Colleges week 13 Flashcards
Welke 2 soorten voorwaarden zijn er waar een geneesmiddel aan moet voldoen tijdens de ontwikkeling?
- Farmacologische voorwaarden
- Organisatorische voorwaarden
Wat zijn de klassieke bindingsplaatsen van small molecules?
- Receptoren
- Enzymen
- Ionkanalen
- Transporter eiwitten
Wat zijn de ongewone bindingsplaatsen van small molecules?
- Cytoskelet
- DNA/RNA
Beschrijf de opname en de specificiteit van small molecules
Opname: goed (oraal)
Specificiteit: wisselend
Beschrijf de opname en de specificiteit van RNA middelen (vaccins)
Opname: slecht (IV, IM)
Specificiteit: hoog
Beschrijf de opname en de specificiteit van antilichamen
Opname: matig (SC, IV)
Specificiteit: hoog
Waardoor worden de toediening/dosering bepaald?
Door farmacokinetische eigenschappen
Wat is het verschil in wat de industrie en de academie te bieden hebben tijdens de geneesmiddelontwikkeling?
- Industrie: Biochemische expertise (small molecule library), Financiën, Marktgericht (patent, opbrengst, marktpositie)
- Academie: Klinische expertise, Volksgezondheid
Wat houdt target selectie in tijdens het ontwikkelen van een geneesmiddel?
Met computertechnieken & chips voorspellen wat er mis is met je tumorcel, zoals een kinase die te hard aanstaat. Dit is de eerste stap, dan weet je waar je op in moet grijpen.
Wat houdt target validation in tijdens het ontwikkelen van een geneesmiddel?
Begint met het modellen van een cel of een dier
Transgene of knockout cellen en dieren
Wat houdt lead finding in tijdens het ontwikkelen van een geneesmiddel?
Het juiste small molecule vinden voor jouw specifieke target. Je gaat van miljoenen small molecules naar 1-3.
Wat houdt lead optimisation in tijdens het ontwikkelen van een geneesmiddel?
Therapeutische breedte breed genoeg maken
Wat houdt preclinical development in tijdens het ontwikkelen van een geneesmiddel?
Het gebruiken van diermodellen voor experimenten.
Waarom worden tijdens preclinical development diermodellen gebruikt?
Diermodellen worden gebruikt omdat farmacokinetische factoren niet in vitro/silico te bepalen zijn. Ook effectiviteit en toxiciteit kunnen pas in deze fase worden bepaald.
Wat is de belangrijkste reden voor uitval van kandidaatmedicijnen in de preklinische fase?
Farmacokinetische factoren zijn in vitro/silico niet te overzien, deze komen bij het gebruik van diermodellen pas naar boven.
Wat is een SCID muis? Hoe komt deze tot stand en waarvoor wordt hij gebruikt?
Bij een SCID muis is er een mutatie in het DNA reparatie-enzym PRKDC. Het humorale en cellulaire immuunsysteem werkt niet meer goed omdat t en B cellen niet meer goed rijpen. Hierdoor accepteert de muis een humane tumor (PDTX)
Noem 3 voordelen van het gebruik van antilichamen/siRNA als geneesmiddel
- Zeer specifiek
- Minder kans op bijwerkingen
- Sterk groeiende mogelijkheden
Noem 2 nadelen van het gebruik van antilichamen/siRNA als geneesmiddel
- Oraal slecht beschikbaar
- Sommige Ab’s: immuunreactie dempt efficiëntie
Wat is het verschil tussen farmacokinetiek en farmacodyamiek?
Farmacokinetiek: wat het lichaam doet met het medicijn
Farmacodynamiek: wat het medicijn doet met het lichaam
Hoe wordt de dosering van chemotherapie berekend?
Op basis van mg/m^2
Hoe werkt de dosering van hormoontherapie?
Er is een vaste dosering
Wat zijn fase 1 en 2 van geneesmiddelmetabolisme?
Fase 1: Moederstof wordt door CYP450 geoxideerd/gereduceerd
Fase 2: De moederstof/het metaboliet wordt door UGT geconjugeerd
Wat zijn BRCP en PGP?
Zijn betrokken bij transport van medicijnen over celmembraan bij eliminatie. Mocht hier een probleem in zijn kan het zijn dat de lever minder goed geneesmiddelen kan elimineren of epitheelcellen ze minder goed op kunnen nemen.
Waar brengen BRCP en PGP geneesmiddelen naartoe en waarvandaan in de volgende cellen?
1. Intestinale epitheelcel
2. Hepatocyt
3. Proximale tubuluscel van de nier
4. Bloed-brein barrière cel
- Van het bloed naar het lumen
- Van de hepatocyt het gal in
- Van het bloed de urine in
- Van het brein het bloed in
Wat gebeurt er als bij geneesmiddelmetabolisme DPD niet meer goed werkt?
Veel meer geneesmiddel wordt niet geïnactiveerd en wordt dus omgezet tot actieve metaboliet, dit leidt tot veel meer toxiciteit
Wat gebeurt er als je SSRI’s en tamoxifen tegelijk gebruikt? Waarom gebeurt dit?
Bij gebruik antidepressiva/SSRI’s - deze remmen CYP2D6. Hierdoor minder omzetting tamoxifen naar actieve metaboliet
Welke 2 lifestylekeuzes kunnen van invloed zijn op geneesmiddelmetabolisme? Hoe werken deze?
- Grapefruit remt CYP3A4 in lever/darm. Gevolg: hogere concentraties van geneesmiddelen in bloed; grotere kans op bijwerkingen
- Roken: induceert CYP1A. Snellere afbraak van geneesmiddelen.
Wat doet men bij therapeutic drug monitoring?
- Meten van geneesmiddelspiegels
- Aanpassen dosering bij spiegel onder streefwaarde
Hoe wordt de dosering van immunotherapie gemeten?
In mg/kg
Waarom maakt het doseringsinterval tegenwoordig minder uit (zijn verdubbeld) bij immunotherapie?
De piekconcentraties lijken minder relevant.
Hoe werkt een dermatoscoop?
Vergroting met gepolariseerd licht. Hiermee kijk je door de hoornlaag heen, waardoor je veel beter het patroon kunt bekijken
Wat wordt bepaald met een diagnostische excisie van een melanoom?
De Breslow dikte
Wat is het doel van de sentinel node procedure bij melanomen?
De stadiëring bepalen en bepaling of er een indicatie is voor adjuvante therapie
Wat is de incidentie van BRAF mutaties bij melanomen? En wat voor mutaties zijn dit dan?
~50%. Dit zijn V600E en V600K mutaties
Wat is het gevolg van V600E en V600K mutaties bij melanomen?
Continue MAPK signalering en dus stimulatie van celdeling/proliferatie
Hoe ontstaat resistentie tegen BRAF remmers in melanomen en hoe los je dit op?
Resistentie door aanzetten MEK. Oplossing: MEK-remmers
Wat houdt bij immuuntherapie tegen melanomen de ‘staart van de curve’ in?
Veel mensen sterven nog in het begin, maar de staart vlakt uit en mensen zijn eigenlijk bijna ‘genezen’