Hoofdstuk 13 - Schooltijd - Sociaal-emotionele en persoonlijkheidsontwikkeling Flashcards
Welk psychosociale stadium zitten kinderen in in hun schooltijd? Leg uit.
Het stadium van vlijt-vs-minderwaardigheid
De periode tussen 6-12 jaar waarin het kind volgens Erikson competenties ontwikkelt om problemen met ouders, leeftijdsgenoten, school en de wereld om zich heen het hoofd te kunnen bieden
Wat gebeurt er in het vlijt-vs-minderwaardigheids stadium met kinderen?
Ze proberen een plek te verwerven in hun sociale wereld. Ze spelen, leren en sporten in groepen. Ze bewegen zich tussen diverse sociale groepen en rollen, en hebben relaties met vrienden, familie en leerkrachten. Succes in dit stadium leidt tot gevoelens van competentie en bekwaamheid. Moeilijkheden gaan gepaard met gevoelens van mislukking en onvermogen. Die werken het hele leven door. Vlijt is een betere voorspeller van succes dan IQ of sociale achtergrond.
Hoe verschuift het zelfbeeld in de schooltijd?
In de peuter/kleutertijd bestond het zelfbeeld nog uit met name externe fysieke eigenschappen. In de schooltijd verschuift dit naar meer innerlijke, psychische eigenschappen.
Daarnaast differentieren kinderen ook meer en meer het beeld van zichzelf. Als kinderen ouder worden ontdekken ze dat ze goed zijn in het een maar minder goed in het ander. Ze zoeken activiteiten op waarbij vlijt zijn vruchten afwerpt.
Hoe ziet het zelfbeeld van kinderen eruit in de schooltijd?
Bestaat uit innerlijke, psychische eigenschappen
Ontwikkelt zich in verschillende domeinen:
1. Fysieke domein - uiterlijk en fysieke vermogens
2. Emotionele domein - specifieke emotionele stemmingen
3. Sociale domein - relaties met leeftijdsgenoten en met familie
4. Intellectuele domein - taal, geschiedenis, rekenen en natuurwetenschappen
Het zelfbeeld kan in ieder domeinen anders zijn
Hoe ontstaat het zelfbeeld van kinderen in de schooltijd?
Kinderen bepalen waar ze staan door sociale vergelijkingsprocessen met kinderen van dezelfde leeftijd, waarbij ze opwaartse (ambitie, negatief) en neerwaartse (goed voor zelfbeeld) vergelijkingen kunnen gebruiken
Wat is sociale vergelijking?
Je eigen gedrag, vermogens, expertise en meningen beoordelen door ze te vergelijken met die van relevante anderen
Wanneer gebruiken mensen sociale vergelijking om te weten waar ze staan?
Mensen gaan zichzelf vergelijken aan de hand van de sociale realiteit, als concrete, objectieve maatstaven van hun capaciteiten ontbreken. De sociale realiteit is een beeld dat is afgeleid van de manier waarop anderen handelen, denken, voelen en tegen de wereld aankijken.
Wat is neerwaartse sociale vergelijking? Welk effect heeft het?
De eigen capaciteiten vergelijken met de prestaties van leeftijdsgenoten die minder competent of succesvol zijn
Dit gebruiken kinderen wanneer hun eigenwaarde in het gedrang is. Dit beschermt het zelfbeeld.
Wat is opwaartse sociale vergelijking? Welk effect heeft het?
De eigen capaciteiten vergelijken met de prestaties van leeftijdsgenoten die vaardiger of succesvoller zijn.
Kan kinderen ambitieuzer maken maar het kan ook zorgen dat ze een lager gevoel van eigenwaarde ontwikkelen omdat ze denken nooit zo succesvol te kunnen zijn.
Wat is eigenwaarde?
De waardering voor de eigen ik, met alle positieve en negatieve kenmerken en competenties die we daarmee associeren
Wat is het verschil tussen eigenwaarde en zelfbeeld?
Eigenwaarde is de waardering voor het eigen ik. Waar het zelfbeeld bestaat uit opvattingen over en percepties van het ik, is eigenwaarde meer evaluatief georienteerd.
Zelfbeeld verwijst naar de manier waarop je jezelf ziet in relatie tot de wereld om je heen. Zelfbeeld is niet hetzelfde als eigenwaarde. Eigenwaarde is hoe je je waarde ziet en zelfbeeld is zowel hoe je jezelf ziet als hoe je denkt dat de wereld je ziet
Welke ontwikkelingen maken kinderen door in de schooltijd die invloed hebben op het zelfbeeld en de eigenwaarde?
- Ze gaan zich steeds meer vergelijken met anderen
- Ze bekijken hoe hun prestaties zich verhouden tot de normen in de maatschappij
- Ze ontwikkelen hun eigen innerlijke maatstaven voor succes en houden bij hoe ze in vergelijking met anderen presteren
Wat gebeurt er specifiek met de eigenwaarde van kinderen in de schooltijd?
Die differentieert - op sommige vlakken is hun eigenwaarde groter dan op andere vlakken.
Welk effect heeft een lage eigenwaarde op de prestaties van kinderen?
Kinderen met lage eigenwaarde, denken dat ze iets niet kunnen, zijn dan mogelijk zo zenuwachtig en/of doen minder hun best, waardoor ze slecht presteren, wat weer hun gevoel van eigenwaarde naar beneden haalt. (selffulfilling prophecy)
Welk effect heeft een hoge eigenwaarde op de prestaties van kinderen?
Kinderen met hoge eigenwaarde, zijn niet zenuwachtig, doen wel hun best en presteren daardoor beter, dit is goed voor hun gevoel van eigenwaarde en zorg voor een positieve cyclus. (selffulfilling prophecy)
Welke invloed hebben ouders en leerkrachten op de eigenwaarde van kinderen in de schooltijd?
Een autoritatieve opvoedstijl zorgt voor een hogere eigenwaarde dan een autoritaire of permissieve opvoedstijl
Leerkrachten kunnen invloed hebben op het gevoel van eigenwaarde door betrokken te zijn, structuur te bieden en de autonomie van het kind te ondersteunen.
Welk onderscheid wordt gemaakt mbt peerrelaties in de schooltijd?
- dyadische peerrelaties - vriendschappen
- peerervaringen op groepsniveau - hoe goed een kind in de groep ligt
Waarom sluiten kinderen vriendschappen? Wat zijn de voordelen?
- Verschaffen ze informatie over de wereld, over andere mensen en over zichzelf
- Vrienden bieden emotionele steun, waardoor kinderen beter met stress om kunnen gaan
- Vriendschap helpt voorkomen dat kinderen het doelwit van agressie worden
- Vriendschap biedt de gelegenheid om te oefenen met sociale interactie en communicatie met anderen
- Vriendschap bevordert intellectuele groei
Leg uit wat het belang is van peerrelaties vs gezinsrelaties in de schooltijd?
Vriendjes worden steeds belangrijker, maar dat neemt het belang van het gezin niet weg. De meeste deskundigen menen dat verschillende microsystemen (bronfenbrenner) invloed hebben op de ontwikkeling van kinderen in de schooltijd.
Welke stadia zijn gedefinieerd door Damon op het gebied van vriendschap?
- Vriendschap gebaseerd op het gedrag van anderen
- Vriendschap gebaseerd op vertrouwen
- Vriendschap gebaseerd op psychische nabijheid
Leg uit wat het eerste stadium van vriendschap is volgens Damon? Op welke leeftijd speelt dit?
Grofweg van het 4e tot het 7e levensjaar
Vriendschap is gebaseerd op gedrag van anderen. Kinderen zien vrienden als anderen die hen aardig vinden, met hen willen delen en met wie ze het grootste deel van hun tijd doorbrengen.
Leg uit wat het tweede stadium van vriendschap is volgens Damon? Op welke leeftijd speelt dit?
Vriendschap gebaseerd op vertrouwen - loopt van 8 jaar tot 10 jaar
Het belangrijkste element voor vriendschap is wederzijds vertrouwen. Kinderen die er voor je zijn als je ze nodig hebt, beschouw je als vrienden. Kinderen nemen het anderen zeer kwalijk als ze dat vertrouwen schenden.
Leg uit wat het derde stadium van vriendschap is volgens Damon? Op welke leeftijd speelt dit?
Vriendschap gebaseerd op psychische nabijheid, loopt van 11 jaar tot 15 jaar
Zelfde kijk die ze ook tijdens de adolescentie zullen hebben. Intimiteit en loyaliteit zijn de belangrijkste criteria voor vriendschap. Kenmerken zijn psychische nabijheid, wederzijdse openheid en exclusiviteit.
Kinderen krijgen ook duidelijke ideeen over welk gedrag ze in vrienden waarderen en aan welk gedrag ze een hekel hebben.
Wat is peerstatus?
De mate van aanvaarding versus verwerping door leeftijdsgenoten
In onderzoek wordt peerstatus gemeten aan de hand van peernominaties. In welke categorieen kunnen kinderen ingedeeld worden?
- Populaire kinderen - krijgen veel positieve en weinig negatieve nominaties
- Verworpen kinderen - krijgen weinig positieve en veel negatieve nominaties
- Genegeerde kinderen - worden vrijwel niet genoemd door anderen
- Controversiele kinderen - krijgen veel positieve en veel negatieve reacties.
- Gemiddelde kinderen - passen niet in de eerste 4 categorieen
Wat zijn kenmerken van populaire kinderen?
Behulpzaam, werken graag samen, gevoel voor humor en waarderen het als anderen grapjes maken, ze zijn beter in staat andermans emoties te begrijpen, omdat ze non-verbaal gedrag beter kunnen interpreteren. Ze kunnen hun eigen non-verbale gedrag beter reguleren, waardoor ze weinig agressief gedrag vertonen en meestal positief op anderen overkomen.
Wat zijn kenmerken van verworpen kinderen?
Agressief, disruptief, minder vriendelijk en sociaal vaardig.
Wat zijn kenmerken van genegeerde kinderen?
Ze zijn minder agressief dan verworpen kinderen maar evenmin sociaal vaardig.
Wat zijn kenmerken van controversiele kinderen?
Deze kinderen hebben een unieke sociale reputatie: ze zijn meestal even sociaal georienteerd als populaire kinderen, maar ook even agressief als of zelf agressiever dan verworpen kinderen.
Wat is sociale competentie?
Het geheel van individuele sociale vaardigheden dat individuen in staat stelt om succesvol te functioneren in sociale omgevingen
Welke strategie volgen kinderen in de schooltijd om sociale problemen op te lossen?
Ze lossen dit op via een informatieverwerkingsproces in een aantal stappen (Dodge):
Er is een sociaal probleem
1. Vinden van relevante sociale aanwijzingen
2. Interpreteren en evalueren van relevante sociale aanwijzingen
3. Bedenken van mogelijke reacties die het probleem kunnen oplossen
4. Overwegen van reacties en hun mogelijke consequenties
5. Kiezen voor een bepaalde reactie
6. Reageren
In dit proces kunnen in meerder stappen biases optreden.
Wat is het verschil tussen populaire en minder populaire kinderen als het gaat om sociale problemen oplossen? Wat is het risico voor minder populaire kinderen?
Populaire kinderen kunnen het gedrag van anderen vaak beter interpreteren, en ze bezitten een breder scala aan technieken om met sociale problemen om te gaan.
Minder populaire kinderen kunnen het slachtoffer worden van aangeleerde hulpeloosheid. Ze begrijpen de reden voor hun onpopulariteit niet en kunnen het gevoel krijgen dat ze er geen invloed op hebben, waardoor ze het opgeven. Vervolgens evolueert de aangeleerde hulpeloosheid tot een selffulfiling prophecy, doordat de kans verkleint dat de onpopulariteit in de toekomst afneemt.
Kun je sociale competentie leren?
Ja, er zijn verschillende methoden ontwikkeld
- Stimuleer sociale interactie
- Breng kinderen luistervaardigheden bij
- Maak kinderen bewust dat mensen op non-verbale wijze emoties en stemmingen uiten
- Breng kinderen gesprekstechnieken bij, hoe ze informatie over zichzelf moesten delen, hoe ze dingen over anderen te weten konden komen door vragen te stellen
- stimuleer ze om in de ik-vorm te praten om hun eigen gevoelens en meningen kenbaar te maken en generalisaties over anderen te vermijden
- Vraag kinderen niet om in het openbaar teams of groepen te kiezen
Wat gebeurt er in de schooltijd met de relaties tussen jongens en meisjes?
Er treedt segregatie op, waarbij jongens met jongens spelen en meisjes met meisjes waardoor vriendschappen grotendeels beperkt blijven tot peers van de eigen sekse.
Wat is het verschil tussen vriendschappen bij jongens en bij meisjes?
Jongens hebben meestal grotere vriendennetwerken en spelen meer in groepen dan in duo’s. Er is vaak een door iedereen geaccepteerde leider en anderen vallen in specifieke statuscategorieen. Jongens zijn vaak bezig hun status in stand te houden en te verbeteren.
Meisjes richten zich vaak op 1 of 2 beste vriendinnen die min of meer dezelfde status hebben als zijzelf. Ze proberen de harmonie te bewaren zodat sociale interacties soepel verlopen en niet confronterend zijn.
Wat is een dominantiehierarchie?
De rangorde waarin de relatieve sociale macht binnen de groep tot uiting komt.
Dit is vaak aan de orde bij vriendengroepen van jongens
Wat is een restrictieve speelstijl?
Een speelstijl waarbij kinderen de interacties onderbreken op het moment dat zij het gevoel hebben dat hun status gevaar loopt.
Jongens spelen vaak op deze manier.
Waarin komt de manier waarop meisjes vriendschappen onderhouden nog meer tot uiting?
In de taal die ze gebruiken. Ze stellen meestal geen directe eisen maar gebruiken minder confronterende en minder gebiedende taal.
Wat is pesten?
Het herhaaldelijk en doelbewust lastigvallen van een ander, waarbij sprake is van een machtsverschil tussen dader en slachtoffer
Hoeveel kinderen in Nederland geven aan gepest te worden en hoeveel te pesten? face to face en online?
F2f - 8% wordt gepest, 2% pest
Online - 5% wordt gepest, 1% pest
Belgie - 20% geeft aan gepest te zijn in de afgelopen maanden, 4% geeft aan zelf dader te zijn
Wat zijn eigenschappen van kinderen die gepest worden?
Vrij passieve einzelgangers
Snel huilen
Sociale vaardigheden missen die een eind zouden maken aan pesten zoals humor.
Ook veel kinderen zonder deze eigenschappen worden gepest.
Wat zijn eigenschappen van pesters?
50% heeft een gewelddadige thuissituatie
Kinderen die pesten kijken meer naar geweld en misdragen zich vaker, zowel thuis als op school
Als ze in de problemen komen, proberen ze zich uit de situatie te liegen en tonen ze weinig spijt.
Sommige zijn populair maar anderen worden zelf gepest
Waarom kan cyberpesten meer impact hebben dan f2f pesten? Welke gevolgen heeft het?
- Potentiele publiek is veel groter
- Kan makkelijk anoniem gebeuren, is daardoor soms nog wreder en er kan moeilijker tegen opgetreden worden
- Online context is altijd en overal, waardoor pesten nooit stopt
Grotere kans op suicidale gedachten en op het doen van een suicidepoging, depressie, angsten, alcohol-en drugsmisbruik en zelfbeschadiging
Waarom zijn online communities vaak een vruchtbare bodem voor pesten?
(deindividualisering)
Sociale netwerken maken pesten makkelijker, omdat ze een omgeving scheppen waarvan mensen zich in moreel opzicht vrij eenvoudig kunnen losmaken.
- Het is eenvoudig om informatie via sociale netwerken te verspreiden
- Weinig to geen sociale emotionele signalen wat de gevolgen zijn
Welk programma wordt genoemd in het kader van het tegengaan van pesten? Wat wordt genoemd als een strategie die niet werkt?
KiVa uit Finland - richt zich op positieve groepsvorming en stimuleert de sociale vaardigheden en sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen. Verbeterd aantoonbaar het school- en leerklimaat, vermindert pesten en verhoogt de leeropbrengsten en -prestaties, en heeft een positieve invloed op het welbevinden van leerlingen en leerkrachten.
Een strategie die niet werkt is een nultolerantiebeleid op het gebeid van vechten of gepeste leerlingen in therapiegroepen of klassen bij elkaar zetten.
Wat kunnen leerkrachten doen om pesten tegen te gaan?
Het emotionele klimaat in de klas is van belang, zowel ten aanzien van pesters als ten aanzien van slachtoffers. Warme en veilige leerkrachtrelaties bleken voorspellend te zijn voor zowel minder pestgedrag als minder slachtofferschap van pesten.
Welke verandering is er gaande in de schooltijd mbt de thuissituatie? (algemeen antwoord)
Een van de belangrijkste uitdagingen in de schooltijd is het omgaan met de groeiende zelfstandigheid, omdat kinderen steeds meer zeggenschap over hun leven ontwikkelen. Deze periode wordt gekenmerkt door coregulatie.
In de peuter/kleutertijd worden kinderen nog bijna volledig gestuurd door hun ouders.
In de schooltijd brengen kinderen aanzienlijk minder tijd door met hun ouders. Ouders blijven wel verantwoordelijk voor de opvoeding en hebben veel invloed.
Wat is een periode van toenemende coregulering?
Periode waarin ouders en kind gezamenlijk het gedrag van het kind bepalen
Ouders verschaffen steeds meer globale richtlijnen en het kind beslist zelf zijn/haar gedrag
Wat versterkt rivaliteit tussen broers en zussen?
- Kinderen van hetzelfde geslacht en leeftijd die dicht bij elkaar ligt
- Perceptie dat een van de kinderen wordt voorgetrokken. Kan echt zo zijn, maar hoeft niet, kan ook te maken hebben met het verschil in leeftijd, of met een lager gevoel van eigenwaarde van een van de kinderen.
Wat is het effect van enigs kind zijn?
Vaak een hoger gevoel van eigenwaarde en sterkere motivatie om te presteren
Missen de voordelen van het opgroeien met andere kinderen, maar ook de nadelen.
Wat is een sleutelkind? En wat is het effect daarvan op het kind?
Een kind dat zichzelf na schooltijd binnenlaat en thuis blijft wachten tot ouders van hun werk thuiskomen
Als ouders op een goede manier met hun kinderen omgaan is het effect klein en kunnen kinderen soms zelfstandiger zijn, het gevoel hebben competent te zijn, en een nuttige bijdrage te leveren.
Als het op te jonge leeftijd of voor te lange perioden gebeurt, kan het wel negatieve effecten hebben. Liegen, stelen, pesten en agressief gedrag.
Wat bepaald of kinderen van werkende ouders goed zijn aangepast?
Of ouders tevreden zijn met hun keuze heeft meer impact dan of zij parttime, fulltime werken of thuisblijven.
Welke gezinsvormen zijn er?
- Gezinnen met gescheiden ouders
- Samengestelde gezinnen
- Eenoudergezinnen
- Gezinnen met ouders van hetzelfde geslacht
- Huishoudens met drie generaties
- Traditionele gezinnen
Wat is de impact van scheiding op het kind? Welke factoren spelen een belangrijke rol?
- Direct na de scheiding is het effect vaak groter dan wat langer erna. Studies laten gemixte resultaten zien over de lange termijn effecten: sommige wijzen uit dat er weinig effect is, anderen dat kinderen met gescheiden ouders, slechtere schoolresultaten laten zien en meer met depressieve gevoelens kampen.
- De factoren die met name bepalen hoe een kind reageert zijn:
1. Wijze waarop ouders kinderen na de scheiding begeleiden (kinderen geven zichzelf vaak de schuld)
2. Economische status van het gezin na de scheiding (die gaat vaak omlaag)
3. Of scheiding vijandigheid en ruzies in huis vermindert
4. Of een kind een positieve hechte relatie heeft met de ouder waar die niet woont
Wat is een nieuw samengesteld gezin?
Een huishouden dat bestaat uit twee ouders en minstens 1 kind uit een eerdere relatie
Wat is een plusouder?
Iemand die binnen een relatie de zorg voor een of meer kinderen van zijn partner mede op zich neemt
Wat zijn de voor- en nadelen van nieuw samengestelde gezinnen?
Nadelen:
1. Er is vaak sprake van rolambiguiteit, onduidelijke rollen en verwachtingen van gezinsleden, met name ook van het kind naar de plusouder
2. Sommige kinderen kunnen niet goed met veranderingen omgaan waardoor ontwrichting van routines een negatief effect heeft
Voordelen:
1. Verbeterde financiele situatie
2. Meer mensen om de taken onder te verdelen
3. Meer sociale interactie
Welke factoren zijn bepalend voor hoe kinderen het doen in eenoudergezinnen?
- Of er eerder een andere ouder aanwezig was en hoe de relatie tussen de twee ouders was
- Hoeveel tijd de ouder met het kind kan doorbrengen
- Hoeveel stress er is binnen het gezin
- De economische situatie
Wat is een eenoudergezin?
Een gezin waarbij minimaal 1 minderjarig kind bij 1 ouder woont
Welke impact heeft het hebben van twee ouders van hetzelfde geslacht op kinderen?
Weinig verschil in de ontwikkeling van kinderen gevonden.
Wel krijgen kinderen vaak te maken met discriminatie over de seksuele orientatie van hun ouders.
Welke impact heeft een huishouden met drie generaties op kinderen? Waar komt dit vaak voor?
Vaak meer strijd in zo’n gezin, zeker als verschillende volwassenen zich met de opvoeding bemoeien
Dit komt relatief vaak voor in niet-westerse families.
Welke impact heeft armoede op de ontwikkeling van kinderen?
- Kinderen hebben relatief meer en grotere problemen.
- Er zijn minder basismiddelen
- Vaker sprake van ontwrichting in het leven van kinderen
- Meer spanningen
Meer risico op slechtere schoolprestaties, hoger mate van agressie en gedragsproblemen, slechtere geestelijke gezondheid.
Wat is opvoedingsondersteuning?
Alle activiteiten die gericht zijn op ouders en andere (beroeps) opvoeders met het doel hun pedagogisch handelen te verbeteren
Wat zijn de meest voorkomende opvoedingskwesties?
- Ongehoorzaam, druk of agressief gedrag van het kind
- Moeite van ouders om grenzen te stellen
- Moeite van ouders om hun kind te corrigeren of te straffen
- Vragen over de ontwikkeling van het kind
- Vragen over de gezondheid van het kind
Welke vormen van opvoedingsondersteuning zijn er?
- Informele steun bij opvoeding - alle ouders die behoefte hebben
- Universele informatie en advies - alle ouders
- Universele opvoedingsondersteuning - alle ouders
- Doelgroepgerichte opvoedingsondersteuning - subgroepen binnen een populatie, risicogroepen en gezinnen waar problemen zijn.
Welke tendensen zie je in de pleegzorg?
- Aantal kinderen in de pleegzorg stijgt
- Integrale jeugdzorg -> de zorg voor jongeren met een beperking of gedrags- en emotionele problemen is een integraal onderdeel van de zorg voor jongeren in het algemeen
- Jeugdzorg rapporteert dat het goed gaat met de jeugd - slechts 12% heeft in 2018 een vorm van jeugdhulp ontvangen, waarvan het overgrote deel vrijwillig zonder verblijf.
Welke type gedragsproblemen worden onderscheiden?
- Internaliserende problemen
- Externaliserende problemen
Wat zijn internaliserende problemen?
Naar binnen gerichte problemen die leiden tot innerlijke onrust en zich uiten in teruggetrokkenheid, angst of depressieve gevoelens
Wat zijn externaliserende problemen?
Naar buiten, op anderen gerichte (gedrags) problemen, zoals ongehoorzaamheid, agressiviteit, vernielzucht, en driftbuien.
Welke vormen van externaliserend gedrag worden genoemd?
- Oppositioneel - opstandige stoornis (ODD - Oppositional Defiant Disorder)
- Normoverschrijdende- gedragsstoornis (CD - Conduct Disorder)
Wat is een Oppositioneel-opstandige stoornis?
Gedragsstoornis waarbij het kind zich herhaaldelijk en gedurende langere perioden verzet tegen de leiding van volwassenen en geergerd en vaak boos is
Wat is een normoverschrijdende-gedragsstoornis?
Gedragsstoornis met als symptomen agressief gedrag, vernielen van eigendommen, bedrog, diefstal en/of ernstige overtredingen van de regels
Waarom is het belangrijk om in te grijpen bij angstproblemen bij kinderen?
- hoge prevalentie van angstproblemen
- onbehandeld is angst chronisch
- angst heeft een negatief effect op de kwaliteit van leven
- angst gaat gepaard met hoge maatschappelijke kosten
- angststoornissen zijn vaak een voorloper van andere en ernstigere problemen
Op welke behandelvorm is ‘Leer te durven’ gebaseerd?
Cognitieve gedragstherapie (CGT). (Zie artikel ‘Development of Learn to Dare!’)
Cognitieve gedragstherapie (CGT) richt zich op de wisselwerking tussen je gedachten (cognities) en je gedrag. Deze behandeling gaat ervan uit dat wat je denkt, voelt en doet elkaar beïnvloedt. Gedachten en interpretaties geven je een bepaald gevoel, wat je weer kan aanzetten tot acties die daarbij passen.
Uit welke twee essentiele onderdelen bestaat Cognitieve gedrags therapie (in het kader van ‘leer te durven’)
Cognitieve herstructurering en Exposure
Om de vicieuze cirkel van cognities, vermijding en angstgevoelens te doorbreken, richten CGT-gebaseerde interventies zich voornamelijk op het verminderen van disfunctionele cognities (bijv. het overschatten van gevaar) en vermijding.
Dysfunctionele cognities worden aangepakt door cognitieve herstructurering. Tijdens cognitieve herstructurering leert een kind zijn disfunctionele cognities te herkennen en te vervangen door functionele.
Vermijding wordt aangepakt met exposure-oefeningen. Tijdens deze oefeningen stelt een kind zichzelf bloot aan angstopwekkende stimuli.
Wat is het 5G schema als onderdeel van de cognitieve gedragstherapie?
Gebeurtenis
Gedachte
Gevoel
Gedrag
Gevolg