H2: individu in de economie Flashcards
Klassieke school
Adam Smith (An inquiry into the nature and causes of the wealth of nations)
- productie en productiviteit staan centraal
- ‘onzichtbare hand’ (= iedereen streeft naar zijn eigen belang)
- ‘laisser-faire’
Jean-Baptiste Say
- kringloopgedachte
- elk aanbod creeërt de eigen vraag ( = wet van Say)
- recessie volt uit externe schok, niet uit marktwerking
Ricardo
- comparatieve voordelen = handelsvoordeel dat een land beheert in een situatie van vrijhandel
Neoklassieke school
Jevons, Walras en Marshall
- waarde hangt af van het nut voor indivudiele consument
- individu handelt: naar eigen voorkeuren, rationeel en uit eigenbelang
maw: hij/zij maximaliseert nut bij consument en winst bij producent
nut
de voldoening die consumenten halen uit de consumptie van een goed of dienst
marktfalingen
kan door
- externe effecten (Pigou):
- opwarming aarde
- marktevenwicht niet optimaal
- volgens neoklassiekes overheidingreep wel nodig (niet bij klassiekers) - informatie problemen (Akerlof):
- assymetrische informatie
- adverse selection
- moral hazard
dia 11 ipad
assymetrische informatie
een ongelijkmatige beschikbaarheid aan relevante informatie waardoor 1 partij een informatievoordeel kan uitbuiten ten opzichte van de andere marktpartij
adverse selection
situatie waarbij een partij op de markt vooral tegenpartijen aantrekt die de partij in kwestie schade kunnen veroorzaken. Zo kan een bedrijf klanten aantrekken die hij eigenlijk liever niet wilt.
moral hazard
veranderingen in het gedrag van een marktpartij ten nadele van andere marktpartij nadat het risico van haar eigen daden is verschoven naar die andere partij
marxistische school
Karl Marx
- Das Kapital
- Communisme
- kapitalisme zal in elkaar storten door concentratie en monopolisering
- collectieve eigendom van productiemiddelen en centrale planning van alle productie en prijzen
- planeconomie
problemen planeconomie
- coördinatie lukt moeilijk zonder coördinatiemechanisme van prijzen
- efficiëntie lukt moeilijk zonder het winstmotief en faillissement
- technologische vooruitgang lukt moeilijk met centrale planning
Oostenrijkse school
- tegen centrale planning
- economisch evenwicht kan niet zonder vrije prijzen
Hayek
- planeconomie leidt tot overheid die welvaart vernietigt en vrijheid beperkt
- communisme leidt tot dictatuur
- gelooft niet in ‘homo economus’
- sociale normen
Joseph Schumpeter
- evolutie tenchnologie centraal
- creative distruction (oude tech wordt vernietigd omwille van nieuwe tech)
keyniaanse school
John Maynard Keynes
- general theory of emplyment, interest and money
- aanbod creëert niet altijd eigen vraag
- vraag kan in elkaar storten door ‘animal spirits’ (= irrationaliteit)
- laisser-faire werkt niet bij recessie
- begrotingsbeleid belangrijker dan monetair beleid maw: consumptie en investeringen verhogen
-
institutionele school
Douglas North - belang van instituties - intstituties zijn de formele en informele spelregels in een maatschappij Elinor Ostrom - gemeenschappelijke middelen - new commons - P2P
spelregels
formeel:
- grondwet
- eigendomsrechten
- landrechten
- …
informeel:
- culturele omgeving
- normen en waarden
- gewoontes
- geloofsystemen
- …
gedragseconomische staat
Herbert Simon
- bounded rationality
- rationaliteit is door imperfect informatie en eigen beperkingen te complex -> vuistregels
- we gaan niet voor optimale beslissingen maar voor ‘goed genoeg’
Tversky en Kahneman
- moderne gedragseconomie
- onderzoeken vuistregels/heuristics:
- loss aversion
- availability heuristic
- treshhold heuristic
- disaster myopia
loss aversion/verliesaversie
een een psychologisch fenomeen waarbij iemand liever een verlies vermijdt dan het ontvangen van dezelfde hoeveelheid in winst. Deze theorie suggereert dat de pijn van iets verliezen psychologisch twee keer zo sterk is als het plezier van iets krijgen
disaster myopia/rampenblindheid
