Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

LEK > endo > Flashcards

endo Flashcards

1
Q

MEN 1

A

guzy neuroendokrynne trzustki
gruczolaki przytarczyc
guz przedniego płata przysadki mózgowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

MEN 2A

A

rak rdzeniasty tarczycy
guz chromochłonny
gruczolaki przytarczyc

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

MEN 2B

A

rak rdzeniasty tarczycy
guz chromochłonny nadnerczy
nerwiaki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

niedoczynność tarczycy - obrzęki

A

śluzowaty

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

zespół Vernera-Morrisona

A

guz wydzielający VIP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

guz prolaktynowy - zaburzenie widzenia

A

niedowidzenie połowicze dwuskroniowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

wskazania do MR przysadki w guzie prolaktynowym

A
  • > 150 µg/l [prolaktyny] we krwi
  • <2x lub brak wzrostu [prolaktyny] w teście hamowania z 10mg metoklopramidu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

DN agonistów dopaminergicznych

A

senność patologiczna
omamy
niedocziśnienie ortostatyczne
zaburzenie kontroli impilsów (skłonnoś do hazardu, nieadekwtnego wyadawania pięniedzy, wzrosy libido)

nagłe odstawinie - złośliwy zespół neuroleptyczny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

akromegalia - nowotwory złośliwe

A
  • rak tarczycy
  • rak jelita grubego
  • rak sutka
  • rak stercza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Akromegalia - leczenie farmakologiczna

A

1) długo działające analogi somatostatyny I generacji – leczenie I wyboru (lanreotyd, oktreotyd)

2) analog somatostatyny II generacji – pasyreotyd,

3) antagonista receptora dla GH – pegwisomant,

4) agoniści dopaminy – karbegolina, gdy mieszany

5) temozolomid.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

przelom tarczycowy - objawy zapowiadające przełom

A
  • bezsenność, objawy psychotyczne,
  • znaczny i nagły spadek masy ciała,
  • nasilone drżenie mięśniowe,
  • gorączka,
  • nudności, wymioty, ból brzucha
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

przełom tarczycowyn - pełnoobjawowy przebieg

A
  • znaczna tachykardia, nasilenie zaburzeń rytmu serca ,
  • objawy niewydolności krążenia (obrzęki, hepatomegalia, duszność, aż do obrzęku płuc),
  • nasilenie objawów bólowych brzucha i wymiotów, biegunka,
  • temperatura ciała >39°C,
  • żółtaczka,
  • odwodnienie,
  • zaburzenia ze strony układu nerwowego – apatia i śpiączka, a czasem odwrotnie – pobudzenie. Możliwe wystąpienie stanu padaczkowego.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

choroby z podobnymi objawami jak w hypertyreozie

A
  • zaburzenia lękowe,
  • guz chromochłonny nadnerczy,
  • chorobę nowotworową.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Bezwzględnego zaprzestania stosowania tyreostatyków wymaga wystąpienie:

A
  • agranulocytozy , niedokrwistości aplastycznej,
  • ostrego zapalenia wątroby , żółtaczki cholestatycznej,
  • zapalenia naczyń z obecnością przeciwciał ANCA i zespołu toczniopodobnego.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

J131 przygotowanie

A
  • zaprzestanie stosowania tiamazolu na 5–7 dni (wg ATA 2–3 dni) i propylotiouracylu na miesiąc przed terapią,
  • w przypadku leczenia ChGB z orbitopatią koniecznie zastosuj profilaktykę z GKS  celem uniknięcia zaostrzenia się objawów ocznych,
  • zleć badanie jodochwytności ,
  • gdy podejrzewasz ucisk powiększonej tarczycy na tchawicę – wykonaj RTG klatki piersiowej lub celowane na tchawicę,
  • koniecznie wyklucz ciążę u kobiet
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

I131 powikłania

A
  • przejściowe zaostrzenie nadczynności,
  • zapalenie tarczycy,
  • zapalenie ślinianek,
  • stopniowy rozwój niedoczynności tarczycy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

I 131 leki

A

W związku z tym, że eutyreozę pacjenci osiągają po 6 tyg. do 6 miesięcy często konieczna jest kontynuacja leczenia tyreostatykami. Tiamazol włącz po 3–7 dniach od podania izotopu. Po 6 miesiącach w razie braku remisji możesz powtórzyć leczenie 131I. Ostateczna ocena leczenia dokonywana jest po roku.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Nadczynność tarczycy - przygotowanie do zabiegu

A
  • operacja planowa: leczenie tyreostatykami przez co najmniej 2 tyg., najlepiej 4–6 tyg. (w celu normalizacji stężeń hormonów tarczycy  i ustąpienia objawów nadczynności) .
  • operacja pilna: stosuje się jodek potasu, β-adrenolityk i GKS.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

przełom tarczycowy - leczenie

A
  • zahamowanie syntezy hormonów tarczycy (tiamazol), 
  • zahamowanie obwodowej konwersji T4 do T3:
    β-blokery,
    hydrokortyzon,  
    jod ,
    propylotiouracyl,
  • zmniejszenie pobudzenia adrenergicznego,
    podawanie β-blokerów (propranolol) ,
  • zwalczanie gorączki ( paracetamol, salicylany są przeciwwskazane)
  • tlenoterapia, monitorowanie wydolności oddechowej, może wystąpić konieczność wspomagania oddychania w OIT,
  • profilaktyka przeciwzakrzepowa (heparany sc),
  • opanowanie chorób wyzwalających przełom: antybiotykoterapia, gdy czynnikiem wyzwalającym jest infekcja , wyrównanie cukrzycy,
  • wyrównanie strat płynów i elektrolitów (spowodowanych wymiotami i biegunką)  pod kontrolą ośrodkowego ciśnienia żylnego i badań biochemicznych!
  • leczenie żywieniowe (NIE glukoza)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

poamidoranowa typ 2

A

jodochwytność - obniżona, zachamowana
leczenie - GKS
odstawienie - nie jest konieczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

wzrost prawdopodobieństwa ChGB

A

występowanie choroby w rodzinie ,
palenie tytoniu,
duże spożycie jodu,
stres,
ciąża,
rasa czarna.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

podostre zapalenie tarczycy - niedoczynność faza

A

III

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

niedoczynność tarczycy - bad.lab.

A

morfologia krwi obwodowej: często stwierdzana jest niedokrwistość normochromiczna normocytarna lub makrocytarna ,

↑ cholesterolu całkowitego, LDL oraz trójglicerydów i apolipoproteiny B, ↓ WKT ,

↑ AST, ALT,

↓ ALP,

↑ LDH, CK, amylazy w moczu,

↑ PRL ,

↓ Na (niewielki), ↑ Ca (niewielki) ,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

choroby przypominające niedoczynność tarczycy

A

zespół nerczycowy,
niedokrwistość Addisona-Biermera,
niewydolność krążenia.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

izolowany, mierny wzrost TSH

A

okres rekonwalescencji po chorobach ogólnoustrojowych,
niedoczynność kory nadnerczy,
działanie leków, które wpływają na układ dopaminergiczny (metoklopramid, domperydon, pochodne fenotiazyny),
mutacje receptora TSH z konsekwencją w postaci oporności na TSH.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

stężenie TSH wynosi 5–10 mIU/, leczenie

A
  • występowanie objawów niedoczynności,
  • wiek chorego (po 80 nie zaleca się),
  • obecność przeciwciał anty-TPO ,
  • obecność ChNS, NS, wola tarczycy lub cukrzycy.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Śpiączka hipometaboliczna - objawy

A

hipotermia (<30°C, nawet 24°C!),
wzrost TSH, obniżenie FT4,
zaburzenia poznawcze i zaburzenia świadomości: otępienie, śpiączka,
obniżenie napięcia mięśniowego, osłabienie odruchów ścięgnistych,
zaparcie, w późniejszym etapie niedrożność mechaniczna jelit – kałowa
drgawki,
bradykardia zatokowa,
wzrost BP, a w późniejszym etapie hipotonia i wstrząs,
kwasica,
hiperkapnia i hipoksemia (jako wynik hipowentylacji),
hipoglikemia,
obniżenie Na, zatrucie wodne,
niedokrwistość,
wzrost cholesterolu całkowitego, LDL,
wzrost AST, ALT,
wzrost CK.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Śpiączka hipometaboliczna - leczenie

A
  • podaniu hydrokortyzonu i.v. ,
    Hydrokortyzon należy podać w pierwszej kolejności – przed L-T4 – ze względu na ryzyko zmniejszonej rezerwy nadnerczowej. Wlew przerywamy po wykluczeniu niedoboru kortyzolu.
  • duże dawek  L-T4 i.v. lub preparatu L-T4 i L-T3 i.v. , po uzyskaniu poprawy – L-tyroksyny p.o. ,
  • intubacji i wspomaganiu oddechu w przypadku niewydolności oddechowej,
  • wyrównaniu zaburzeń elektrolitowych i odpowiedniej podaży płynów ,
  • Ogrzewanie pacjenta, nawet przy stwierdzonej hipotermii, jest przeciwwskazane! Może to doprowadzić do wstrząsu hipowolemicznego z powodu rozszerzenia naczyń krwionośnych.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

profilaktyka jodowa w ciąży

A

250 μg/dobę (w tym 150–200 μg w postaci suplementów, maksymalne spożycie – 500 μg

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

hashitoxicosis - leczenie

A

w większości wypadków wystarcza leczenie wspomagające β-blokerami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

rzekoma niedoczynność przytarczyc co to

A

choroba uwarunkowana genetycznie cechująca się opornością tkanek na działanie PTH spowodowana mutacją genu GNAS1. Zazwyczaj występuje podwyższone stężenie parathormonu i hipokalcemia.

32
Q

niedoczynność przytarczyc - EKG

A

wydłużenie odstępu QT

33
Q

niedoczynność przytarczyc bad. lab.

A

hipo PTH
hipo Ca (2x wapń skorygowany)
hiper Ph
N Mg !!!!!!!!!!

34
Q

pierwotna niedoczynność przytarczyc - okulistyka

A

zaćma warstwowa

35
Q

leczenie hipokalcemiin - objawowaj (tężyczka)

A
  • 20 ml 10% roztworu glukonolaktobionianu wapnia lub chlorku wapnia i.v. w czasie 10–20 minut ,
  • ocena kalcemii co 4–6 godz.,
  • jednocześne podawanie wapnia i witaminy D3 p.o
36
Q

leczenie pokalcemii - przewlekłej

A
  • 1000–3000 mg/d preparatu wapnia p.o. ,
  • preparaty witaminy D3 – preferowane aktywne metabolity: alfakalcydol  lub kalcytriol , gdyż nie wymagają hydroksylacji w nerkach ,
  • diuretyki tiazydowe ,
  • wyrównywanie niedoborów magnezu  250-1000mg/dobę
37
Q

Wtórna niedoczynność przytarczyc

A

stan hiperkalcemii (rzadziej hipokalcemii), któremu towarzyszy prawidłowe lub obniżone stężenie parathormonu.

38
Q

wtórna nadczynność przytarczyc

A

PChN (Niemal wszyscy pacjenci z eGFR <45 ml/min/1,73 m2)

hiper PTH
hipo Ca
hiper Ph

39
Q

hiper Ca EKG

A

bradykrdia
blok P-K
skrócenie QT

40
Q

Oznaczenie wapnia

A

Stężenie wapnia całkowitego w surowicy krwi należy zawsze oznaczyć, dostosowując do stężenia albumin, gdyż powszechnie występująca hipoalbuminemia może zaniżyć stężenie wapnia całkowitego (jest to tzw. wapń skorygowany). Stężenie wapnia zjonizowanego zależy z kolei od pH krwi

41
Q

farma - hiperCa

A
  • witamina D3,
  • kalcymimetyki: cynakalcet
  • bisfosfoniany lub denosumab,
    estrogeny,
  • selektywne modulatory receptora estrogenowego (raloksyfen),
  • uzupełnianie fosforanów obecnie nie jest już stosowane ze względu na ich działania niepożądane. - wapń <1000 mg/dobę
42
Q

Wskazania do leczenia operacyjnego w trzeciorzędowej nadczynności przytarczyc:

A

PTH > 1000 pg/ml,
hiperkalcemia >12 mg/dl (3 mmol/l),
uporczywy świąd skóry,
bóle kostne,
zwapnienia tkanek miękkich,
miopatia.

43
Q

Czynnościowy nadmiar glikokortykosteroidów

A
  • depresji ,
  • ciąży ,
  • choroby alkoholowej ,
  • jadłowstrętu psychicznego 
44
Q

Zespół Cushing - bad. lab.

A
  • wzrost: erytrocytów, hemoglobiny, leukocytów, trombocytów,
  • spadek: limfocytów, monocytów, eozynofili,
  • hiperglikemia,
  • hipercholesterolemia, hipertrójglicerydemia, spadek stężenia cholesterolu HDL,
  • hipokaliemia i hipofosfatemia,
  • zasadowica.
45
Q

Choroba Cushinga

A
  • zwiększone stężenie kortyzolu w surowicy i/lub wydalanie wolnego kortyzolu w dziennej zbiórce moczu,
  • ↓↓↓ o ≥ 50% stężenia kortyzolu w stosunku do wartości wyjściowej w teście hamowania 8 mg deksometazonu, brak spadku w teście hamowania 1 mg lub 2 mg deksametazonu,
  • zniesiony rytm dobowy kortyzolu i ACTH,
  • niezahamowane wydzielanie ACTH,
46
Q

Choroba Cushinga - farma

A
  • pasyreotyd – analog somatostatyny II generacji, który zmniejsza wydzielanie ACTH i normalizuje dobowe wydalanie wolnego kortyzolu z moczem u ~40% pacjentów,
  • osilodrostat – inhibitor steroidogenezy, który normalizuje dobowe wydalanie wolnego kortyzolu z moczem u ~80% chorych.
47
Q

choroba Addisona

A

Pierwotna niedoczynność kory nadnerczy

48
Q

choroba Addisona, objawy gdy

A

uszkodzenie 90% kory

49
Q

choroba Addisona TSH i prolaktyna

A

wzrost

50
Q

zespół Waterhaus-Friedrichsena

A

Ostra niewydolność kory nadnerczy spowodowana ciężkim, zazwyczaj obustronnym krwotokiem do nadnerczy w przebiegu sepsy, najczęściej wywołanej przez Neisseria meningitidis. Choroba ta przebiega piorunująco i potrafi doprowadzić do śmierci w ciągu kilku godzin.

51
Q

zespół Conna

A

Rodzaj hiperaldosteronizmu pierwotnego spowodowanego przez gruczolaka nadnercza wytwarzającego aldosteron.

52
Q

Główną przyczyną pierwotnego hiperaldosteronizmu

A

obustronny rozrost nadnerczy

53
Q

hiper aldo farma

A
  • antagonistów receptora mineralokortykosteroidowego (spironolakton , eplerenon ) 
    Wskazania: przed zabiegiem operacyjnym (przez kilka tygodni), obustronny rozrost nadnerczy, rezygnacja z leczenia chirurgicznego,
  • amiloryd  z hydrochlorotiazydem 
    Wskazania: w przypadku nietolerancji antagonistów aldosteronu,
  • ACEI
    Wskazania: obustronny rozrost nadnerczy przy nieskuteczności terapii antagonistami receptora mineralokortykosteroidowego.
54
Q

Jedynymi bezpiecznymi lekami stosowanymi w trakcie diagnostyki układu RAA są:

A

werapamil, α–blokery (doksazosyna, prazosyna) i moksonidyna.

55
Q

podstawowe obrazowe w nadnerczy

A

TK

56
Q

guz chromochłonny gdzie

A

rdzeń nadnerczy, najczęściej rozwijają się na poziomie spływu lewej żyły nerkowej do żyły głównej dolnej i w narządzie Zuckerkandla.

57
Q

czynne hormonalnie guzy, co wydzielają

A

Guzy chromochłonne - adrenalinę,
przyzwojaki – noradrenalinę,
przyzwojaki głowy i szyi – dopaminę.

58
Q

guzy chromochłonne - złoty standard

A

stężenia wolnych metoksykatecholamin w osoczu oraz ocena wydalania frakcjonowanych metoksykatecholamin z moczem.

59
Q

guz chromochłonny - przygotowanie do zabiegu

A

przez 10–14 dni stosowaniu nieselektywnego leku α-adrenolitycznego: fenoksybenzaminy , doksazosyny  lub prazosyny ,
u pacjentów ze znaczną tachykardią dołączeniu kardioselektywnego β-adrenolityka (atenololu, ale też nieselektywnego propranololu) , jednak dopiero po zablokowaniu receptorów α, 
właściwym nawodnieniu chorego i wyrównaniu hipowolemii,
stosowaniu diety bogatosodowej.

60
Q

guz chromochłonny - skuteczne przygotowanie

A
  • BP nie wzrasta >160/90 mmHg i nie spada <80/45 mmHg w ciągu 24 godz. poprzedzających operację,
  • w EKG nie stwierdza się: uniesienia odcinka ST i odwrócenia załamka T oraz przedwczesnych pobudzeń (dopuszczalne maks. 1 pobudzenie na 5 min) w ciągu 7 dni poprzedzających operację.
61
Q

guz chromochlonny - opanowanie NT w czasie operacji

A

fentolaminę w dawce 2–5 mg i.v. w dawkach powtarzanych

62
Q

objawy dojrzenia u dziewcząt

A
  1. zwiększenie wzrostu i mc
  2. rozwój piersi
  3. owłosienie łonowe oraz pochwowe
  4. apokrynowe gr. potowe
  5. upławy
  6. miesiączka
63
Q

skale oceny dojrzałości dziewcząt

A

Turnera
kryteria Lauritzena

64
Q

guz chromochłonny skóra

A

blada

65
Q

stężenia TSH pomiędzy 5 a 10 mIU/l u dziecka, kiedy leczymy

A
  • współwystępowanie wola,
  • zwiększone miano przeciwciał anty-TPO i/lub anty-Tg,
  • objawy kliniczne niedoczynności tarczycy, w tym zwolnienia tempa wzrastania,
  • dziecko <3. rż.,
  • ultrasonograficzne cechy choroby Hashimoto,
  • okres pokwitania, stosowanie estrogenów lub antykoncepcji,
  • leczenie hormonem wzrostu,
  • stan po radioterapii okolicy tarczycy,
  • dziecko z cukrzycą typu 1, celiakią, zespołem Turnera, zespołem Downa lub niskorosłością
66
Q

WNT przyczyny

A

dysgeenzja tarczycy

67
Q

WNT objawy

A

duże ciemiączko tylne
bradykardia

68
Q

nieprawidłowe TSH w badaniu przesiewowym

A

z pierwszej bibuły wynoszące ≥28 mIU/ml lub z drugiej bibuły ≥12 mIU/ml

69
Q

USG płodu z WNT

A
  • wielowodzie,
  • obrzęki i wodobrzusze,
  • ograniczenie wzrastania płodu,
  • zwiększony obwód tarczycy,
  • odgięciowe ułożenie głowy,
  • małe jądro kostnienia lub jego brak w nasadzie dalszej kości udowej w 32. tc.
70
Q

WPN z niedoboru 21-hydroksylazy objawy

A
  • brak łaknienia i brak przyrostu masy ciała, wymioty, odwodnienie, hiperpigmentacja skóry
  • zespół utraty soli cechuje się się gwałtownym pogorszeniem stanu ogólnego (najczęściej w 5–14. dż. ):
    wymioty, biegunka, odwodnienie,
    tachykardia, hipotensja, wstrząs,
    hiponatremia, hiperkaliemia, kwasica metaboliczna,
    hipoglikemia, drgawki,
    gorączka,
  • u dziewczynek maskulinizacja zewnętrznych narządów płciowych , a u chłopców zwiększona pigmentacja moszny, prącia i brodawek sutkowych.
71
Q

Powikłania WPN

A
  • ostra niewydolność kory nadnerczy (przełom nadnerczowy)
  • zespół policystycznych jajników (PCOS), zespół metaboliczny, nadwaga lub otyłość,
  • niepłodność u kobiet i u mężczyzn,
  • łagodne guzy nadnerczy ,
  • guzy jąder .
72
Q

Opóźnione dojrzewanie

A

jeśli pierwsze objawy dojrzewania nie występują u dziewcząt w wieku >13 lat (brak rozwoju gruczołów piersiowych), a u chłopców w wieku >14 lat (brak zwiększenia objętości jąder >3 ml), a także jeżeli w ciągu 4–4,5 lat od początku pokwitania pełna dojrzałość płciowa nie została osiągnięta oraz gdy menarche nie wystąpiło po 16. rż.

73
Q

hipogonodyzm hiper (pierwotny) wrodzony - zespoły

A

zespół Klinefeltera
zespól Turnera
zespół Noonan

74
Q

indukcja dojrzewania

A

Chł :
- testosteron od 12. rż. 
- alternatywnie hCG (w hipo hipo)

Dz:
- 17β-estradiol od 11. rż. (plastry lub tabletki)
- dodaj progestageny po wystąpieniu krwawienia z macicy 

75
Q
A

LEK (11 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions