CUKRZYCA Flashcards
302-310 str.
Co aktywuje spożycie węglowodanów?
OŚ INKRETYNOWĄ
Wydzielanie przez komórki jelita:
-GLP-1 (glukagonopodobny peptyd typu 1)
-GIP (glukagonozależny peptyd insulinotropowy)
Stymuluje poposiłkowy wzrost wydzielania insuliny
Z jakich komórek zbudowane są wyspy trzustki i co wydzielają?
Beta- insulina
Alfa- glukagon
Delta- somatostatyna
PP- polipeptyd trzustkowy
Co jest prekursorem cząsteczki insuliny?
PROINsULINA
Łańcuchy A i B + peptyd C
Co jest głównym czynnikiem wydzielania insuliny?
Wzrost glikemii
Wzrost stężenia aminokwasów po posiłku
Prawidłowe stężenie insuliny we krwi na czczo
8-15 m.j./l
Komórki Beta trzustki- transporter
GLUT2
Etapy wydzielania insuliny z komórek beta trzustki
- Transport glukozy przez GLUT-2
- Metabolizm glukozy- powstawanie ATP
- ATP stymuluje Na-K-ATPazę
ATP stymuluje napływ Ca
ATP hamuje uwolnienie K - Ca powoduje uwolnienie insuliny z ziarnistości
Główne tkanki docelowe działania insuliny
Miocyty
Adipocyty
Hepatocyty
Efekt działania insuliny w wątrobie
(+) Glikogeneza
(+) Synteza VLDL, Lipogeneza
(-) Glikogenoliza, glukoneogeneza
Efekt działania insuliny w tkance tłuszczowej
(+) Lipaza lipoproteinowa LPL- hydroliza triglicerydów
(+) Lipogeneza
(-) Lipaza hormonozależna HL - lipoliza
Efekt działania insuliny w mięśniach
(+) Pobieranie glukozy (+) Glikgeneza (+) Synteza białek (+) Beta-oksydacja kwasów tłuszczowych -WKT (-) Proteoliza
WKT- działanie
Hamują insulinozależne użytkowanie glukozy przez mięśnie
Hamują glikogenolizę, glukoneogenezę w wątrobie
Główne enzymy odpowiedzialne za metaboliczne aspekty działania insuliny
Kinaza 3-fosfatydyloinozytolu
Kinaza białkowa B (Akt)
Głóny enzym odpowiedzialny za proliferację komórek insulinozależną
MAPK
Działanie somatostatyny
Hamuje zarówno działanie insuliny, jak i glukagonu
W jaki sposób hiperglikemia przyczynia się do uszkodzenia ściany naczyniowej?
1a. Glukoza reaguje z wolnymi grupami aminowymi białek ściany naczyń zmieniając ich funkcje, prowadząc do powstania zmian zwyrodnieniowych
1b. Rozkład glikownych białek –> późne końcowe produkty glikacji –> dalsza modyfikacja właściwości białek, wydzielanie cytokin, powstawanie nieodwracalncyh zmian naczyniowych
- Aktywacja szlaku sorbitolowego
- Aktywacja kinazy białkowej C
Aktywacja szlaku sorbitolowego- efekty
- Glukoza jest redukowana do sorbitolu- nadmiar uszkadza komórki na drodze osmotycznej
- Obniżenie mioinozytolu- zaburzenia metabolizmu inozytolu, obniżenie Na-K-ATPazy
Przyczyny niedoboru insuliny
- Spadek sekrecji (niedobór bezwzględny)
2. Spadek wrażliwości- insulinooporność (niedobór względny)
Rodzaje insulinooporności
a) przedreceptorowa- nadmierne wydzielanie hormonów o działaniu antagonistycznym do insuliny (adrenalina, glukagon, hormon wzrostu, kortyzol)
b) receptorowa- upośledzenie autofosforylacji tyrozyny w IRS-1
c) poreceptorowa- zaburzenie aktywności Akt, zaburzenie ekspresji genów i syntezy tranporterów glukozy
Mechanizm kompensacyjny dla insulinooporności
Hiperinsulinemia –> aktywacja MAPK
Patomechanizm rozwoju insulinooporności
- Dodatni bilans energetyczny- gromadzenie estrów triglicerydów w adipocytach
- Zwiększenie objętości adipocytów i niedotlenienie- wydzielanie MCP-1 (monocyty)
- Migracja monocytów, stan zapalny
- Aktywacja szlaku czynnika jądrowego kB (NF-kB)
- -> makrofagi, adipocyty- TNF-alfa, IL-6 - Dysfunkcja hormonalna tkanki tłuszczowej:
(+) leptyna, RBP-4, apelina, rezystyna, wisfatyna
(-) adiponektyna, omentyna - Zwiększona aktywność lipolityczna- wzrost WKT
Rozwój insulinooporności w wątrobie
- Leptyna hamuje autofosforylację IRS-1
- (+) ekspresji karboksykinazy PEP
(-) ekspresji glukokinazy - Nasilenie glukoneogenezy
Rozwój insulinooporności w miocytach
- Wzrost WKT
- Powstające ceramidy i DAG –> apoptoza przez aktywację NF-kB i ROS
TNF-alfa- działanie
(-) Lipogeneza (-) LPL
(+) Lipoliza (+) HL
Receptorowa insulinooporność- stymulacja autofosforylacji IRS-1 (?reszty serynowo-treoninowe?)
Poreceptorowa insulinooporność- harmowanie fosforylacji Akt, ekspresji GLUT4
Co wpłwa na ATP-zależny kanał potasowy?
TNFalfa
Leptyna