celorganellen Flashcards
ribosomen (functie)
= plaatsen waar cellulaire eiwitsynthese plaatsgrijpt
-> in eukaryote cel kan tot 10 miljoen ribosomen bevatten
mRNA?
= verbonden met verschillende ribosomen
polyribosomen (waar)
= vrij in cytosol
= vast in RER
ribosoom opbouw?
elk ribosoom bestaat uit 2 subeenheden die benoemd worden met S-waarden (kleine en grote)
endoplasmatisch reticulum (functie)
- cytoplasmatisch component van alle eukaryote cellen en bestaat uit membranen die onregelmatig doolhof van ruimten omlijnen
- plaats waar alle celmembraancomponenten en materiaal dat uit de cel wordt geëxporteerd aangemaakt
ER en golgi-complex?
- nauw verbonden zowel functioneel als morfologisch
RER
= ER geassocieerd met ribosomen
-> aanhechting aan cytoplasmakant van ER-membranen
RER: synthese van eiwitten?
start in cytosol waar vrije ribosomen aan mRNA binden
eiwitsortering
tijdens 1ste moment van transaltie wordt bepaald of de zich vormende eiwitten bestemd zijn voor cytoplasma of voor ER
-> sortering = signaalsequentie aan AZ
SER
= glad endoplasmatisch reticulum
= netwerk van fijne tubuli
functie SER
- synthese van steroïdhormonen
- detoxificatie
- synthese van glycogeen
- calciumopslag thv spiercellen
golgicomplex
= membraan-omgeven-structuur die een centraal gedeelte bevat dat aan beide zijden verbonden is met een netwerk van tubuli
golgicomplex (waar)
-> in alle kern-houdende cllen
-> in de buurt van de kern
-> in gebied waar centriolen liggen
opbouw golgicomplex
- soms 1 groot GA en soms 100en kleine complexen
- centrale deel = afgeplatte membraan-omgeven cisternen -> 3- 20 cisternen per stapel
- zijde tegen ER = cis-zijde
- zijde tegen plasmamembraan = trans-zijde
functie golgicomplex (macromoleculen)
macromoleculen worden:
- geglycosyleerd
- proteolyse
- sortering van macromoleculen
transport van ER - GA?
- vanuit ER gaan transportvesikels GA binnen langs de cis-zijde
- worden verder gemodificeerd in cisternen
- verlaten GA via de trans-zijde
eiwitten worden doorheen GA getransporteerd op 2 manieren:
1. mbv transportvesikels die afknoppen van de ene cisterne en met de volgende fusioneren
2. maturatieproces waarbij de golgi cisternen zelf migreren doorheen de golgistapel
transportvesikels?
eiwitten verlaten het trans-golginetwerk in transportvesikels die bestemd zijn voor het plasmamembraan of voor een van de andere membraan-omgeven celcompartimenten
endosomen
= een heterogene groep van membraan-omgeven organellen
vroege endosomen
= gelokaliseerd in de buurt van het plasmamembraan
-> tubulaire structuur + intraluminale pH van 6 -6.5
functie van vroege endosomen
- materiaal afkomstig van verschillende internalisatieprocessen voor endocytose komen in vroege endosomen samen
- kunnen materiaal ontvangen uit GA via anterograad transport
materiaal in lumen van de vroege endosomen wordt naar endosomale-lysosomale pathway gebracht voor degradatie?
- materiaal = bedoeld om terug te keren naar plasmamembraan
- komt in de tubulaire uitstulpingen vd endosomen terecht
- membraanstukje splitst af als kleine vesikel
- snel (fast recycling) en traag (slow recycling)
multivesiculaire lichaampjes
= uniforme sferische structuren met diameter van 0.5 micrometer
-> lumen is gevuld met kleine vesikeltjes
intraluminale vesikels
- ontstaan door invaginaties in het membraan van vroege endosomen
- kleine vesikels splitsen af
- komen in het lumen van de vroege endosomen terecht
- macromoleculenn worden gesorteerd in intraluminale vesikels
vorming van intraluminale vesikels?
- ESCRT eiwitten spelen een belangrijke rol
-> endosomal sorting complex required for transport
late endosomen (vorm, waar, pH)
= pleomorfe structuren + zijn gelegen in de buurt van de nucleus
-> intraluminale pH = 5 -> zure pH ontstaat door de aanwezigheid van vesiculaire ATP-ase = membranaire protonenpomp die H+ vanuit cytosol in het vesiculair lumen pompt