H1 - An overview of psychology and health Flashcards
Illness/wellness continuum
Gezondheid is alle toestanden van je lichaam behalve dood. Op fysiek, psychologisch en sociaal niveau. Er is overlap tussen ziekte en gezond
Illness in de past decades
Vroeger vooral infectie en dietary ziekten. Opgelost door verandering van leefstijl. Daardoor levensverwachting ook langer. Nu vooral oude mensen dood omdat deze langer in leven blijven en vatbaarder zijn voor ziekten.
Viewpoints history: Grieken, middeleeuwen, renaissance
Grieken: humoral theory, mind body problem.
Middle Ages: kerk weerhield wetenschap. Want mens en dier heeft ziel dus is apart van de gewone natuurwetten, demonen verdrijven.
Renaissance: Mens mag individuele ideeen hebben, Descartes: mens dood = geen ziel, body = machine: hoe actie en gevoel ontstaat, body & mind communiceren
Biomedial model
Ziekte is onderbreking in fysiologische proces
Gezondheidspsycholoog
Preventie van ziektes
Leren omgaan met ziektes
Stimuleren van een gezonde leefstijl
Met behulp van interventies die inspelen op factoren
Positieve psychologie
Hoe ga je om met sociale, fysieke en psychologische uitdagingen in het leven (zelfmanagement)
Waarom doen mensen dingen die niet goed voor hun zijn?
- Geen zicht op lange termijn effecten
- Ongezonde dingen zijn verslavend
- Sociale druk
- Gewoontes
- Niet bewust van de gevaren
Wat is de link tussen persoonlijkheid en ziektes?
Sommige persoonlijkheden zijn vatbaarder voor specifieke ziektes (onzeker = angstig). Persoonlijkheid heeft dus invloed op ziekte. Ziekte kan ook invloed hebben op persoonlijkheid.
Psychoanalyse van Freud
Fysieke problemen die niet van organische oorsprong waren. Symptomen worden geconverteerd uit onbewuste emotionele conflicten = conversion hysteria
Psychosomatische medicijnen
Symptomen zijn niet ingebeeld, maar zowel lichaam als geest zijn betrokken
Behavioral medicine
Behaviorism:
Klassieke conditionering: uitlokken associatie
Operante conditionering: gedragsveranderingen door gevolgen zoals beloning of straf
Doelen gezondheidspsychologie
- Gezondheid bevorderen/behouden
- Ziekte voorkomen/behandelen
- Oorzaken/diagnostische correlaten van gezondheid
- Ziekte en gerelateerde functie indentificeren
- Analyseren en verbeteren zorgstelsels
Wat zijn de verschillen tussen psychosomatische, gedrags en gezondheidsgeneeskunde?
Psycho: artsen verbonden met medische disciplines
Gedrags: interventies zonder medicijnen/operaties
Gezondheids: levensstijl/emotionele processen veranderen
Biopsychosociaal perspectief
Verbondenheid van biologische, sociale en psychologische factoren
Wat is de rol van biologische factoren?
Genetische en materialen processen waardoor we karakteristieken erven van onze ouders. En de structuur en functie van iemands lichaam. Efficient, effectief en gezond functioneren hangt af van hoe componenten met elkaar samenwerken en integreren.
Wat is de rol van psychologische factoren?
Gedrags en mentale processen:
- Cognitie: perceptie, leren, herinneren, denken, interpreteren, geloven, problemen oplossen.
- Emotie: subjectief gevoel dat onze gedachten, gedrag en fysiologie beïnvloedt en erdoor beïnvloedt wordt.
- Motivatie: het proces waardoor iemand aan een taak begint, richting kiest en ermee doorzet
Wat is de rol van sociale factoren?
Beïnvloeding door interactie met elkaar. Relaties met anderen, samenleving en cultuur kan toekomstige gezondheid beïnvloeden.
Wat is een holistische benadering?
Alle aspecten in lichaam en leven hebben invloed op iemands ziekte en gezondheid = geheel
Systemen die veranderen?
Biologisch: eerst groei, dan degeneratie
Psychologisch: cognitie, kennis en denkvermogen verbeteren
Mortaliteit, morbiditeit, prevalentie, incidentie, epidemie
Mortaliteit: overlijden
Morbiditeit: ziekte of handicap
Prevalentie: gevallen met een bepaalde aandoening op een bepaald moment
Incidentie: nieuwe gevallen binnen een bepaalde periode
Epidemie: frequentie van ziekten
Wat is de rol van sociale factoren?
- beïnvloedt interactie
- relaties cultuur, samenleving bepaalt toekomstige gezondheid
Holistische benadering
Alle aspecten in het lichaam en leven hebben invloed op ziekte en gezondheid. Het is een geheel.
Mortaliteit
Sterfte
Morbiditeit
Ziekte
Prevalentie
Aantal gevallen met een bepaalde aandoening op een bepaald moment
Incidentie
Het aantal nieuwe gevallen waarbij een aandoening optreedt in een bepaalde tijdsperiode
Epidemiologie
Wetenschap die de frequentie van een ziekte bestudeert
Congenitale afwijkingen
Afwijkingen en ziekten ontstaan door geboorteafwijkingen of abnormale groei en ontwikkeling
Etiologie
Wetenschap die de oorzaken van ziekten bestudeert
Pineal gland/epifyse/pijnappelklier
Hormoonklier in de hersenen
