H3 - Stress; meaning, impact and sources Flashcards
Strain
Spanning: de (negatieve) reactie op het meemaken van een stressor
Stressor
Een externe gebeurtenis die stressvol kan zijn (stimulus)
Transactions
Voortdurende actieve wisselwerking (met bijbehorende aanpassingen) tussen mens en omgeving
Cognitieve appraisal (beoordeling)
Cognitieve beoordeling van een potentieel stressvolle situatie, inclusief mogelijke reacties
Primaire appraisal
bedreigt de eis fysieke/psychologische integriteit (persoonlijkheid)?
- relevant
- goed
- stressvol? (harm-loss, threat, challenge)
Secundaire appraisal
Welke middelen zijn er om aan deze eis te voldoen?
Vicarious transaction
Meeleven met anderen onder stress
Factoren appraisal
Persoon (intellect, motivatie, persoonlijkheid)
Omgeving (situaties met hoge/dreigende eisen)
Reactivity
Hoeveel ons lichaam reageert op een stressor of strain (fight/flight)
GAS
Alarm, resistance, exhaustion
Alarm
Mobiliseren
Resistance
Weerstand en aanpassing
Exhaustion
Uitputting door langdurige of chronische stress
Allostatic load
Cummulatieve physiologische effect op stress
- hormonen, bloeddruk, immuunfunctie
Fear
Discomfort & arousal
fobie
intens, irrationeel, associatie met gebeurtenis/situatie
anxiety (ongerust)
vaak ongemak, slecht voorgevoel, niet specifiek
Stress meten
Psychologische arousal:
- polygraaf
- biochemische analyse
Arousal
opwinding; positief of negatief
Catecholaminen en corticosteroïden
Hormonen die een rol spelen bij onder andere stress (adrenaline)
Cognitie
De activiteit van het weten: vergaren, organiseren en gebruiken van kennis
Distress
= strain: (negatieve) reactie op stressoren
(nor)adrenaline
Twee belangrijke hormonen behorende tot de catecholaminen
Coping
De manier waarop mensen om proberen te gaan met de stress die ze ervaren
Actieve versus passieve coping
Probleemgericht oplossingen bedenken en iets veranderen
‘Afleiding’ om comfortabel te voelen (eten, shoppen)
Stress
Toestand die ontstaat wanneer de persoon-omgeving-transacties ervoor zorgen dat iemand een misverstand (echt of niet) waarneemt tussen de eis van de omgeving en zijn eigen sources (middelen)
Indeling stressoren
- persoonlijk (interne conflicten)
- familiesituatie
- gemeenschap
Interne conflicten
Approach/approach ++
Approach/avoidance + met een kleine min
Avoidance/avoidance - -