3.3 bindweefsel 2: kraakbeen, bot en bot vorming Flashcards
wat is de functie van kraakbeen? 5
weerstaan mechanische stress (druk en trekkrachten)
ondersteuning zachte weefsels
gewrichten: schok opvang
ontwikkeling en groei lange botten
avasculair: geen zenuwen en lymfevaten (slechte regeneratie na beschadiging )
welke 3 typen kraakbeen zijn er?
hyalien (bijv op de gewrichtskoppen)
vezelig (bijv op schaambeenvoeg)
elastisch (bijv in je oorschelp, strottenklepje)
wat is het meest voorkomende kraakbeen?
hyalien kraakbeen
waaruit bestaat hyalien kraakbeen?
voor 75% uit water
collageen type II
waar zit hyalien kraakbeen?
het vormt een tijdelijk skelet van embryo
op oppervlakte van bewegelijke gewrichten
grotere luchtwegen
rib sternum
epifysairschijf
wat zijn kraakbeencelllen?
chrondrocyten.
waarmee wordt de buitenkant van hyalien kraakbeen bedekt?
vezelig onregelmatig bindweefsel.
hoe ontstaan chondrocyten ?
uit voorlopercellen, de chondroblasten, in het perichondrium
wat doet het perichondrium?
levert via diffusie de voedingsstoffen die worden toegevoegd aan bloed
waaruit bestaat het ECM van hyalien kraakbeen?
collageen type II, GAG en proteoglycanen
welk type collageen bevat elastisch KB?
type II
het is omgeven met perichondrium
wat zijn 6 kenmerken van vezelig kraakbeen ?
het is een combinatie van hyalien kraakbeen en vezelig bindweefsel
collageen type I: weerstaan trekkrachten
graduele overgang tussen kraakbeen en vezelig bindweefsel
komt voor in tussenwervelschijven, gewrichtsbanden-bot hechtingen en de symphysis pubica
geen duidelijke scheiding van peritoneum
chrondrocyten en fibroblasten in het weefsel. fibroblasten maken collageen type I
wat is chondrogenese?
vorming van al het kraakbeen in een embryo vanuit het mesenchym
wat zijn 5 stappen van de chrondrogenese?
- differentiatie in mesenchym
- proliferatie en verdere differentiatie tot chondroblast
- productie ECM, waterbinding en toename ECM volume
- deling chondroblasten–> chondronen groepen
- omgeven mesenchymaal weefsel vormt het perichondrium
op welke 2 manieren kan de groei van reeds gevormd kraakbeen plaatsvinden?
interstitiele groei: groei van binnenuit. in het kraakeen vindt deling van chrondrocyten plaats. de cellen zetten matrix af –> volume toename
appositionele groei: groei van buitenaf. differentiatie van voorlopercellen uit het perichondrium tot chondroblast. als kraakbeen volgroeid is kan je zeggen dat chondroblasten chondrocyten zijn geworden
wat zijn de 5 functies van bot?
steun bescherming beweging bloedcelvorming reservoir voor calcium en fosfaat
wat zijn 4 componenten van het bot?
gecalcificeerd ECM
osteoblasten
osteocyten
osteoclasten
wat doen osteoblasten
ze vormen de botmatrix
ze geven osteoid af wat mineraliseert tot bot. ze bevatten osteocacline wat calcium kan binden
ze scheiden vesicles uit met alkalische fosfatase. deze maken fosfaat vrij
fosfaat en calcium vormt samen hydroxy-apatiet en wordt osteocyt genoemd als het rondom osteoblast is gevormd
wat doen osteocyten?
ze onderhouden de verkalkte botmatrix
wat doen osteoclasten?
matrix resorptie. afbraak van botweefsel
ze zorgen er lokaal voor dat er een laag pH vormt
waar bestaat de botmatrix vooral uit?
calcium
fosfor
ze vormen samen hydroxyapatiet kristallen welke bestaan uit collageen type I
tussenstof met proteoglycanen en glycoproteinen
welke type bot zijn er?
macroscopisch :compact of spongieus
microscopisch: rijp of onrijp
welke 2 soorten botvormig zijn er?
intramembraneuze ossificatie voor meest platte botten zoals de schedel
endochondrale ossificatie voor korte lange botten
hoe gaat de intramembraneuze ossificatie? 5
- condensatie mesenchymcellen
- differentiatie tot osteoprogenitor cellen die delen
- verdere differentiatie tot osteoblasten
- osteoblasten gaan osteod afzetten rond zich ontwikkelende bloedvaten in verbeningscentrum
- periost en endost ontstaat uit omliggend mesenchym (bindweefselvlies die bot bedekken)
hoe gaat de endochondrale ossificatie?
botgroei komt vanuit hyalien kraakbeen
- verkalking tussen perichondrium en hyaliene kraakbeen
- matrix in elkaar gedrukt
- cellen in apoptose
- ingroei vaten door periost
- er ontstaat een holte waar beenmerg zijn plek krijt
- bij epifyse vind ook ingroei en verkalking plaats
- epifysairschijf verdwijnt
wat zijn de epifysairschijven?
ze dienen voor lengtegroei van het bot. er zitten verschillende zones in
hoe gaat de lengtegroei van pijpbeenderen?
door de epifysairschijf
in rustzone gebeurt niets
proliferatiezone: cellen delen zich en matrix wordt afgescheiden
in de hypertrofe zone gaan chondrocyten opzwellen. ze gaan dood en de afgezette matrix verkalkt
wat is het enige soort kraakbeen wat niet wordt omgeven door perichondrium?
het articulaire kraakbeen. zorgt dat gewrichten soepel langs elkaar kunnen bewegen en kan schokken opvangen
hij krijgt zijn voedingsstoffen vanuit de synoviale vloeistof.
