hoofdstuk 2: recht en psychiatrie

Question 1

van klassiek naar modern?

Answer 1

1. Codificatie
2. rechtszekerheid
3. straf naar mate van schuld

Question 2

McNaughten-rule

Answer 2

Aantonen dat als gevolg van geestesziekte de aard en strekking van de daad niet
besefte of, als hij ze wel beseft, niet wist dat wat hij deed verkeerd was. = Right-wrong
test; in veel landen nog geldig

Question 3

1875 Lombroso

Answer 3

(paste in materialistische wetenschap): menselijk gedrag zien in samenhang met
lichamelijke kenmerken  geboren misdadiger als variant van normaal.

Question 4

Berechtiging van kinderen ontwikkeling?

Answer 4

Eerst leeftijd grens van minder straf <16 daarna onder <10 geen straf en minder straf voor onder <16

1921 vooral vertrouwen op de rechter wat hij bepaald en van het nut in ziet

Question 5

2 richtingen bij ontstaan tbs en forensische psychiatrie

Answer 5

klassiek en moderne strafrechtschool

Question 7

Moderne strafrechtschool

Answer 7

dader moet worden beoordeeld, ofwel onderzoek en aandacht voor de delinquente mens

Question 8

Van Hamel:

Answer 8

is dat criminaliteit ontstaat uit wisselwerking sociale oorzaken en individuele oorzaken. Hij was een voorstander van de Moderne School en stelde voor dat je bij psychiatrische patienten maatregelen moet treffen rekening houdend met waarschuwing, afschrikking, verbetering en beveiliging. Dit was de basis voor de eerste TBR

Question 9

Eerste wet waar tbs in is opgenomen?

Answer 9

1928: Psychopatenwetten. Eerste vorm van TBR was de sobere dwangverpleging: letten op gedrag en verder gestructureerd leven.

Question 10

1933 Stopwet

Answer 10

Toename aantal tbs’ers ging zo snel en financiële situatie NL

aanscherping van criteria voor oplegging tbr; beveiliging maatschappij moest oplegging vorderen,
en vermogensmisdrijven mochten amper nog tot tbr leiden. Was bedoeld als tijdelijk, steeds
verlengd, pas na WOII niet meer van kracht.

Question 11

Jaren ’50: Pompe, Baan en Kempe

Answer 11

bijgedragen aan de humanisering van de strafrechtspleging door middel van integratie tussen theorie+praktijk en recht+sociale wetenschappen => Utrechtse School

Question 12

Groei van tbs?

Answer 12

e druk op plaatsen in instellingen toegenomen doordat sinds jaren 60 duur van tbr was
toegenomen ==> aantal tbr’ers gestegen.

Question 13

Verandering van tbr naar tbs?

Answer 13

voor 1988: terbeschikkingstelling van de regering na 1998 terbeschikkingstelling

Question 14

Problematiek die leidde tot long stay?

Answer 14

door de groei TBS’ers zonder behandelsucces en de financiële voordelen voor de kliniek

Question 15

Voordelen van longstay?

Answer 15

Schept plaatsen voor tbs’ers voor wie nog wel een behandelperspectief aanwezig is en
dagprijs en de dagprijs in de longstay is lager

Question 16

Redenen waarom plaatsing in tbs verminderd?

Answer 16

• Advocaten tegen hun client zeggen niet mee te werken aan onderzoek Pro Justitia
• • ISD-maatregel
• • Gedwongen opneming in geestelijke gezondheidszorg (als vervanging van tbs
• • lange wachttijden

Question 17

Door deze ontwikkelingen, waar heeft forensische psychiatrie een grote bijdrage geleverd?

Answer 17

• Aan het strafrecht
• • Voor de executie van straffen, door middel van adviseren
• • Bij het totstandkomen van nieuwe wet en regelgeving
• • Bij beleidsvorming
• • Preventie
• • Jeugdhulpverlening
• • Wetenschappelijk onderzoek

Question 18

Waarom is in begin de 20e eeuw de maatregel TBS geïntroduceerd?

Answer 18

Omdat voor psychische gestoorde gedetineerden er een te grote kloof ontstond tussen plaatsing in de gevangenis en/of psychiatrisch ziekenhuis. Een TBS kliniek is een goede tussenvorm voor de personen waarbij er een verband is gesteld tussen de psychische stoornis en het delict

Question 19

Op welke manier leidde de hermeneutische/fenomenologische denkwijze tot meer beschrijvende diagnostische overwegingen ter aanvulling van enkelvoudige psychiatrische diagnosen in een forensische rapportage?

Answer 19

Deze denkwijzen richten zich op het unieke van de individuele mens in zijn eigen context met eigen historiciteit. Ze zetten zich af tegen de pure natuurwetenschappen en gaan uit dat men zingever is in en aan zijn eigen werkelijkheid en zin ontleent uit de wereld om zich heen.

De enkelvoudige diagnose missen de beschrijvingen van causale factoren, condities waarin problemen optreden en in welke mate predisponerende factoren en kwetsbaarheid een rol spelen. Er dient gekeken te worden naar meer dan de ziekelijke stoornis.

Question 20

Welk beroemd drietal heeft zich sinds de jaren 50 intensief met de strafrechtspleging beziggehouden? Op welke wijze hebben zij bijgedragen aan de humanisering van de strafrechtspleging?

Answer 20

Baan (forensisch psych)
Pompe (strafrechtgeleerde)
Kempe (ciriminoloog)

Bijdrage door een integratie tot stand te brengen tussen theorie en praktijk, maar ook tussen het recht en de sociale wetenschappen.