College 8: Pijn Flashcards
functie van pijn
signaleren van beschadiging, zorgt dat we blijven overleven omdat het ons beschermd tegen schade of een infectie
pijn langer dan drie maanden?
dan kan de orginele fysieke pijn al weg zijn, maar je zenuwen zijn waarschijnlijk aangetast
definitie van pijn
onplezierig sensorische en emotionele ervaring, met echte of potentiële schade
2 typen pijn gebaseerd op tijdsduur
- acuut
- chronisch
acute pijn
- een signaal van ziekte of letsel
- waarschuwing voor potentiële schade
- hersteld = geen acute pijn
- duur < 6 weken
- makkelijker te behandelen
chronische pijn
- hoeft niet zichtbaar te zijn of na schade te komen
- geen adaptief doel
- niet zo makkelijk weg
Acute of chronische pijn: gevallen –> arm gebroken?
- acute pijn, als gevolg van een val + als doel om schade aan te geven
- ook is het ongeveer binnen 6 weken genezen
typen chronische pijn
- benigne pijn
- progressieve pijn
- herhaalde acute pijn
benigne pijn
- een type chronische pijn
- niet ernstig, wel vervelend
- > 6 maanden
- pijn kan variëren over tijd
- vrij onresponsief voor behandeling
progressieve pijn
- type van chronische pijn
- pijn kan toenemen
- > 6 maanden
- bijvoorbeeld een kwaadaardige afwijking (maligniteit)
herhaalde acute pijn
- een type chronische pijn
- acuut in karakter
- chronisch in conditie
- bijv. een migraine
wat voor soort pijn is een migraine?
A: chronische pijn –> benigne pijn
B: chronische pijn –> progressieve pijn
C: chronische pijn –> herhaalde acute pijn
D: acute pijn
C, acuut in karakter, maar chronisch in conditie
risicofactoren van pijn/kunnen pijn verergeren
- trauma
- angst
- stress
- catastroferen
beschermende factoren van pijn/hebben positieve invloed op pijn
- sociale support
- coping
- acceptatie
- zelfredzaamheid
3 typen pijn gebaseerd op oorzaak/plek
- nociceptieve pijn
- neuropathische pijn
- centrale sensitisatie
nociceptieve pijn
- 1 van de typen pijn gebaseerd op oorzaak/plek
- als gevolg van weefselschade veroorzaakt door trauma, niet-genezende verwonding of ontstekingsprocessen
- reumatische aandoeningen
- inflammatoire aandoeningen
neuropathische pijn
- 1 van de typen pijn gebaseerd op oorzaak/plek
- als gevolg van letsels of schade aan het zenuwstelsel
- perifeer zenuwstelsel –> lyme
- centraal zenuwstelsel –> parkinson
Wat voor soort pijn is MS?
neuropathische pijn aan het centrale zenuwstelsel
centrale sensitisatie
- 1 van de typen pijn gebaseerd op oorzaak/plek
- als gevolg van veranderde perceptie van het lichaam
- gevoeligheid
- bij. fybromyalgie of fantoompijn
pijndrempel/pain treshold
het punt waar op iets pijn begint te doen
pijntolerantie/pain tolerance
de mate waarin een pijnlijke prikkel verdragen kan worden
het pijnpad
- Descartes
- bron van pijn bericht naar perifeer zenuwstelsel, ruggenmerg en zo naar het brein, dan gaat het weer terug
wat als je door pijn je ledemaat niet meer wilt gebruiken
dan kan je uithoudingsvermogen minder worden
waarom is het goed om in beweging te blijven als je pijn hebt
er is een vicieuze cirkel:
- pijn –> niet meer bewegen –> energie omlaag –> effect op slaap –> energie en gemoedstoestand negatief beïnvloedt
voordelen van pijn:
- primair: expressie van pijn –> tegengaan van negatieve consequentie
- secundair: als pijngedrag een positieve uitkomst geeft (jij hebt pijn, laat mij maar tillen)
- tertiar: als een ander zich goed voelt dat ie kan helpen
als pijn wordt beloond, kan het volgende gebeuren:
- dramatisering van klachten
- drugsmisbruik door over-medicatie
- afhankelijk van anderen door aangeleerde hulpeloosheid en verminderd gebruik van copingsstrategiën
- invaliditeit door inactiviteit