HC02 - Wat zijn cellen Flashcards
Wat is een cel
Een cel is de kleinst levende eenheid in een organisme
Wat is een speciale eigenschap van een cel?
Een cel kan zichzelf identiek namaken
Wat zijn de 6 universele concepten van levende organismen?
- Opslag erfelijke informatie in DNA
- Replicatie van DNA m.b.v ‘templaat polimerisatie reactie’
- Eiwitten maken via RNA intermediair
- Eiwitten (RNA ook) vervullen catalytische functies (reacties)
- Energie is nodig (ATP)
- Een barrière om ‘gesloten’ chemische omgeving te maken ((plasma) membraan)
Wat is een orgaansysteem?
Een groep organen die samen een functie vervullen
Hoeveel orgaansystemen zijn er?
11
Noem de 11 orgaansystemen
- Respiratoir systeem
- Cardiovasculair systeem
- Neurologisch systeem
- Afweersysteem
- Integumentair systeem (huid)
- Skeletsysteem
- Spiersysteem
- Lymfatische systeem
- Spijsverteringsstelsel
- Urinaire stelsel
- Voortplantingsstelsel
Wat is een weefsel?
Een samenstelling van gelijksoortig gedifferentieerde cellen, met vergelijkbare functie die door intercellulaire contacten of extracellulaire matrix met elkaar verbonden zijn
Wat zijn de 4 soorten weefsel?
- Bindweefsel
- Epitheel weefsel
- Spierweefsel
- Zenuwweefsel
Waar vind je bindweefsel?
In het bot, bloed en de lymphe
Waar vind je epitheel weefsel?
In de huid en bekleding in het lichaam
Welke soorten spierweefsel zijn er?
Hart, glad en dwarsgestreept spierweefsel
Wat vormt een specifiek weefsel?
- Mengsels van verschillende cellen
- Materiaal dat buiten de cellen een matrix vormt (extracellulaire matrix, ECM)
- Weefselvloeistof
Wat gebeurt er in een mengsel van verschillende cellen?
Samenwerking en communicatie, en samenhang door hechting aan elkaar of via extracellulaire matrix
Wat zit er in het weefselvloeistof?
- Voedingsstoffen (O2)
- Afval (CO2)
- Communicatie factoren
Waarom zijn juist weefsels waardevol voor analyses?
- Veranderde samenstelling geeft indicatie voor veranderde functie
- Biopten kunnen van ziek of gezonde locaties worden genomen
- Snijvlakken kunnen aangeven of resecties volledig een ziekte oorzaak hebben weggenomen
- Analyses van veranderingen in cellen kunnen wijzen op oorzaak pathologie
Hoe bestudeer je weefsels?
Je kleurt je preparaat zodat het specifieke dingen uitlicht onder een microscoop. Met kleuringen kun je verschillende biologische bestanddelen contrast geven
Normale bloed analyse
Versnelde fase van Chronische myelogene leukemie
Sickle cell bloedarmoede
Malaria
Noem voorbeelden van cel veranderingen bij tumoren
Grotere nuclei, meer delende cellen, geen organisatie, variatie in grootte en vorm, verlies van normale functies
Waaruit bestaat een cel?
Cytoplasma + kern + plasma membraan
Waaruit bestaat het cytoplasma?
Organellen en cytosol
Wat is cytosol?
Intracellulaire vloeistof waarin de organellen zijn ingebed
Vuistregel rode bloedcel
De grootte van een erythrocyt ~ 6 µm
Caudaal
Gericht naar de kant van de staart
Craniaal
Gericht naar de kant van de kop
Dorsaal
Kant van de rug
Ventraal
Kant van de buik
Medianus
gelegen in het middenvlak (tussen linker- en rechter lichaamshelft)
Medialis
gericht naar het mediane vlak
lateralis
Gericht naar de zijkant
Medius
Middelste
Cranialis
Gericht naar de kop
Caudalis
Gericht naar de staart
Dorsalis
Gericht naar de rug
Ventralis
Gericht naar de buik
Internus
Intern gelegen
Externus
Extern gelegen
Dexter
Aan de rechterkant gelegen
Sinister
Aan de linkerkant gelegen
Superficialis
Gelegen aan de oppervlakte