ciaza Flashcards
sub teratogenne
etanol
-karbamazepina
-cytostatyki
-pochodne wit a
-sile litu
-metimazol
-mizoprostol
-fenytoina
-trimetoprim
-kwas walproinowy
-warfaryna
moment orzwoju plodu w ktorym jest najbardziej narazony na dzialanie teratogenne
organogeneza (14-56 dzien od zaplodnienia) czyli 4 okres embriogenezy
gametopatia to
abberacja chromosomalne
blastopatie to
wszydtko czyli uszkadza wszystko - poronieniealbo nic - dziecko git, wyjatek - alko
embiopatie
wady wrodzone
fetopatie
uszko narzadow ale wyksztalcone sa git
co wplyea na teratogennosc leku
-swosite wlasciwosci leku, masa czasteczkowa, pka
-zwiekszona kumulacja leku - st w tkankach plodu w krwioobiegu matki, czas kontaktu z lozyskiem
-lipofilnosc leku
-genetyka zarodka
-krytyczny okres rozowju
-dawka i czestosc podazy
-czas terapii
-mono i politerapia
ciaza a leki WCHLANIANIE
-zwolnienie motoryki pp
-zmniejszenie napiecia dolnego zweiracza przelyku
-zmniejszone wydzielanie enzymow
-zmiana ph zoladka
LEKI DLUZEJ ZALEGAJA W PP
-lepiej wchlaniaja sie leki hydrofilne
-leki metabolizowane w jelicie wchlaniaja sie dluzej i zmniejszona jest ich biodostepnosc
ciaza a DYSTRYBUCJA
- zmniejszenie albumin
-zwiekszenie objetosci dystrybucji
-zwiekszona ilosc wolnego leku dostepnego dla transportu lozyska
-zmniejszone stez leku w krazeniu ooglnym
-krotszy okres poltrwania leku bo wiekszy klirens leku
-dluzszy czas poltrwania w trakcie PORODU bo zmniejszenie klirensu wtedy
ciaza a biotransformacja
-minimalny zastoj zolci
-upo procesow detoksycja II fazy
-infukcja oksydacyjnych procesow metaboloizuajcych
-wiecej hormonow steroidowych
ciaza a wydalanie
-zwiekszony klirens nerkowy
-zwiekszenie przeplywu krwi i filtracji w nerkach —> wieksza dawka np betalaktamow
-przyspieszona eliminacja droga nerek
kategoria A co znaczy
brak ryzyka dla plodu w I trymestrze i uszkodzenie plodu raczej nie
kat B
nie ma badan na ludziach albo baddania na ludziach wykazaly ze nie ma ryzyka ale u zwierzat byly
kat C
badania na zwierzetach dzialanie teratogenne ale brak badan u ludzi albo nie ma badan ani na zwierzetach ani na ludziach
kat D
sa dn dla plodu ale w pewnych sytuacjach klinicznych korzysc przewyzsza ryzyko
kat X
ryzyko przewyzsza korzysc i sa badania na niekrozystny wplyw na plod
kat N
nieklasyfikowany
kat 1,2 wg europy
wady wordzone są anty trzeba!
kat 6A,B
u ludzi nie ma wad ale u zwierzat tak wiec unikamy
kat 7,8,9
bezpeiczne są
tetracykliny w ciazy DN
-uszko kosci
-malformacje i stale zolte zeby mleczne
aminoglikozydy DN
-ototoksycznosc
-utrata sluchu
trimetoprim/sulfonamidy dn
-wady ukladu sercowo naczyniowego
-zoltaczka noworodkow
chloramfenikol dn
-zespol szarego dziecka –> zabarwienie skory, niew sercowo naczyniowa, rozstrzen brzucha
klarytromycyna dn
-embriotoksycznosc
fluorochinolony dn
-uszko kosci i chrzastek
antybiotyki z wyboru w ciazy
-penicyliny - ampicylina, amoksy, vcylina
-cefalopsoryny
-makrolidy - erytromycyna, azytro
-metronidazol
-nitrofurantoina
efawirenz w ciazy dn
wady cewy nerwowej
rybawiryna, interferon alfa, dn
porod przedwczesny
teratogenne lub embriotoksyczne
didanozyna i stawudyna dn
kwasica mleczanowa i niew watroby
newirapina dn
hepatotoksycznosc
leki pwirusowe w ciazy git
-acyklowir i walacyklowir na hsv
-osltamiwir i zanamwir na grype
-zydowudyna i lamiwudyna i newirapina i atazanawir w hiv
ketokonazol, flucytozyna, gryzofulwina dn
teratogenne
embriotoksyczne
itrakonazol, flukonazol >300mg dn
teratogenne
embriotoksyczne
leki pgrzybicze w ciazy git
miejscowo - pohodne imidazolowe
dopochowow - nystatyna
systemowo - amfoterycyna B
diuretyki dn
zmniejszenie perfuzji lozyska zwlascza w III trymestrze
acei dn
I trymestr - malformacje oun i sercowo naczyniowe
II i III trymestr - uszkodzenie nerek plud/zgon
AT1 blokery dn
ciezkie malformacje nerek
malowodzie
atenolol
zmniejszenie wzrostu lozyska
wewnatrzmaciczne niedorozowj plodu - IUGR
leki hipotensyjne w ciayz git
-metyldopa - nadcisnienie i przelom nadcisnieniowy
-beta blokery - metaprolol i labetalol - I i II trymestr, unikac w III
dihydralazyna w niekontrolowanym nt
nifedypina
warfaryna dn
-przechodzi przez lozysko - spontaniczne aborcje, martwe,wczesne urodzenia
-krwawienie wewnatrczaszkowe
-deformacje kostne
NOAC apiksaban, riwaroksaban, dabigatran DN
-unikac bo moga byc embiotoxic
leki pkrzepliwe w ciazy git
heparyna, ASA niskie dawki
radiojodoterapia dn
odklajeneie plodowej tkanki tarczycy —>hipotyreoza
metimazol, karbimazol, tiamazol dn
-aplazja skory
-malformacje twarzoczaszki i dysmorfia twarzy
-malformacje pp - atrezja przelyku
leki ptarczycowe w ciazy git
I trymestr – propylotiouracyl
II i III trymestr — metimazol
L tyroksyna
fenytoina dn
-wady cewy nerwowej przez upo wchlaniania kwasu foliowego
karbamazepina dn
wady cewy nerwowej
kwas walproinowy dn
wady cewy nerwowej
steroidy dn
-niska masa urodzeniowa
-zwiekszone ryzyka przedrzucawki
-zwiekszone ryzyko rozstrzepu podniebienia
dosutne leki pcukrzycowe dn
jak juz to insulina
-stan przedrzucawkowy
-zoltaczka now
-makrosomia
-hipoglikemia now
metotreksat dn
wady cewy nerwowej
cholestyramina dn
plodowe i matcsyne krwawienie
sole litu dn
wordzone wady serca
izotretynoina i za duzo wit A
liczne wady wordzone, wady szkiletu, rozszczep podniebienia
leki pnowotworowe dn
-wrodzone malformacje palcow i inne
misoprostol dn
aborcja farmakologiczna
malformacje platow czolowo skrionowoych
sub kategorii A
-melisa
-neospasmina
-magnez
-wapn
fitolizyna - odkazajace
urosept - odkazajace
wit B
wit C ale nie w wysokich dawkach
kwas foliowy
kat B
- paracetamol - lek I wyboru
-morfina i inne w MALYCH dawkach bo duze to kat D
-cetyryzyna, loratadyna - antyhistaminowe
ibuprofen, ketoprfoen, naproksen to leki kat
B w I i II trymestrze ale kat D w III trymestrze bo zwieksaja ryzyko krwawienia
substancje kat X
-statyny, fibraty
-estrogeny, prostageny, testosteron
-mtx
-jod radioaktywny
-rybwawiryna
-szczepienie odra, rozyczka, swinka
-pochodne wit A
-benzo
-warfaryna
-misoprostol
leki pwymiotne mozliwe
doksylamina z pirydoksyna - xonvea
meklizyna
leczenie refluksu w ciazy
-leki zobojetniajace - alginiany
-sukralfat
-PPI - pantoprazol, lantoprazol
-h2blokery - famotydyna
leki pbakteryjne w ciazy I rzutu na zap drogo moczowych
nitrofurantoina
amoksycylina
amoksy/kwas klawulanowy
-cefaleksyna
-kotrimoksazol
II rzut
fosfomycyna
leki w chorobach zapalnych jelit
mesalazyna niskie ryzyko w ciazy i w trakcie karmienia
sulfasalazyna tez
gks tez
metronidazol tez ale UNIKAC W TRAKCIE KARMIENIA
tnf alfa tez spoko
tiopuryny tez niskie ryzyko i ciaza i laktacja
pwskazane leki w chorobach zapalnych jelit
mtx
talidomid
tofacetinib
figlotynib
ozanimod
i pwskazane w laktacji i w ciazy
analgezja porodu
-podtlenek azotu
-subanestetyczne dawki enfluranu, izofluranu
- remifentanyl
blokady centralne najlepsze - bupiwakana/ropiwakaina z opio lub nie
pbolowo po porodzie
-paracetamol
-ibuprofen
-morfina w pompie
czynniki wplywajace na przenikanie leku do mleka
-wiazanie z albuminami - czym bardziej sie wiaze tym mniej w melku
-masa czasteczkowa -im mniejszy lek tym wiecej w mleku (ponizej 2000 to przenikaja)
-pka - ponizej 7,2 to przenika
-przenikanie przez bareire krew-mozg
-dawka wzgledna rid - mniej niz 10% to bezpieczny lek
-czas poltrwania
-biodpstepnosc
-lipofilnosc - wieksza lipofilnosc to lepiej przenika
jak dobieramy lek i minimalizujemy DN
-lek zaraz po karmieniu
-odstep miedzy lekiem a karmieniem
-unikanie karmienia w tmax
-wybra lek z kat L1/L2 lub L3
L1,L2
sa git w trakcie laktacji
L3
prawdopopbnie git
L4
szkodliwy wplyw na dziecko/laktacje ale korzysci akcpetowalne mimo ryzyka
L5
szkodliwe dla dziecka, laktacje istotne szkody
