complicaties type 1 en type 2 diabetes mellitus Flashcards
chronische complicaties diabetes
blindheid nierziekten zenuw schade amputatie hartinfarct beroerte
hierdoor is de levensverwachting lager, hoe eerder je diabetes ontwikkeld hoe lager je levensverwachting
70% overlijd aan hvz
10% aan nierfalen
6% aan infecties
ook hebben mensen met diabetes een grotere kans om bepaalde soorten kankers te ontwikkelen
oorzaak ontstaan van diabetische complicaties
causaal is een te hoge glucosespiegel
verschillende pathways van AGE, protein kinase C, hexosamine en polyol
relatie Hba1c en diabetische complicaties en waar komen ze voor
hoe hoger HbA1c (gemiddelde bloedsuikerspiegel) –> hoe meer complicaties (exponentieel verband)
ook komen de complicaties eerder vergeleken met iemand die een lager Hba1c heeft
complicaties komen voor in weefsels die niet-insuline afhankelijk glucose opnemen. Dit is in de zenuwen, retina en endotheel van de vaatwand
complicaties diabetes type 1
bij diabetes type 1 ontwikkelen zich eerder microvasculaire dan macrovasculaire complicaties
de belangrijkste microvasculaire complicaties zijn:
diabetische retinopathie
diabetische nefropathie
diabetische neuropathie
diabetische retinopathie ontstaat meestal als eerste, daarna nefropathie
diabetische retinopathie
2 vormen:
non-proliferatieve/background retinopathie= microaneurysma’s, puntvormige bloedingen en exsudaten (gelekt vocht) = relatief onschuldig, iets minder zicht krijg je ervan
proliferatieve retinopathie= nieuwe bloedvaatjes aanmaak (door locaal O2 tekort), als er een bloeding in het glasvocht optreedt gaat dit fibrotiseren en daar wordt je blind van
Na 20 jr type 1 diabetes heeft bijna 100% background retinopathie en bijna 50% proliferatieve retinopathie.
proliferatief ontstaat later. Background kan ook overgaan in proliferatief.
retinopathie is in westerse wereld daarom ook nummer 1 oorzaak van blindheid
bij type 2 diabetes heet 20% na 20 jaar proliferatieve retinopathie
3 manieren waarop nier beschadigd kan worden door diabetes
beschadeging glomerulus (meer mesanchium cellen)
ischemie als gevolg van hypertrofie van de afferentie en efferentie arteriolen naar de nieren
opstijgende bacteriele infecties naar de nieren
microalbuminurie
microalbuminurie is bij type 1 diabetes doorgaans een uiting van een beginnende diabetische nefropathie
normaal: 0-30 mg
microalbuminurie: 30-300 mg
overloop proteinurie: > 300 mg
nefrotisch syndroom: > 3000 mg
als je > 300 hebt= slecht teken–> binnnen 5-7 jaar aan dialyse
ontstaan van nierfalen door microalbuminurie
microalbunurie begint al in een heel vroeg stadium en het stijgt langzaam
GFR en dus creatinine klaring blijft best lang normaal, en psa na ong 20 jaar gaat nierfunctie helemaal achteruit
na 20 jaar heb je dus ook meer proteinurie en stijgt ook de bloeddruk
type 1 diabetes en nefropathie
microalbuminurie dient regelmatig gecontroleerd te worden.
Er is wetenschappelijk bewijs dat scherpe bloedsuikercontrole en vroege aggressieve antihypertensieve therapie de achteruitgang van de nier voorkomen/vertragen zolang er microalbuminurie is
bij macroalbuminurie is het al te laat
20-40% van type 1 diabeten ontwikkelt ten gevolgen van diabetische nefropathie een terminale nierinsuffie en komt uiteindelijk aan de nierdialyse
diabetische nefropathie is 1 vd belangrijkste oorzaken van terminale nierinsuffie in de westerse wereld
type 2 diabetes en nefropatie
natuurlijke beloop toont veel overeenkomsten met beloop van type 1 diabetes
alleen bij type 2 wordt diagnose veel later gesteld, dus je weet niet precies wanneer de microalbuminurie gestart is. En type 2 komt vaak op oudere leeftijd voor mensen hebben vaak obesitas, hoge BP, dyslipidemie, en hvz waardoor het optreden van diabetische nefropathie sterk beinvloed kan worden
bij T2DM is microalbuminurie ook niet zo specifiek voor een diabetische nierziekte als bij type 1 diabetes, want door hoge frequentie hvz kan het ook komen door atherosclerose, beroerte of myocardinfarct
7% van de patienten met type 2 diabetes heeft microalbuminurie op moment van diagnose
diabetische neuropathie
diabetes kan het perifeer zenuwstelsel op verschillende manieren beschadigen
heeft te maken met de status vd bloedvaten. Door diabetes raken de vaten verstopt en wordt het lumen te klein. –> zenuwen krijgen te weinig voedinsstoffen en sterven
de progressie van neuropathie hangt samen met de mate van glucose controle bij T1 en T2, want glucose is een toxische stof
bij T1DM is er een snelle achteruitgang direct na het ontstaan van diabetes. Na 2-3 jr diabetes gaat de zenuwfunctie minder snel achteruit.
bij T2DM is er vaak een verminderde werking van de zenuwen al bij de diagnose aanwezig. De volgende jaren is er (onbehandeld0 een constante achteruitgang vd zenuwfunctie
type neuropathie
symmetrische (hoofdzakelijk) sensore polyneuropathie (distaal gelokaliseerd)
acute pijnlijke neuropathie
mononeuropathie en mononeuritis multiplex–> komt in hersenzenuwen en in geisoleerde perifere zenuwen voor
diabetische amyotrophie: bovenbeenspieren heel dun (zeldzaam)
autonome neuropathie
risicofactoren voor het ontstaan en progressie van diabetische complicaties bij diabetes
microalbuminurie roken hypertensie hyperglycaemie duur van diabetes man
helpt scherpe instelling van glucosespiegel door medicijnen tegen complicaties (T1DM)
ja het verlaagd aantal complicaties
wel trad er 3x zo vaak een hypoglycemie op
en mensen werden iets zwaarder bij de intensieve therapie
scherpe instelling door intensieve therapie verlaagd op de korte termijn < 9 jr microvasculaire complicaties bij T1DM
op de lange termijn heeft het een positief effect op de incidentie van hvz
type 2 diabetes en complicaties
bij type 2 diabetes ontwikkelen zich meer en vaker macrovasculaire dan microvasculaire complicaties
T2DM is een risicofactor voor hvz:
2-3x grotere kans op hartinfarct
kans op amputatie voet is 50x groter
treedt vaak al op jongere leeftijd op en veroorzaakt voortijdig overlijden
hvz is ~67% doodsoorzaak van alle patienten