HC Hersencellen Flashcards
Functie zenuwstelsel
-Regulatie en communicatie
-Communicatie tussen hersencellen
-Aanpassen gedrag
-Coördinatie lichaamsfuncties
PNS en CNS
Perifeer zenuwstelsel als uitlopers vanuit centraal zenuwstelsel en de uitvoerende agent van de output en het inbrengen van input naar integratie en controlecentra.
Sensorisch en motorisch perifeer zenuwstelsel: welke motorische zenuwstelsels zijn er?
Somatisch (animaal): bewust
Autonoom
-Sympathisch: actief
-Parasympathisch: passief
Witte stof
Uitlopers van sensorische en motorische neuronen (Wit door myelineschede)
Grijze stof
Schakelneuronen
Inhibitoire neuronen vs. excitatoire neuronen
Inhibitie van andere neuronen in het netwerk vs. activatie
Gliacellen (ondersteunende cellen in zenuwstelsel naast de neuronen): soorten
-Astrocyten: neurotransmissie en energie
> voorzien hersenen van voedingsstoffen
> Opnemen glutamaat (neurotransmitter) uit synaps vor recycling
-Microglia: Actief in hersenen bij ontstekingen, fagocytose foute stoffen.
-Oligodendrocyten: voortgeleiding actiepotentialen in CNS (myelineschede)
-Schwann cells: voortgeleiding actiepotentialen in PNS (myelineschede)
Vervoer van een signaal tussen neuronen
Synaptic vesicles gaan na elektrisch signaal in axon terminal fuseren met presynaptisch membraan. Diffusie neurotransmitter over de synapsspleet voor herkenning door receptoren (ion-kanaal-gekoppeld) op postsynaptisch membraan.
Recycling neurotransmitter uit synaps (+uitdoven signaal)
Heropname neurotransmitters via pomp
Spines
Axonen monden uit op de spines (vertakkingen) van dendrieten > daar liggen synapsen.
>Bij synaps wordt het chemische signaal (neurotransmitter) omgezet tot een elektrisch signaal.
Waar komen van nature meer kaliumionen voor t.o.v. het plasmamembraan? en voor natriumionen?
Intracellulair vooral kalium en extracellulair vooral natrium.
Membraanpotentiaal in de axon
In rust negatief
> Passief transport kalium naar buiten en natrium naar binnen en herstel actief door Na/K pomp (elektrochemisch gradiënt > spanning)
>Rustpotentiaal -70mV
EPSP
Minder negatief worden van de spanning over het membraan door opengaan van een gated natrium channel
IPSP
Gated kalium kanaal gaat open
>Negatiever worden van spanning over plasmamembraan
Drempelwaarde voor actiepotentiaal
-30 mV
Depolarisatie in actiepotentiaal
Door opening voltage gated natrium channels
Tot +40 mV
Repolarisatie actiepotentiaal
Herstel na de depolarisatie
-Alle natriumkanalen sluiten
-Voltage gated kalium channels open
-Tot onder rustpotentiaal (hyperpolarisatie)
Exciterende neuronen worden gekenmerkt door …
Excitatoire neurotransmitters, brengt membraanpotentiaal van ontvangend neuron dichter bij drempelwaarde (glutamaat bv)
Inhibitoire neurotransmitter voorbeeld
GABA, leidt tot IPSP bij ontvangende postsynpatische membraan
Sprongsgewijze voortgeleiding
Door myelineschede door Schwann cellen (kern in de schede, PNS) of oligodendrocyten (cellichaam buiten schedes, 1 cel voor meerdere schedes, CNS)
Stukken tussen de myelinescheden
Knopen van Ranvier
Missen van myelineschede
Langzame voortgeleiding van het actiepotentiaal > onjuiste spiercontractie
Presynaptische vesicle cyclus
-Recruiting & docking > opname neurotransmitters in vesicles, migratie naar membraan en vastleggen aan membraan
>Calcium wat via kanaal binnenkomt in axon terminal zorgt voor fusie met membraan.
-Priming en fusie: vesicles bewegen langs membraan dmv ATP en via calcium fusie
-Exocyose: afgifte neurotrasmitters
Dynamiek synaps
Spines groeien, verdwijnen en bewegen
Receptoren bewegen
Hersencellen worden geboren
Groei/krimp dendrietbomen
Dendrietbomen dynamiek
Groei in verrijkte omgeving
Krimp bij stress
Hersencellen worden in volwassen hersenen nog steeds geboren
Sympathische ANS, de banen
Actief
-Acetylcholine (preganglionerg, korte zenuwen) > naar bijniermerg voor afgifte noradrenaline aan bloed (of naar postganglionerge dendriet voor afgifte en noradrenaline aan doelwitorganen door postganglionerge axonen)
-Noradrenaline (postganglionerg) > transmitter vanaf tweede neuron vanaf CNS in een ganglion.
Parasympatisch, de banen
Rust
-Acetylcholine (pre- en postganglionerg) en innervatie van speekselklieren, longen, hart, lever, en alvleesklier, maag, darmen, blaas.
