HC 2.6 celcyclus, chromosomen en DNA replicatie

Question 1

wat is DNA replicatie?

Answer 1

het verdubbelen van genetisch materiaal. het gebeurd tijdens de S fase in de celcyclus

Question 2

hoe is DNA opgebouwd?

Answer 2

uit nucleotide met nucleobase, suikercomponent en een fosfaatgroep

purine: A en G
pyrimide: C en T

aan 3’ kant een OH groep en aan 5’ kant een fosfaatgroep

Question 3

wat zijn de 5 stappen van DNA replicatie?

Answer 3

1. origin of replication proces (ORC) bindt aan RIP (= startplaats replicatie) waarna helicase de DNA strengen uit elkaar haalt en er een helix ontstaat
2. single strand binding proteins binden aan de leading streng om het te beschermen en zodat ze niet opeens weer bij elkaar komen
3. er wordt een RNA primer gemaakt door DNA polymerase alpha- primase complex. DNA polymerase heeft namelijk een primer nodig om te binden
4. eiwit clamp loader zorgt voor het laden van de sliding clamp en dat deze aan het DNA polymerase bindt. de sliding clamp zorgt ervoor dat DNA polymerase aan de DNA gebonden blijft
5. DNA polymerase start de replicatie

Question 4

in welke richting gaat de DNA replicatie

Answer 4

5’-3’

Question 5

hoe ziet de replicatie eruit bij de lagging strand?

Answer 5

opbouw van een DNA streng altijd van 5’-3’.
de lagging streng wordt omgekeerd afgelezen doordat DNA polymerase maar 1 richting op werkt. er ontstaan Okazaki fragmenten (van 3’-5’). de gaten worden weer opgevuld door ligase waardoor het 1 streng wordt

Question 6

hoe worden de RNA primers afgebroken?

Answer 6

door RNAase

Question 7

welke 3 onderdelen spelen een rol in de nauwkeurigheid van de DNA replicatie?

Answer 7

base selectie
proofreading
mismatch reparatie

Question 8

wat is base selectie?

Answer 8

het begint in het katalytisch centrum van DNA polymerase, er moet een nucleotide gekozen worden die gaat matchen met de streng die wordt afgelezen. purine (A,C) kan alleen pyrumide (G, T/ U) binden.

nauwkeurigheids niveau is 1/1000

Question 9

wat is proofreading?

Answer 9

bij proofreading wordt gecheckt wat er gebeurd is.

soms gaat er iets fout bij de bassparing. als er een iminotautomeer in de template streng zit, wordt de op dat moment passende base ingebouwd (A bijv op C). wanneer de iminotautomeer terugveranderd naar de aminotautomeer, laat de verbinding los. de DNA polymerase herkent de fout nu en stopt de replicatie. Hij gaat terug naar de fout en herstelt deze door inbouw goede nucleotide of wegknippen exon (exonnuclease enzym)

nauwkeurigheid 1/1000

Question 10

wat is mismatch reparatie?

Answer 10

De DNA polymerase gaat nu verder met de replicatie, ook al zit er een fout in. de mismatch wordt nu niet herkend bij de base selectiviteit en proofreading.

een complex van eiwitten herkent de fout wel en de mismatch wordt hersteld:
eiwit bindt aan mismatch en trekt exonnuclease enzymen aan. daarna wordt de replicatie weer opgevangen door de DNA polyerase

nauwkeurigheid: 1/1000

Question 11

wat is een voorbeeld van een defecte mismatch reparatie?

Answer 11

lynch syndroom

Question 12

wat is translesie DNA synthese?

Answer 12

soms kan de fout niet hersteld worden (bijv een mutatie door UV) waardoor de DNA polymerase blijft hangen. er komt nu replicatiestress en de cel kan kiezen voor apoptose.
hij kan ook de fout ‘skippen’ de DNA polymerase wordt dan weggeduwd doordat de sliding clamb wordt geubiqutineerd. er komt een reverse DNA polymerase welke over de translesie heen gaat. wordt daarna opnieuw overgenomen door de DNA polymerase. je hebt nu wel een mutatie in het DNA (als het in het intron is geen effect)