HC.1.4 - Rose en preventie paradox (lastig colleges)

Question 1

wat zegt Rose over de normaal verdeling van de systolische bloeddruk in Kenya en London?

Answer 1

zie plaatje.
London zie je dat paar lage systolische BD hebben en paar hoog maar meeste in het midden zitten op 130. in Kenya is er een soort gelijke verdeling maar is het gemiddelde. je kan dan wel oorzaken noemen van beide landen waarom ze een hoge bloeddruk hebben, zoals: hoog cholesterol, te weinig bewegen, hoge zoutiname, etc. maar je kan nu niet zeggen waarom London een hogere systolische BD gemid. heeft dan Kenya. dus niet het verschil in verdeling tussen beide landen.

Question 2

wat is volgens Rose het verschil in deze 2 vragen
1. waarom hebben sommige individuen hypertensie?
2. waarom hebben sommige populaties veel hypertensie en is het in andere populaties zeldzaam?

Answer 2

1. causes of cases: hoge risicofactoren waar het individu vatbaar voor is
2. causes of incidence: waarom is het in de populatie de prevalentie hoger

Question 3

hoe kan je op deze oorzaken je strategie van preventiebeleid aanpassen?

Answer 3

1. hier ga je opzoek naar de hoge risico’s waardoor een individu vatbaar is om ze vervolgens bescherming hiervoor te bieden
2. hierbij ga je opzoek naar determinanten die de incidentie in de totale populatie bepalen

Question 4

wat is de oorzaak van hypertensie?

Answer 4

dit kan je dus niet goed beantwoorden. want er is dus een verschil waarom jij een hoge BD hebt of waarom de BD in het ene land gemiddeld hoger ligt dan in het andere land

Question 5

wat is Rose’s paradigma?

Answer 5

zie uitleg word

Question 6

wat liet Rose’s paradigma zien?

Answer 6

Leg dus niet de focus alleen op de mensen met de hoogste risico’s maar ook rekening houden met het aantal mensen in de groepen

Question 7

wat is de doorbraak-gedachte van Geoffrey Rose?

Answer 7

1. de grootste gezondheidswinst in de populatie is te boeken in de groep met een matig verhoogd risico op sterfte
2. ergo, preventiebeleid dat een kleine verschuiving in de verdeling van de risicofactor richting gezonde mensen realiseert, ‘kan’ veel effectiever zijn dan een preventiebeleid dat zich alleen richt op de mensen met het hoogste risico (dus populatie-aanpak ipv hoog-risico benadering) –> je wil een linksverschuiving van de curve

Question 8

er is berekend als je de groente en fruit btw van 9 naar 0% verlaagd dat je dan als individu 4% meer groente en fruit consumeert. leg uit hoe dit geïnterpreteerd kan worden

Answer 8

• als individu heb je maar 4% meer gezondheid hier zal je zelf niks van merken daarom hebben ze dit ook uit economisch perspectief niet doorgevoerd
• als populatie heb je gezamenlijk 4% meer gezondheid en dit is wel degelijk het waard omdat je dus een linksverschuiving van de curve krijgt

Question 9

welke voorwaarden zijn belangrijk bij Rose’s paradigma?

Answer 9

1. als het risico op ziekte gradueel stijgt met toenemende blootstelling, en
2. lage niveaus van blootstelling zeer veel voorkomen in de populatie, dan
3. zullen personen met een klein risico meer bijdragen aan de ziektelast, dus
4. ligt dan de populatie benadering in preventiebeleid meer voor de hand

Question 10

wat is de preventie paradox?

Answer 10

de (schijnbare) tegenstelling dat preventieve maatregelen op populatieniveau een grote gezondheidswinst opleveren, maar relatief weinig voor elk individu in die populatie

in andere woorden: een preventiemaatregel met veel gezondheidswinst voor de bevolking, zal voor individuen weinig gezondheidswinst opleveren

Question 11

welke indeling kan je maken door ziekte als rode draad?

Answer 11

• primaire preventie
• secundaire preventie
• tertiaire preventie

Question 12

wat is primaire preventie (-populatie benadering)?

Answer 12

het voorkomen van nieuwe gevallen van ziekten door het wegnemen of verminderen van de onderliggende oorzaken

voorbeelden: autogordel, rookverbod

Question 13

wat is de secundaire preventie (‘screening’ - hoog risico benadering)?

Answer 13

het opsporen van een aandoening in een zo vroeg mogelijk (pre-klinsich) stadium, zodat vroege behandeling mogelijk is en verergering van de ziekte wordt voorkomen

voorbeelden: bevolkingsonderzoek borstkanker

Question 14

wat is tertiaire preventie?

Answer 14

het voorkomen of beperken van de gevolgen van een vastgestelde aandoening

voorbeeld: beweegprogramma in revalidatie na hartfalen

Question 15

wat valt onder aangrijpingspunt?

Answer 15

• gezondheidsbescherming
• gezondheidsbevordering
• ziektepreventie

Question 16

wat is gezondheidsbescherming?

Answer 16

aanpak van omgeving van de mens om kans op blootstelling aan risicofactoren te verkleinen
- rookverbod, riolering

Question 17

wat is gezondheidsbevordering?

Answer 17

het bevorderen van gezond gedrag
- lesprogramma op scholen, voorlichtingscampagne, gezonde kantine

Question 18

wat is ziektepreventie?

Answer 18

programma’s gericht op het voorkomen van specifieke (infectie) ziekten
- vaccinatieprogramma DKTP

Question 19

wat valt onder doelgroep als rode draad (dit wordt steeds meer gebruikt)?

Answer 19

• universele preventie
• selectieve preventie
• geïndiceerde preventie
• zorggerelateerde preventie

Question 20

wat is universele preventie?

Answer 20

algemene bevolking: bevordert en beschermt actief de gezondheid van de bevolking
- autogordel, vaccinatie kinderziekten, rookverbod

Question 21

wat is selectieve preventie?

Answer 21

bevolkingsgroepen met verhoogd risico: voorkomen dat personen met verhoogd risico voor een bepaalde aandoening daadwerkelijk ziek worden
- neonatale screening, inzet statines, screening kanker

Question 22

wat is geïndiceerde preventie?

Answer 22

individuen met beginnende klachten: voorkomen van verergering tot een aandoening
- training voor mensen met slaapproblemen, omgaan met spanningen

Question 23

wat is zorg gerelateerde preventie?

Answer 23

individuen met ziekte: voorkomen van complicaties en beperkingen
- beweegprogramma bij behandeling van personen met depressie of met diabetes

Question 24

wat is een verschil in verschuiving in selectieve en primaire preventie?

Answer 24

als je de fietspaden gaat verbeteren wil je met primaire preventie een linksverschuiving veroorzaken. maar wat de Rose curve niet meeneemt is de sociale ongelijkheid en dat sommige niet eens een fiets hebben en dus niet mee kunnen profiteren (selectieve preventie)