HC06 - Neurulatie

Question 1

Wat doet het notochord?

Answer 1

Het induceert (geeft signaal af aan omliggend weefsel) het bovenliggend ectoderm om het neuroectoderm/neurale plaat te vormen.

Question 2

In welke richting groeit de neurale plaat?

Answer 2

Van craniaal naar caudaal, maar hij is aan de caudale kant wat smaller.

Question 3

Wat vormt het neuroectoderm?

Answer 3

Het vormt twee wallen met daartussen een groeve, de neurale groeve.

Question 4

Waardoor groeien de wallen naar elkaar toe?

Answer 4

Doordat het naastliggend ectoderm sterk vermeerdert

Question 5

Wat wordt er uiteindelijk uit de neurale groeve en dus de wallen gevormd?

Answer 5

Een neurale buis met daarover weer het normale ectoderm. Dit gebeurt over de gehele lengte van het embryo.

Question 6

Wat gebeurt er als het ectoderm niet helemaal over de neurale buis komt te liggen na de vorming van die buis?

Answer 6

Dan krijg je een open ruggetje. Als ook de neurale buis niet wil sluiten is het niet levensvatbaar.

Question 7

Vlak voordat de neurale buis helemaal dicht afsluit splitsen er nog groepjes cellen af. Hoe heten die cellen?

Answer 7

Dat zijn neurale lijstcellen (neural crest cells). Ze liggen als twee lijsten van cellen langs de neurale buis

Question 8

Wat doen neurale lijstcellen?

Answer 8

Het zijn bijzondere neuroectodermcellen die door het hele lichaam gaan migreren om allerlei verschillende soorten cellen te worden.

Question 9

Waarom zijn er een hoop knippen en bollingen in de neurale buis in de kop?

Answer 9

Omdat die nodig zijn om de hersenstructuren te gaan vormen.

Question 10

Wat ontwikkelt er uiteindelijk uit de neurale buis?

Answer 10

Het zenuwstelsel, het allereerste orgaanstelsel dat ontwikkelt

Question 11

Wat zijn de drie primaire hersenblazen die ontstaan uit de neurale buis?

Answer 11

• Prosencephalon
• Mesencephalon
• Rhombencephalon
  Hieruit gaan de hersenen vormen

Question 12

Wat onstaan er als de primaire hersenblazen gaan insnoeren?

Answer 12

5 secundaire hersenblazen.
Ondertussen groeien die hersenblazen ook aan alle kanten uit, waardoor die knikken erin komen en het echt een 3D structuur wordt i.p.v. een rechte buis.

Question 13

Wat zijn de 5 secundaire hersenblaasjes?

Answer 13

Van craniaal naar caudaal:
- Telencephalon
- Diencephalon (o.a. optic cup, onderdeel oog)
- Mesencephalon
- Metencephalon
- Myelencephalon
De eerste twee ontstaan uit het prosencephalon, de derde blijft hetzelfde, en de laatste twee komen uit het rhombencephalon.

Question 14

Wat vormen de hersenblazen en het caudale deel van de neurale buis uiteindelijk?

Answer 14

De hersenblazen vormen de hersenen en het caudale deel van de neurale buis vormt het ruggenmerg. Samen zijn die het centrale zenuwstelsel.

Question 15

Wat gebeurt er met het overblijfsel van het lumen van de neurale buis tijdens de ontwikkeling?

Answer 15

Ter hoogte van het ruggenmerg is de holte kleiner geworden maar blijft bestaan. Dat heet canalis centralis.
Ter hoogte van de hersenen is het lumen juist breder geworden dan het in de neurale buis was. Dit vormt het ventrikelsysteem.

Question 16

Wat vormt het telencephalon?

Answer 16

• Cerebrum (grote hersenen), bestaat uit twee hemisferen die verbonden zijn met het corpus callosum (zo kunnen ze communiceren met elkaar)
• Bulbus olfactorius (reukcentrum), licht helemaal craniaal
• Eerste en tweede ventrikel (laterale ventrikels)

Question 17

Wat vormt het diencephalon?

Answer 17

• Allerlei schakelcentra, zoals de thalamus
• Oogbeker (aanleg van het oog)
• Derde ventrikel (ook wel rotonde genoemd omdat het om een hersenstructuur heen zit)

Question 18

Wat vormen de mesencephalon, metencephalon en myelencephalon?

Answer 18

De hersenstam. Het mesencephalon en myelecephalon zijn geheel onderdeel van de hersenstam en van het metencephalon alleen de pons.

Question 19

Wat is de functie van de hersenstam?

Answer 19

Regulatie bloeddruk, ademhaling

Question 20

Wat vormt het mesencephalon?

Answer 20

De middenhersenen (onderdeel hersenstam) en een onderdeel van het ventrikelsysteem; de aquaductus mesencephalicus (waterbuis van de middenhersenen)

Question 21

Wat vormt het metencephalon?

Answer 21

• Pons (onderdeel hersenstam)
• Cerebellum (kleine hersenen). Heeft twee hemisferen, en zorgt voor de coördinatie zoals evenwicht.

Question 22

Wat vormt het myelencephalon?

Answer 22

• Verlengde merg/medulla oblongata (schakelstuk tussen ruggenmerg en de rest van de hersenstam)
• Vierde ventrikel (‘badkuip’)

Question 23

Hoe zit het vierde ventrikel er uit?

Answer 23

De dorsale structuren migreren naar lateraal waardoor het breder wordt en het een dunne laag erover heen krijgt. Dat dunne laagje is een laagje van zenuwcellen.

Question 24

Uit welke twee structuren bestaat het ruggenmerg?

Answer 24

Question 25

Wat is patroonvorming?

Answer 25

De ruimtelijke organisatie van de onderdelen van het bouwplan in een organisme langs de verschillende lichaamsassen.
Het zorgt ervoor dat het juiste lichaamsdeel op de juiste plek ontstaat zodat er een functioneel organisme wordt gevormd.

Question 26

Hoe werkt patroonvorming? Hoe weten de cellen wat ze moeten worden/wat hun bestemming is?

Answer 26

Die informatie zit in het DNA. Door de expressie van bepaalde genen (het uit en aanzetten van bepaalde stukken DNA) dat gereguleerd wordt door de concentratie signaalmoleculen. In het embryo worden op verschillende plaatsen signaalmoleculen geproduceerd en die verspreiden zich naar omliggend weefsel. Daardoor ontstaat er een afnemende gradiënt van concentratie vanaf de plaats van productie.

Question 27

Geef een voorbeeld van patroonvorming (neurale buis)

Answer 27

Signalen van het notochord (hier de groene staaf) zorgen voor organisatie van het ventrale deel van de neurale buis tot motorische zenuwen, terwijl andere signalen van het ectoderm zorgen voor organisatie van het dorsale deel van de neurale buis tot sensorische zenuwen.

Question 28

Wat zijn transcriptiefactoren?

Answer 28

Het product van gentranscriptie door regelgenen. Zo’n transcriptiefactor kan vervolgens weer andere genen tot expressie brengen, waaronder weer andere regelgenen. Die maken ook weer transcriptiefactoren, en zo ontstaat een hiërarchie van aansturende regelgenen. Uiteindelijk wordt de laagste rang genen aangestuurd en die maken werkelijke bouwsteeneiwitten, die helpen met weefsel opbouwen.

Question 29

Wat regelen de regelgenen?

Answer 29

De regelgenen regelen of andere genen wel of niet tot expressie komen. Ze vertellen niet wát het volgende gen moet doen (die informatie hebben ze niet), maar dát die iets moet doen. Alleen de laagste rang genen, de mannetjes op de werkvloer, weten wát ze moeten maken, maar wachten op een order van bovenaf voordat ze aan de slag gaan.

Question 30

Wat zijn hoxgenen?

Answer 30

Hoxgenen zijn een groep van genen die verantwoordelijk zijn voor de segmentering van het lichaam van alle hogere organismen. Hoxgenen regelen bijvoorbeeld hoeveel ledematen een dier krijgt en waar deze moeten groeien.

Question 31

Wat is het verschil tussen hoxgenen bij een fruitvliegje en zoogdieren?

Answer 31

Zoogdieren hebben 4 sets van hoxgenen op verschillende chromosomen, terwijl een fruitvlieg alles op 1 chromosoom heeft.

Question 32

Wat is de gelijkenis tussen hoxgenen bij een fruitvliegje en zoogdieren?

Answer 32

Alle genen op de chromosomen liggen in dezelfde volgorde.

Question 33

Wat is het verschil tussen 3’ en 5’ genen?

Answer 33

3’ genen liggen meer craniaal dan 5’ genen en 3’ genen komen eerder tot expressie qua tijd t.o.v. 5’ genen

Question 34

Leg uit hoe de genen weten wat voor soort structuren gemaakt moeten worden aan de hand van dit plaatje.

Answer 34

Aan de rechterkant komen bepaalde genen tot expressie waardoor het duidelijk is dat het craniale onderdelen moet maken.
Aan de linkerkant zijn er hier meer genen tot expressie waardoor je weet dat er meer caudale onderdelen gemaakt moeten worden.

Question 35

Ook in de pootknoppen zijn hoxgenen van belang, leg dat uit.

Answer 35

Ook daar zorgt de afwezigheid of aanwezigheid van bepaalde expressieve genen er voor dat er verschillende onderdelen gevormd worden.

Question 36

Wat gebeurt er als je een stukje weefsel uit het roze vakje in een heel vroeg stadium weghaalt en meer craniaal terugplaatst in een ander embryo?

Answer 36

Het weefsel had al een bestemming gekregen, dus ookal zijn ze nu ergens anders geplaatst, ze zullen nog steeds ribben vormen.

Question 37

Wat is morfogenese?

Answer 37

Morfogenese resulteert in de algemene en interne vormgeving van de organen. Zo worden tijdens de morfogenese structuren als buizen, bladen en dichte klonters van cellen gevormd als reactie op verschillen in celdeling, veranderingen in celgrootte en/of -vorm, celfusies en/of veranderingen in celhechtingseigenschappen.

Question 38

Wat zie je hier?

Answer 38

Question 39

Hoe heet de verbinding tussen ventrikel 3 en 4?

Answer 39

Aquaductus cerebri

Question 40

Waarom is het cerebrum bij zoogdieren zoals de mens nog verder ontwikkeld dan bij andere dieren?

Answer 40

Omdat de mens manieren heeft gevonden om meer energie binnen te krijgen, waardoor er genoeg energie over was om het cerebrum nog verder te laten ontwikkelen

Question 41

Wat wijzen de cijfers aan?

Answer 41

1: bulbus olfactorius
2: hemisfeer
3: corpus callosum
4: cerebellum
5: thalamus
6: hypofyse
7: hypothalamus
8: pons

Question 42

Wat wijzen de cijfers aan?

Answer 42

1: bulbus olfactorius
2: chiasma opticum
3: locatie van hypofyse, opening naar derde ventrikel
4: pons
5: cerebellum

Question 43

Wat is de hersenschors?

Answer 43

De hersenschors is de buitenste laag van de grote hersenen die verantwoordelijk is voor de informatie uit de rest van het lichaam. De informatie uit de rest van het lichaam wordt daar ontvangen en geïnterpreteerd