College 7: Longziekten Flashcards
respiratoir systeem van boven naar beneden
- neus
- mond
- keelholte
- luchtpijp
- longen
- diafragma
neus bevat
trilharen
Kan je het beste door je neus of mond ademen en waarom?
Het beste door je neus, daar zitten trilhaartjes die verschillende stoffen en ziekteverwekkers buiten kunnen houden
functie van trilhaartjes (in de neus)
vuil weghouden
hoe wordt de luchtpijp open gehouden?
door middel van ringetjes kraakbeen, als versteviging
waarvoor zitten er kringetjes met kraakbeen in de luchtpijp?
als versteviging, om de luchtpijp open te houden
hoe dieper je de longen in gaat
hoe kleiner de structuren
de namen van de structuren hoe dieper je in de longen gaat
bronchus –> bronchiolen –> longblaasjes/alveoli
alveoli
longblaasjes
belangrijkste taak van alveoli
gasuitwisseling
wat er gebeurt in de ribbenkast bij inademen
- diafragma spant aan en gaat naar beneden
- ribbenkast wordt groter zodat lucht naar binnen kan
- spieren spannen zich aan
wat er gebeurt in de ribbenkast bij uitademen
- diafragma ontspant en gaat naar boven
- spieren ontspannen zich
- ribbenkast wordt kleiner en lucht gaat naar buiten
functies van respiratoir systeem
- gasuitwisseling
- zuurtegraad in balans
- spraak
- voor ruiken/proeven
- druk in het lichaam regelen
aandoeningen geassocieerd met respiratoir systeem
- astma
- COPD
-cystic fibrose - virale en bacteriële infecties
- pneumonie
- tuberculose en pleuritis
- longkanker
etc.
chronic obstructive pulmonary disease
COPD
COPD
- een te voorkomen en behandelbare ziekte
- zuurstoftoevoer is beperkt
- niet volledig onomkeerbaar
- vaak progressief
- abnormaal ontstekingsrespons of blootstelling aan gevaarlijke gassen (rook van sigaretten)
hoeveel mensen gaan dood aan COPD
3.23 miljoen per jaar –> 3e wereldwijde doodveroorzaker
80% hiervan komt uit midden- en lage klas
Bij welke SES zijn de meeste doden van COPD
midden- en lage klas
mensen met COPD hebben vaak deze 2 aandoeningen
- chronische bronchitis
- emphyseem
chronische bronchitis
- mensen met COPD hebben dit vaak
- bronchial tubes zitten vol met slijm, hierdoor kunnen ontstekingen ontstaan
emphyseem
- mensen met COPD hebben dit vaak
- longblaasjes raken elasticiteit en structuur kwijt –> moeite met gasuitwisseling
risicofactoren van COPD
- roken (ook passief)
- genetica
- chemische exposure
risicofactoren van COPD: roken
- zo’n 75% van de mensen die COPD hebben, rookten vroeger
- de gifstoffen van sigaretten worden in de luchtwegen geabsorbeerd en veroorzaken inflammaties die kunnen leiden tot COPD
risicofactoren van COPD: genetica
- Alpha-1-antitypsin tekort kan leiden tot COPD
- heel weinig voorkomend
risicofactoren van COPD: chemische exposure
- langetermijnblootstelling aan stof en chemicaliën kunnen COPD-gerelateerde inflamatie veroorzaken
symptomen van COPD
- Dyspnea
- wheezing (geluid)/ piepen
- chronische hoest
- veel slijm
- blauwe lippen of nagels door zuurstoftekort
- veel infecties (door het vele slijm)
- verstoorde gasuitwisseling
dyspnea
kortademigheid
COPD is gelinkt met
- vaker verkouden en longontstekingen
- vaker een hartaanval (onderliggend roken)
- longkanker (onderliggend roken?)
- hogere bloeddruk in longslagaders
COPD diagnose
- klinisch interview
- onderzoek
COPD onderzoeken
- spirometrie
- x-ray
- bloedtesten
COPD onderzoeken: spirometrie
- meet het volume lucht dat u in 1 seconde uitblaast en ook hoeveel
- wordt vergeleken met gemiddelde resultaten
COPD onderzoeken: x-ray
om te kijken of er geen andere dingen zijn die COPD-symptomen veroorzaken (zoals longkanker)
COPD onderzoeken: bloedtesten
kan andere aandoeningen oppikken die COPD-symptomen veroorzaken (zoals bloedarmoede = anemie)
GOLD fases van COPD
- gebaseerd op het volume uitgeblazen lucht in een seconde
- het is een progressieve ziekte
1. fase 1: milde COPD, longfunctie ongeveer 80%
2. fase 2: gemiddelde COPD, longfunctie ongeveer 50 tot 80%
3. fase 3: erge COPD, longfunctie ongeveer 30 tot 50%
4. fase 4: hele ernstige COPD: longfunctie lager dan 30% (–> zuurstof toedienen is nodig) óf in fase 3 én lage zuurstofgehaltes in het bloed
behandeling van COPD
doel: progressie van COPD vertragen
- stopen met roken
- medicijnen
- zuurstoftherapie
- longrevalidatie
- longtransplantatie
behandeling van COPD: stoppen met roken
stoppen met roken –> symptomen verminderen –> aanvallen minder –> minder infecties
behandeling van COPD: medicijnen
- bronchoverwijders (NIET verwijderaars, ze maken de broncho’s wijder)
- steroïden
- antibiotica
gezondheidsrisico’s van roken:
o.a.
- mondziektes
- beroerte
- aderverkalking
- snellere veroudering
- kanker
- trage wondgenezing
hoeveel Nederlanders overlijden jaarlijks aan gevolgen van roken?
meer dan 19.000
Waar of niet waar: als je rookt sterf je gemiddeld 5 jaar eerder dan degenen die niet roken?
Niet waar, je gaat als roker zijnde zelfs 10 jaar eerder dood dan niet-rokers