4.5 en 4.6 sensibiliteit en motoriek Flashcards
wat doet de sensorische neuron en de motorische neuron?
Een sensor zet de prikkel om in een elektrische prikkel die via sensibele neuronen kan worden doorgeven aan het centraal zenuwstelsel.
De output gaat via motorneuronen in het ruggenmerg en de hersenstam naar de dwarsgestreepte spier.
hoe loopt het sensorisch en motorisch systeem?
sensorisch systeem brengt de info naar de hersenen:
Input → thalamus → primaire schors → secundaire schors.
motorisch systeem:
Output → primaire motorische schors → ruggenmerg → skeletspieren.
wat doet het visceromotorische en -sensibele systeem?
ze sturen de interne organen aan
hoe lopen wervels in het ruggenmerg?
tussen het wervels komen zenuwen naar buiten, zowel aan de dorsale (sensibele) als de ventrale (motorische) kant (radix).
ze komen Samen tot spinale zenuwen. ze splitsen erna weer tot een ventrale of dorsale ramus/ tak.
dorsale tak gaat naar achterkant lichaam
ventrale tak gaat naar voorkant lichaam
dorsale kant: sensibele zenuwen
ventrale kant: motorische zenuwen
ruggenmerg wordt verdeeld in segmenten. hoe zit dit?
er zijn 8 cervicale segmenten
12 thoracale
5 lumbale
5 sacrale
wat is een darmatoom?
een deel van de huid die verbonden is met 1 segment
segmenten C4-T1–> arm (plexus brachialis)
segmenten L3-S1–> been (plexus femoris)
wat gebeurd er in de plexus?
herschikking van de spinale zenuwen waarna ze als takken perifere zenuwen naar een darmatoom gaan.
wat is de oorzaak van de uitval van 1 dermatoom? en van meerdere?
uitval van 1 dermatoom komt door 1 spinale zenuw
uitval van delen van verschillende dermatomen komt door 1 perifere zenuw
welke 2 systemen zijn er voor de somato-sensibiliteit? hoe lopen de zenuwen
Vitaal (pijn temperatuur) –> 1e synaps dorsale hoorn –> anterolaterale baan (andere zijde van ruggenmerg) –> naar thalamus
Gnostisch (trilling, druk en aanraking) –> dorsale kolom –> 1e synaps hersenstam –> recht omhoog naar thalamus
hoe komt de gnostische sensibiliteit de hersenen binnen
trilling, positie, aanraking via de dorsale kolom. kruist in de hersen stam
hoe komt vitale sensibiliteit binnen in de hersenen
pijn en temperatuur via de anterolaterale baan. kruist in ruggenmerg segment
welke 3 synapsen zijn er gekeken naar het somatologie sensibele systeem?
eerste synaps: hersenstam/ ruggenmerg
tweede synaps: thalamus
derde synaps: somato-sensibele schors
waar zijn motorneuronen?
Motoneuronen besturen de dwarsgestreepte spieren.
Ze liggen in de ventrale hoorn van het ruggenmerg en in de hersenstam
wat hebben motor neuronen
ze hebben grote cellichamen, lange axonen die via perifere zenuw naar (dwarsgestreepte) spier gaan
wat is een motor unit?
motorneuron+ ge-innerveerde spiervezel
wat zijn motor neuronen afferenten en wat doen ze?
primaire afférente uit spinaal ganglion–> monosynaptisch reflex
interneuronen (schakelcellen)–> polysynaptisch reflex (meerdere synapsen tussen sensor en effector)
cortico spinale banen (met name de pyramide baan).
wat zijn kenmerken van de pyramide baan?
het is een contralaterale sturing (rechterzijde stuurt links aan en andersom)
kruising in de medulla= hersenstam
stelt ons in staat op heel precies dingen te grijpen
representaties van de neuronen?
meer sensibele neuronen–> meer gevoel
meer motorische neuronen–> meer controle
bijv je rug heeft weinig neuronen: weinig gevoel in rug en weinig controle over wat je rug doet
wat zijn extra-piramidale systemen?
cerebellum: gecoördineerde bewegingen maken
basale ganglia: regelt de aanzet tot bewegingen
(effecten lopen via de pyramidebaan)
wat is een basale ganglia stoornissen?
parkinson
- problemen met starten
- tremor
huntington
- problemen met stoppen
wat is een cerebellaire stoornis?
ataxie
- coördinatie van de beweging gaat niet goed
