HC12: Freud & Lacan Flashcards
wat is een “hybride identitetit”?
typisch voor de hedendaagse tijd
-> contrasten en spanningen binnen een en dezelfde persoon
wanneer spreken van een “gespleten subject”?
indien er sprake is van rollen die meer doen dan “een zekere spanning” oproepen
-> rollen die de mens op fundamenteel niveau splijten
wat zijn Symptomen volgens Freud
symptomen zijn herinneringssymbolen van verdrongen, traumatische ervaringen
Freud: 2 typen van dromen
- kinderdroom - zinvol, begrijpelijk
- zinloze en verwarde droom -> duiden door analytische arbeid
Freuds verklaring voor religie
ervaring van hulpeloosheid en machteloosheid
- > religie als substitutie voor het verlangen naar geborgenheid van de kindertijd
maar: volgens Freud moet je als volwassene mens de eindigheid van het leven onder ogen durven te zien
Probeert Freud (net als focault) de decentrering te overwinnen?
antwoord op vraag over religie: mensen aansporen om wetenschappelijk en rationeel te zijn
-> ook met betrekking tot Über- Ich /Es? (dan ja)
Jaques Lacan: centrale vraag
kan het subject de strijd tussen de verlangens van het onbewuste en de eisen van de realiteit beheersen?
antwoord Lacan: autonomie en zelfbewustzijn zijn een illusie, met deze waarheid moet de mens leven
Lacan: 3 categorieen
- het imaginaire
- het symbolische
- het reele
Lacan: uitleg “het imaginaire”
spiegelstadium als model voor het imaginaire:
- onvolmaakte identificatie met zichzelf als eenheid
- identificatie met iets anders dan zichzelf
- > identiteit ontleen je niet aan jezelf, maar aan een ander
Lacan: uitleg: “ het symbolische”
symbolische orde = geheel van taal, symbolen van cultuur -> bepalen een individu , “structureren”
dus: “ de Ander” -> iets buiten ons bepaalt wie wij zijn
symbolische orde ontsnapt aan de greep van het bewuste subject
Lacan: uitleg: “het reele”
aan symbolische orde ontsnapt steeds een rest (object a), datgene wat niet gezegd kan worden
bv. de blik/traumatische gebeurtenis
maar: het reele is geen extern iets, maar de barst in de symbolische orde zelf
Lacan: conclusie
het imaginaire: het subject identificeert zich met een ander
het symbolische: bepaalt ons handelen een spreken, niet in ons greep
het reele: subject ontsnapt wezenlijk aan zichzelf, onbeheersbare rest
conclusie: het subject valt niet met zichzelf samen en ontsnapt altijd an zichzelf
Zizek: effect van video games
het wegvallen van sociale beperkingen -> identiteit aannemen die dichter bij mijn ware zelf ligt
wat is volgens Lacan de “ultieme ethische taak”?
het “echte ontwaken”, niet alleen uit de slaap, maar ook uit de macht van de fantasie die ons zelfs in haar macht heeft als we niet dromen
wat is de hoofdlijn bij Freud en Lacan?
“autonomie is een illusie”