H1 Flashcards
Ontwikkelingspsychologie
- is de wetenschappelijke studie naar de patronen van groei, verandering en stabiliteit
- meeste aandacht van de geboorte tot aan de adolescentie
3 centrale thema’s
- Fysieke ontwikkeling:
- Cognitieve ontwikkeling:
- Sociale en persoonlijkheidsontwikkeling
leeftijdsgroepen
- De prenatale periode (periode van conceptie tot geboorte)
- De baby- en peutertijd (van geboorte tot 3 jaar)
- De kleutertijd ( van 3 tot 6 jaar)
- De schooltijd ( van 6 tot 12 jaar)
- De adolescentie ( van 12 tot 20 jaar)
sociale constructie
een idee over de realiteit dat weliswaar breed geaccepteerd is, maar afhangt van maatschappij en cultuur
Opkomende volwassenheid
- Jeffey Arnett
- dat de adolescentie zich uitstrekt
- late tienerjaren tot midden 20
cohort
- een groep mensen die rond dezelfde tijd op dezelfde plek is geboren
- Belangrijke sociale gebeurtenissen zoals oorlogen, economische oplevingen en
depressies, hongersnoden en epidemieën hebben een bepaalde invloed op alle leden van een cohort.
normatieve gebeurtenissen
Dat zijn gebeurtenissen die zicht voor de meeste individuen binnen een groep op dezelfde manier voltrekken -biologisch, -sociaal of -cultureel bepaald zijn
Cohorteffecten
treden bijvoorbeeld op als gevolg van normatieve historisch bepaalde invloeden, biologische en omgevingsinvloeden die verbonden zijn aan een specifiek historisch moment
(bv vuurwerkramp Enschede)
Leeftijdsgebonden invloeden
zijn biologische en omgevingsinvloeden die gelijk zijn voor mensen in een bepaalde
leeftijdsgroep, ongeacht waar of wanneer ze opgroeien
normatieve invloeden
Invloeden die leiden tot conformiteit omdat men de gevolgen van afwijkend gedrag vreest.
(etnische afkomst, sociale klasse, subcultuur)
niet-normatieve gebeurtenissen
zijn specifieke gebeurtenissen die plaatsvinden in het leven van een specifiek persoon op een tijdstip dat zulke gebeurtenissen de meeste andere mensen niet overkomen
vanaf welke jaar kinderen als kinderen gezien?
- 1600
- tot die tijd miniatuurvolwassenen
- pas met Darwin onderzoek ernaar
vraagstukken ontwikkelingspsy
- aard van veranderingen tijdens ontwikkeling van kind
- belang van kritieke en gevoelige perioden
- levensloopmodel vs. gerichte benaderingen
- nature vs nurture
Continue verandering
- Verandering verloopt geleidelijk.
- Prestaties op het ene niveau zijn een vervolg op een voorgaand niveau.
- Onderliggende ontwikkelingsprocessen blijven iemands hele levensduur gelijk
- lijn omhoog
Discontinue verandering
- Verandering verloopt in duidelijk onderscheiden stappen of fasen.
- Gedrag en processen zijn in verschillende fasen kwalitatief verschillend.
- trap omhoog
discontinue of continue
meeste psychologen denken beide
Kritieke perioden
- Specifieke tijd in de ontwikkeling waarin een bepaalde gebeurtenis de grootste gevolgen heeft.
- Voor een normale ontwikkeling zijn bepaalde stimuli uit de omgeving noodzakelijk.
Gevoelige perioden
- Afgebakende periode (meestal vroeg in leven) waarin het organisme extra gevoelig is voor omgevingsinvloeden die betrekking hebben op een bepaald facet van de ontwikkeling
- Mensen zijn gevoelig voor bepaalde stimuli uit de omgeving, maar de gevolgen van ontbrekende stimuli zijn terug te draaien.
- Dit wordt momenteel benadrukt door levenslooppsychologen.
- bv eerste 6 jaar ontvankelijk voor taal leren
- verschil met kritieke periode hoeven de consequenties hier niet permanent te zijn onderkent de plasticiteit van mensen in ontwikkeling
Levensloopmodel
-In moderne theorieën ligt de nadruk op groei en verandering in de loop van de levensduur en op verbanden tussen
verschillende perioden.
Focus op specifieke perioden
-Vroege ontwikkelingspsychologen zien de kindertijd en de adolescentie nadrukkelijk als de belangrijkste perioden.
plasticiteit
De mate waarin ontwikkelingsgedrag of fysieke structuur kan worden gewijzigd
sociale invloed op ontwikkeling kinderen
er is ontdekt dat de sociale invloed groot is op kinderen.
- bv moeder van 15 jaar of van 30 jaar (meer ervaring)
Maturatie:
Het proces van geleidelijk ontvouwen van oorbestemde genetische informatie
ontwikkelingspsychologie toekomsttrends
- Groeiende specialisatie
- Meer samenwerking tussen verschillende gebieden (interdisciplinariteit)
- Meer aandacht voor diversiteitvraagstukken
- Een grotere invloed op kwesties van publiek belang