epithelen

Question 1

epitheel

Answer 1

= weefsel dat de lichaamsoppervlakte bedket, holten en kanalen in het lichaam aflijnt en klieren vormt

Question 2

functie van epitheel

Answer 2

• beschermen onderliggend weefsel
• rechtstreeks contact met de buitenwereld = specialisatie in uitwisseling van stoffen dmv diffusie

Question 3

epitheel vloeistoffen?

Answer 3

• diffusie = want geen bloedvaten aanwezig

Question 4

basaalmembraan

Answer 4

• epithelen rusten op basaalmembraan, voedingsstoffen moeten door basaalmembraan diffunderen

Question 5

epitheel structuur

Answer 5

= avasculair + bijna volledig cellulair aggregaat van cellen die gespecialiseerd zijn in absorberende, secretorische, beschermende of sensorische activiteiten

Question 6

epitheel weerstand?

Answer 6

• door blootstelling aan fysische en chemische beschadiging, moeten cellen efficiënt vervangen kunnen worden
• proces van celdeling = mitotische activiteit
• delende cellen in basale lagen, want kunnen dan niet beschadigd worden

Question 7

carcinoom

Answer 7

kwaadaardige tumor van epitheliale oorsprong

Question 8

adenocarcinoom

Answer 8

kwaadaardige tumor afkomstig van klierepitheel

Question 9

product van epitheelcellen?

Answer 9

alle epitheelcellen produceren keratine-eiwitten

Question 10

keratine-eiwitten

Answer 10

• vormen keratinefilament -> filament bepalen voor grootste deel de morfologie van het cytoskelet
• verenigen tot tonofilament bundels

Question 11

functie van eiwitten (keratine)

Answer 11

• keratinisering
• verhoorning

Question 12

apicale domein (functie, vorm)

Answer 12

• belangijk voor de uitwisseling van water, elektrolieten, moleculen met de omgeving
• oppervlaktespecialisaties = microvilli, cilia en stereocilia

Question 13

laterale domein (verbonden met, waar)

Answer 13

= nauw verbonden met elkaar door verschillende celverbindingen
-> thv desmosomen = specifieke transmembranaire cel-adhesiemoleculen in de intercellulaire ruimte aan elkaar binden
-> thv cytoplasma van naastliggende cellen, zijn er hechtingsplaatsen = verbonden met keratinefilamenten

Question 14

basale domein (wat, lamina basalis-

Answer 14

= grenslaag tussen epitheelcellen en onderliggend bindweefsel
- lamina basalis bestaat uit elektronen-dense lamina densa + lichter gekleurde lamina lucida

Question 15

lamina basalis

Answer 15

• 50 verschillende eiwitten = collagenen, lamininen, glycoproteïnen en proteoglycanen
• hecht zich aan lamina reticularis
• collageen type III geproduceerd door BWcellen
• functie = reguleren van celdelingsactiviteit en celdifferentiatie
• beschadigde epitheelcellen = verschuiven zo over basaalmembraan om beschadiging te herstellen

Question 16

indeling van epithelen

Answer 16

• bedekkende epithelen
• klierepithelen

Question 17

bedekkende epithelen functie

Answer 17

• belangrijkste functie = bescherming
• gespecialiseerd in absorptie en secretie
• relatie met buitenwereld
• resorptie, excretie
• steun en verdediging
• plasticiteit en regeneratie

Question 18

bedekkende epithelen (algemeen) opbouw

Answer 18

• dun laagje = lamina epithelialis

Question 19

indeling van bedekkende epithelen

Answer 19

• ingedeeld obv vorm en # cellagen
• plaveiselcellen
• kubische cellen
• cilindrische cellen

Question 20

eenlagige epithelen (eig)

Answer 20

= simple epithelium
- plaatsen waar opname en afgifte van stoffen op efficiënte manier gebeurd
- 1 laag cellen

Question 21

eenlagige epithelen voorbeelden:

Answer 21

• plaveiselepitheel = longblaasje
• kubischepitheel = niertubuli
• cilindrisch epitheel = dunne darm

Question 22

pseudomeerlagig epitheel

Answer 22

= pseudostratified epithelium
- cellen verschillen sterk van vorm en kernen liggen op verschillende hoogtes
- lijkt meerlagig maar alle cellen rusten op basaalmembraan

Question 23

meerlagig epitheel voorkomen

Answer 23

= stratified epithelium
- plaveisel komt het meeste voor
- cilindrisch = zeer zelden
- kubisch = vooral afvoergangen van klieren

Question 24

meerlagig epitheel opbouw

Answer 24

• laag kubische cellen via hemidesmosomen vastgehecht aan lamina basalis
• verschillende lagen aan elkaar gehecht via desmosomen
• boven stratum basale: laagje met keratinefilamenten (vormen tonofibrillen)
• vanuit perinucleaire regio maken tonofibrillen contact met desmosomen => cellen hebben spina = stratum spinosum
• stratum granulosum
• meerlagig plaveiselepitheel word gekeratiniseerd: verhoornd of onverhoornd
• onverhoornd = meest oppervlakkige laag = stratum superficiale
• verhoornd = stratum corneum + evt. startum lucidum eronder

Question 25

hoornlaag (opbouw)

Answer 25

• boven stratum spinosum = cellaag met epitheelcellen met granulen (=Odland Bodies)
• lipidenrijke inhoud = wwaterafstotend laagje -> water kan niet naar cellen = afsterven
• cornified envelope -> corneocyten = celdood in de bovenliggende lagen word versneld
• cellen met lipidenrijke granulen = kleurbare keratohyaliene korrels (filaggrine)
• als keratohyaliene korrels duidelijk te zien zijn = stratum granulosum

Question 26

overgangsepitheel

Answer 26

= transitional epithelium
- in ontspannen toestand = 10 cellagen + kubische cellen
- bij spanning: daalt # cellagen
- paraplucellen
- begrenzing vd urineleider, urineblaas
= urotheel
= stratum basalen stratum intermedium en stratum superficiale

Question 27

klierepithelen functies

Answer 27

• specialisatie in secreet
• secretieproducten aanmaken = vergt energie

Question 28

indeling van klierepitheel

Answer 28

• ontstaan van epitheel
• bouw
• secreet
• manier van verlaten vd cel

Question 29

ontstaan van klierepitheel

Answer 29

• exocrien = via afvoergang
• endocrien = secreet komt in extracellulair vocht terecht + wordt via bloedbaan mee vervoerd

Question 30

exocriene klieren def

Answer 30

= kliersecreet wordt direct afgescheiden aan het oppervlak of verzameld in afvoergangen en de secretieproducten worden afgevoerd naar de buitenwereld

Question 31

exocriene klieren vorm

Answer 31

• meercellig = tubulair of acinair
• 1 afvoergang = enkelvoudig
• 2 + = samengesteld

Question 32

exocriene klieren: secreten
sereus

Answer 32

Sereus:
- aminozuren worden opgenomen thv de basale kant van de kliercel -> na verpakking van de eiwitten door het GA hebben we ronde eiwit-bevattende secretiegranula die zich thv apicale gedeelte vd kliercellen opstapelen
= gereguleerde exoyctose
= kliercellen groeperen in acini

Question 33

exocriene klieren: secreten
muceus

Answer 33

muceus secreet dat uit glycoproteïnen bestaat, heeft een relatief hoog gehalte aaan suikergroepen
- apicale celgedeelte = secretiegranulen die door exocytose aan het lumen worden afgegeven
- door enorme hoeveelheid van secretiegranule worden de kern en organellen weggedrukt tegen basale kant vd cel

Question 34

exocriene klieren: wijze van secretie

Answer 34

• apocrien
• holocrien
• merocrien

Question 35

apocrien?

Answer 35

• verzamelen van secreet bij de top van de cel
• uitgestulpte apicale celdeel in zijn geheel afsnoeren
• cel verliest deel van cytoplasma en celmembraan = snel herstel
  vb. melkklier

Question 36

holocrien

Answer 36

• opstapelen van secreet binnen de cel
• openbarsten
• cellen migreren naar midden van de klier
• secreet stapelt op
• cel gaat uiteindelijk dood

Question 37

merocrien

Answer 37

• afscheiden van secreet via apicale plasmamembraan zonder dat de cel beschadigd wordt
• lijkt op exocytose
• continue secretie
• komt meeste voor

Question 38

endocriene klieren def.

Answer 38

= scheiden secretieproducten af in cellulair vocht
- worden direct opgenomen in de bloedbaan en naar alle delen van het lichaam vervoerd

Question 39

endocriene klieren werking

Answer 39

• kliercellen georganiseerd in strengen of groepjes
• rondom kliercellen = bloedvaatjes
• eiwit-bevattende secretiegranulen
• verschillende specialisaties