hc 12 Marx Flashcards
vervreemding
twee zaken die bij elkaar horen, worden uit elkaar gehaald. Het impliceert hoe het zou moeten zijn. De standaard van hoe het zou moeten zijn hangt samen met de conceptie van de menselijke natuur.
Ervaringsdimensie van vervreemding
Subjectief niveau: iets wat je ervaart, gevoel van ontwrichting
Objectief niveau: je bent losgemaakt van je identiteit, de arbeider en de creaties die hij voortbrengt worden uit elkaar gehaald.
de essentie van de mens
Op een bewuste manier creeren en produceren
Mens is een sociaal wezen, de bewuste expressie vindt plaats in sociaal verband.
dit is volgens marx hoe het communisme eruit zou moeten zien. Bewuste expressie in sociaal verband.
wat wordt bedoeld met op een bewuste manier produceren?
Bewust onderscheidt ons van dieren, die meer initiatief produceren, mens produceert vanuit wil en bewustzijn en dat kan ook vanuit artistieke aard zijn. Sterke behoefte van mens om je uit te drukken, zegt ook iets over wie je bent als persoon. Bewuste expressie, onderscheidt zich van dieren.
Wat wordt bedoeld met de bewuste expressie in sociaal verband?
Van nature uit willen mensen zich in sociaal verband uitdrukken door produceren. Essentie van de mens is daarmee sociale creativiteit. Je hebt andere nodig om jezelf te zijn, we zijn afhankelijk van anderen.
marx en religie
het lijden in het kapitalisme is zo erg dat mensen religie nodig hebben als pijnstiller
de aard van de vervreemding
heeft te maken met de aard van het werk: arbeidsdeling, arbeiders maakten slechts 1 onderdeel, repetitief werk. Voorwaarde kapitaal is loonarbeid, die berust uitsluitend op de concurrentie van de arbeiders onderling. Arbeiders (proletariërs) konden zelf ook geen productiemiddelen aanschaffen en waren daarom veroordeeld tot hersenloos werk zonder creativiteit. Werk was voorwaarde voor overleven, dus afhankelijk van bourgeoisie om hun arbeidskracht te verkopen om te overleven.
de arbeider werkt mee aan de onderdrukking
Arbeider werkt hiermee in zekere zin mee aan eigen onderdrukking, heeft geen andere realistische opties, de waardevermeerdering die door zijn arbeid tot stand komt het systeem in stand houdt. Al het geld wat verdiend werd door fabriekseigenaren via werk van hun arbeiders werd voornamelijk geïnvesteerd in kapitalisme zelf, de bezittende klasse werd hierdoor steeds rijker en hield arbeidersklasse precies arm genoeg zodat ze nooit hun concurrent zouden kunnen worden.
de aspecten van vervreemding
- vervreemding van arbeidsproduct
- vervreemding van arbeidsproductiviteit
- vervreemding van menselijke natuur
- vervreemding van medemens
vervreemding van arbeidsproduct
aspecten van vervreemding
De arbeider verliest controle en zeggenschap over eigen product, door arbeidsdeling is zijn werk zo repetitief en eenvoudig dat zijn werk uiteindelijk overgenomen kan worden door de machines dat hij zelf maakt. Door arbeidsdeling is de arbeider ook niet meer bewust van wat hij aan het maken is, begrijpt product wat hij aan het maken is niet meer goed.
vervreemding van de arbeidsproductiviteit
aspecten van de vervreemding
vervreemding van het werk. Opdeling van arbeid zorgt ervoor dat elke vorm van vakmanschap verloren gaat (de-skilling), arbeider staat enkel nog achter lopende band hersenloos en repetitief steeds een en hetzelfde stapje uit het proces uitvoert. Veroorzaakt ook conflict onderling, tussen arbeiders.
vervreemding van menselijke natuur
aspecten van vervreemding
in kapitalisme geen ruimte meer voor 1. creatieve uiting productieve aard 2. in sociale aard. Je staat wel met meerdere mensen aan zo’n lopende band, maar er is sprake van concurrentie en niet van solidariteit, ieder denkt slechts aan zichzelf.
vervreemding van de medemens
Men vervreemdt hierdoor ook van de ander, bourgeoisie zijn ook concurrenten, als ze niet genoeg geld verdienen zouden ze zelf arbeider kunnen worden. Arbeid wordt gereduceerd tot prijs, je wordt niet meer als mens gezien maar gereduceerd tot je rol in de markt.
de term klasse
het betekent de ontwikkeling van een klasse bewustzijn
productiekrachten
Productiekrachten betekent vakbekwaamheid, technologie en organisatie van de productie. De productiekrachten zijn altijd in ontwikkeling, op bepaald moment zijn de veranderingen zo groot dat de klassenverhoudingen hun greep daarop verliezen.
