hormonen, inclusief testosteron, welke geproduceerd worden door de testikels in mannelijk dieren en waarvan normaal gesproken over wordt gedacht als “mannelijke hormonen”
Corpus callosum
Corpus callosum:
Massieve bundel axonen die beide hersenhelften met elkaar verbindt
Aphasia
Afasie:
Verlies van taalvaardigheid als gevolg van hersenschade
Broca’s aphasia
Broca’s afasie:
Specifiek syndroom van verlies in taal a.g.v. schade aan Broca’s gebied; gekarakteriseerd door telegrafische spraak waarin de betekenis normaal gesproken duidelijk is de kleine woorden en vooreinden die grammaticale doelen dienen missen; ook niet-fluente afasie genoemd
Wernicke’s aphasia
Wernicke’s afasie:
Specifiek syndroom van verlies in taal a.g.v. schade aan Wernicke’s gebied; gekarakteriseerd door spraak die zijn grammaticale structuur behoudt zijn betekenis verliest doordat het de spreker niet lukt om betekenisvolle woorden te gebruiken (zelfs. nw., werkwoorden, bijwoorden etc); ook fluente afasie genoemd
Long-term potentiation (LTP)
Lange termijn potentatie (LTP):
Een proces dat zorgt dat door herhaalde activatie van synapsen dit resulteert in verstering van die synapsen
Encephalization quotient (EQ)
Encefalisatie quotient (EQ):
Formule die de verwachtte ratio tussen hersen gewicht en lichaamsgewicht voor dieren evalueert
