College 4: Anxiety and anxiolytics Flashcards
GABA
Inhiberende NT in de hersenen, waardoor kans op AP kleiner wordt. Betrokken bij angst
Overlappende symptomen tussen angst en depressie
Verstoring in slaap, concentratieproblemen, vermoeidheid en psychomotorische symptomen (arousal)
GAD symptomen
- Slaap
- Concentratie
- Vermoeidheid
- Snelle arousal: acute noodsituatie gevoelt in het lichaam
- Irritatie
- Spierspanning
- Gegeneraliseerde angst (!)
- Gegeneraliseerde zorgen (!)
Algeheel gevoel van onwel
PTSS symptomen
- Slaap
- Arousal
- Vermijding
- Angst/herbeleving (!)
- Zorgen
Is een specifieke stoornis, want heeft een duidelijke aanleiding.
Sociale angst stoornis symptomen
- Sociale (performance) angst (!)
- Zorgen maken over exposure aan sociale gebeurtenissen (!)
- Verwachting paniekaanval
- Vermijding/gedragsaanpassing
Hoe mensen naar je kijken
Paniek stoornis symptomen
- Angst voor paniekaanval (anticiperend) (!)
- Zorgen over paniekaanval (!)
- Onverwachtse paniekaanval
- Vermijding/gedragsaanpassing
Hersengebied fear
Amygdala
Hersengebied worry
CSTC loops
Wat valt onder fear
Fobie, paniek
Wat valt onder worry
Angst misery, verwachting van angst, obsessie
Circuit amygdala die zorgt voor angstgevoel
Van amygdala naar ACC en OFC - amygdala is overactief
Circuit amygdala die zorgt voor motorische reactie
Van amygdala naar PAG (periaqueductal gray), zorgt voor freeze/fight/flight (dus ook betrokken bij vermijding!)
Freezing
Op een bepaald moment je aandacht specifiek richten op een mogelijk dreigende situatie, inschatting wat je moet doen. Freezing is dus de eerste stap in je motorische reactie.
Onderzoek: bij dreigende stimulus werden er minder afwijkingen in bewegingen gevonden
Volgorde van dreiging
- Dreiging
- Orienting
- Verdergaan met waar je mee bezig was OF freezing OF fight/flight. Er kan dan tussen freezing en fight/flight nog geswitcht worden
- Zonder succes van voorgaande: van fight/flight en freezing naar tonic immobility (verlamming van angst)
Hersengebied fight/flight
Dorsaal/dorsolaterale PAG
Hersengebied freeze
Ventraal/ventrolaterale PAG
Connectie amygdala met hypothalamus
Endocriene veranderingen bij angst, zorgt voor activatie van de HPA-as:
- Cortisol omhoog, zorgt voor metabolische effecten die zorgen voor stress, sneller kunnen reageren op angst.
- Op langere termijn: allostatic load, geeft risico voor: DM2, stroke
Connectie amygdala en parabranchiale nucleus (PBN)
Zorgt voor veranderingen in ademhaling (van amygdala nar PBN).
- Ademhaling moet omhoog, longblaasjes meer open.
- Ademtekort
- Astma-aanval
Mensen met een paniekaanval hebben hierdoor het gevoel te stikken (meer O2 in de longen, geeft een extra gevoel van benauwdheid)
Connectie van amygdala naar locus coerulus (LC)
In LC zitten noradrenerge cellichamen (geven NA en A af aan de rest van het lichaam), zorgt voor cardiovasculaire veranderingen:
- Hartslag omhoog, bloeddruk omhoog, HRV omlaag
- Op de langere termijn: atherosclerose, ischemie, sudden death
Connectie amygdala en hippocampus
Bidirectioneel! Herinneren van angstige situaties, zorgt voor vermijding.
Belangrijk bij PTSS: volledige stressreactie (zie reacties hierboven), bij stimulus die doet denken aan trauma
Stoffen die aanslaan op de amygdala
- Serotonine
- GABA
- Glutamaat
- CRF/HPA
- Noradrenaline
- Voltage gated ion channels
CSTC loops
Cortico-stratio-thalamo-corticaal circuit, dus allemaal vanuit de cortex, naar het stratium, naar de thalamus en terug naar de cortex. Bij worry/obsession is er overactivatie in deze circuits - het blijven ronddwalen van gedachten
PAM’s van GABA
Benzodiazepines, propofol, volatile, ethanol (alcohol!), antesthetica
Tegengaan van angst
Tegengaan van overactivatie in amygdala
Productie van GABA
Glutamaat wordt door GAD (!) omgezet
GABA in blaasjes gezet door
VIAAT
GABA reuptake door
GAT
GABA afgebroken door
GABA-T
GABA + VSCC
Ca+ via de VSCC de postsynaptische neuron binnen
Daardoor minder kans op doorgeven AP
GABA + VSCC + BDZ
Meer Ca+ via VSCC de postsynaptische neuron binnen
Daardoor nog minder kans op doorgeven van AP
Drie GABA receptoren
GABAa, GABAb en GABAc
GABAa: ligand gated ion channel (Cl- naar binnen)
GABA c: ligand gated ion channel en G-protein linked
GABAa verschillende vormen
GABAa bestaat uit vijf subunits, die allemaal verschillend kunnen zijn. Daarom heeft GABAa allemaal verschillende vormen, die allemaal net iets anders reageren op stoffen. Verschillende functies door verschillende sybtypes
Voorbeelden van GABA agonisten
- Diazepam
- Flunitrazepam
- Lorazepam
- Oxazepam
- Phenazepam
- Temazepam
GABA antagonist
Bij overdosis van benzodiazepines:
- Flumazenil
Twee typen van GABAa inhibitie
- Ongevoelig voor BDZ > slaap, antestetica, neurosteroïden
- Gevoelig voor BDZ > angst middel
Werking ongevoelige BDZ
Versterkt tonische inhibitie, op lage frequentie continue doorgeven van Cl- ionen. Dee receptoren zitten extrasynaptisch en deze receptoren zorgen ervoor dat neuron een overall exitabiliy krijgt: moeilijk/makkelijker maken van AP
Werking gevoelige BDZ
Versterkt fasische inhibitie, kraan op en dicht. GABA bij GABA interneuron zorgt voor verhoging kans op AP, maar bij andere neuron voor verminderde kans (door inhibitoire werking van GABA)
Door fasische inhibitie veel bijwerkingen
BDZ een PAM of NAM
PAM: als deze alleen aan GABA receptor bindt dan geen verandering in stroming, maar samen met GABA dan nog meer Cl- ionen naar binnen dan bij GABA alleen
Flumazenil een PAM of NAM
NAM, gaat de competitie aan met BDZ, als iemand bijvoorbeeld een heftige reactie heeft op een BDZ
Waar werkt A2delta ligand op in
Hyperactieve amygdala, dus vermindering angst
Voorbeelden van A2delta ligands
Gabapentine en pregabaline
Werking van A2delta ligand
Binden aan alfa2delta subunits van VSCC die open staan, zorgt voor het blokkeren van de afgifte van excitatory NT glutamaat, waardoor AP niet wordt doorgegeven aan andere neuron. Dit zorgt voor minder hyperactivatie in de amygdala, waardoor er een afname is van angst > OOK WERKING TEGEN PIJN!
SSRI en SNRI bij angst
Werken ook in op amygdala en CSTC loops
Voorbeeld van een serotonine 1a partiële agonist
Buspirone: systeem wordt niet helemaal geactiveerd, maar ook niet helemaal geremd. Is een angstremmer die zowel presynaptisch als postsynaptisch werkt
Werking buspirone
Hetzelfde als antidepressiva, alleen is de werking wat meer gereguleerd
Fear conditioning
De amygdala krijgt informatie uit de VMPFC en de hippocampus, waarbij de informatie geïntegreerd wordt met informatie uit de sensorische cortex en thalamus. Op deze manier kan er een angstrespons worden gegenereerd of worden onderdrukt.
Conditionering vindt plaats als de amygdala zich een stimulus herinnert en meer efficiënt glutamaat afgeeft, waardoor er sneller een angtrespons op gang komt.
Fear extrinction
Kan worden aangeleerd, wanneer een persoon geconfronteerd wordt met een angstige stimulus zonder dat de gevreesde situatie gebeurd. De VMPFC en de hippocampus zenden dan input naar de amygdala waardoor deze onderdrukt wordt (met GABA). De herinnering van de angstige stimulus (dus de efficiënte werking van de amygdala op de angstige stimulus) wordt daar alleen niet mee afgeleerd
Profylactische werking
Propanolol, een betablocker die fear conditioning tegengaat (blokkeert de informatie van de VMPFC en hippocampus naar de amygdala, waardoor er geen consolidatie plaatsvindt. Zou in theorie PTSS kunnen voorkomen
Oxytocine
Verminderen van amygdala hyperreactiviteit en het stimuleren van PFC controle over de amygdala
First line treatment hoe lang werking
Werken al snel niet meer goed, vaak alleen symptoom bestrijding, kan alleen fysieke symptomen wegnemen
Met COMT vs Val COMT
Efficiëntere informatieverwerking in DLPFC, lagere COMT activiteit en daardoor hogere dopamine levels - minder kans op schizofrenie.
Maar als stressors meer dopamine afgifte stimuleren, zal de informatie processing minder goed gaan en ontstaan er symptomen van angst en bezorgdheid. De Val COMT kan beter omgaan met verhoogde dopamine afgifte (zullen geen angst of bezorgdheid voelen bij stressoren)
