College 4 - Kuhn

Question 1

Wie was Thomas Kuhn?

Answer 1

• Leefde in de 20ste eeuw
• Studeerde aan Harvard natuurkunde, wetenschapsgeschiedenis en wetenschapsfilosofie
• Publiceerde in 1962 een filosofische bestseller: ‘the structures of scientific revolutions’
• Vanaf 1979 hoogleraar wetenschapsfilosofie aan MIT

Question 2

Wat is het basisidee van Kuhns theorie?

Answer 2

Hij las Aristoteles fysica en begreep niet hoe Ari zulke gekke ideeën kon hebben. Toen bedacht Kuhn dat Ari in een hele andere wereld leefde met een ander wereldbeeld en andere aannames (paradigma). Sinds die tijd moest er ten minste één paradigma wisseling zijn geweest.

Kuhn vergelijkt deze wisseling met een ‘gestalt-switch’. Wat je ziet wordt bepaald door je achtergrond kennis / assumpties (theorie-geladen observatie). –> Constructivistisch: de kenbare wereld is onze eigen constructie. Er bestaan dus ook geen objectieve feiten (want wat als feit wordt gezien wordt bepaalt door het paradigma).

Question 3

Waarom wordt Kuhns wetenschapsfilosofie ‘descriptief’ genoemd in plaats van ‘normatief’?

Answer 3

Omdat het geen methodologie is maar een historische beschrijving.

Question 4

Welke fasen onderscheidt Kuhn in de ontwikkeling van wetenschappelijke disciplines?

Answer 4

1. ) Voorwetenschappelijke periode:
   - individueel geploeter (geen gezamenlijk paradigma)
2. ) Normale wetenschap:

• gezamenlijk paradigma (eens over wat feiten zijn en welke methodologie gebruikt wordt)
• opleiding als hersenspoeling (je wordt opgeleid tot puzzelaar binnen het paradigma, dogmatisch want anders geen vooruitgang)
• bij problemen krijgt paradigma voordeel van de twijfel (want men gelooft er heilig in)

3.) Abnormale wetenschap:

• problemen hopen zich op
• grondslagen staan ter discussie
• er is steeds minder vertrouwen in paradigma (crisis)

4.) Wetenschappelijke revolutie:

• een nieuw paradigma wordt geïntroduceerd (door een jonge denker die nog niet gehersenspoeld is)
• kan klein of groot zijn (galileo, darwin, einstein, copernicus)

Question 5

Waarom zijn opeenvolgende paradigma’s incommensurabel volgens Kuhn?

Answer 5

Incommensurabiliteit betekent dat je niet kunt kiezen tussen verschillende paradigma’s omdat er geen objectieve maatstaf bestaat buiten de paradigma’s (feiten/waarheid is afhankelijk van paradigma).

Sociologische oorzaak: aanhangers van verschillende paradigma’s hebben onvermijdelijk communicatieproblemen.

Metafysische oorzaak: aanhangers van verschillende paradigma’s leven letterlijk in verschillende werelden (termen veranderen niet, maar de objecten waar ze naar verwijzen wel - ontologisch)

Question 6

Waarom zijn wetenschappelijke revoluties volgens Kuhn niet rationeel reconstrueerbaar?

Answer 6

Volgens Kuhn lijkt een paradigma wisseling op een religieuze bekering (geen bewijsvoering en argumenten van binnenuit de wetenschap, maar externe sociale en psychologische factoren).

Question 7

Kan de totstandkoming en aanvaarding van een nieuw paradigma ook op goede (dat wil zeggen: wetenschappelijke) gronden plaatsvinden?

Answer 7

Ja, bijvoorbeeld:

Alfred Wegner kwam met continentale drift. Zijn bewijzen waren de vorm van de kustlijnen en de verspreiding van fossielen. Eerst werd hij niet serieus genomen. Later dankzij de sonar kon de oceaan bodem in beeld worden gebracht en kwam er kennis over plaattektoniek en seafloor spreading, waardoor continentale drift geaccepteerd werd.

Question 8

Welke elementen uit Kuhns wetenschapsfilosofie vind je waardevol, en waarom? Op welke punten ben je het oneens met Kuhn?

Answer 8

Kuhn heeft ons geleerd om door een sociologische bril naar de wetenschap te kijken. Het is inderdaad zo dat ook binnen de wetenschap sociaal-psychologische factoren een rol spelen: denk aan macht, prestige of dat je bepaalde posities niet kunt krijgen als je ergens niet mee eens bent. Ook klopt het dat nieuwe doorbraken vaak aangereikt worden door jonge buitenstaanders met een onbevangen blik.

Maar paradigma wisselingen lijken niet persé op religieuze bekeringen, vaak kunnen we redenen (argumenten we bewijsvoeringen) aanwijzen waarom een nieuw paradigma aangenomen is (de revolutie is dus wél reconstrueerbaar) en dus ook met elkaar vergelijken welk paradigma beter is (vooruitgang).

Question 9

Welke kritieken op Kuhn zijn geuit door andere Lakatos?

Answer 9

• Er zijn altijd meerdere paradigma’s tegelijk (niet één)
• Wetenschappers zijn geen dogmatische puzzelaars, er is kritiek mogelijk binnen een paradigma/theorie/onderzoeksprogramma