Bolesti dišnog sustava (11) Flashcards
plućna atelektaza
Promjena pri kojoj dio ili cijelo pluće ne sadrži zrak
Urođena: ako se pluća nakon rođenja ne napuhnu zrakom i Stečena
porast tlaka u arteriji pulmonalis (povišen otpor u plućnoj cirkulaciji)
stečena atelektaza
Opstrukcijska (resorptivna) atelektaza: posljedica je začepljenja bronha stranim tijelom, tumorom ili sluzi, pojavljuju se nakon operacija pod općom anestezijom zbog smanjenog izlučivanja sluzi
Kompresijska atelektaza: povećan pritisak na pluća izvana, uzrok je nakupljanje sadržaja u pleuralnoj šupljini
Kontrakcijska atelektaza: zbog stvaranja vezivnih oziljaka, pluća se ne mogu normalno širiti ( jedina ireverzibilna)
Mikroatelektaza: zbog pomanjkanja surfaktanta u sklopu respriracijskog distresa novorođenčadi i odraslih
nekardiogeni plućni edem
svi ostali oblici plućnog edema
plućni kapilarni tlak je u granicama normale
nastaje zbog:
smanjenja koloidno osmotskog tlaka (hipoproteinenmija): ciroza jetre, nefrotski sindrom, malnutricija
začepljenje limfnih puteva: upale, tumori (karcinomatoza), kirurški zahvati i zračenje
oštečenje alveola: akutnog respiracijskog distresnog sindroma (ARDS), penjaja na planine, respiratora, oštećenje mozga, narkotici, oštećenje alveo-kapilarne membrane)
hemodinamički kardiogeni edem
nastaje zbog povišenog hidrostatičkog tlaka koje nastaje zbog povišenja tlaka u lijevom atriju
1. intersticijski edem
2. alveolarni edem
3.zbog sadržaja u alveolama, nema ventilacije i dolazi do hipoksemije
zastoj krvi u plućima, plućna hipertenzija, povišeni plućni kapilarni tlak
plućni edem
ako je konc. proteina mala i izljev sadrži samo vodu edem se ne može viditi mikroskopski
edemska tekućina koja sadrži proteine se boji ružičasto sa hemalaun-eozinskim bojenjem
plućna embolija
Začepljenje plućne arterije ili njezinih ogranaka
Embolusi uglavnom nastaju tromboembolijom: trombovi se stvaraju u dubokim potkoljeničnim venama – fibrinolitički enzimi razgrađuju većinu trombova – ostali trombovi odlaze u iliofemoralne vene – fragmentiraju se u emboluse
Glavni uzrok iznenadne smrti!!!!
masivna plućna embolija
Uključuje začepljenje velikih ogranaka plućne arterije, začepljenje glavne plućne arterije, jašući embolus na račvištu plućnih arterija
Uzrokuje zatajivanje desnog srca (akutno plućno srce)
Ima dva učinka: HEMODINAMIČKI UČINAK (embolusi dovode do začepljenja – vazokonstrikcija plućnih krvnih žila – povišenje tlaka u desnoj klijetki – i dilatacija – cor pulmonale) znatni mortalitet
PLUĆNI UČINAK I REFLEKSNE PROMJENE: embolusi izazivaju refleksnu bronhokonstrikciju i posljedične atelektaze , smanjena respriracija (dispneja i tahipneja)
Lječenje: intravenska infuzija fibrinolitičkih preparata, antikoagulansi (sprječavaju recidive tromba u dubokim venama potkoljenice)
embolija s intraalveolarnim krvarenjem
Nastaje zbog začepljenja srednje velikih ili manjih arterija kod prethodno zdravih osoba
Nema znatnih posljedica
Nema nekroze
Inspiracijska bol , iskašljavanje krvi (hemoptiza)
embolija s infarktom pluća
Kod bolesnika sa kardiovaskularnim bolestima
Embolija srednje velikih i manjih ogranaka
Uglavnom nastaju SUBPLEURALNI INFARKTI
Učestaliji su u donjim režnjevima
Infarkt ima oblik stošca (vrh okrenut prema hilusu)
Nekroza je pristuna
Ponavljajuće mikroembolije
uzrokuje plućnu hipertenziju
plućna hipertenzija
Povišenje tlaka u plućnoj arteriji na vise od 25 mmHg (3,3kPa)
Primarna hipertenzija nastaje kao posljedica vazokonstrikcije i abnormalne proliferacije fibroblasta ili endotelnih st. Što dovodi do suženja lumena arterija
Sužene arterije uzrokuju povećani otpor krvi – hipertrofija desne srčane klijetke (kronično plućno srce)
Kod mladih žena i sklonost imaju bolesnici sa lokaliziranom sklerodermom
Smrt nastupa zbog zatajivanja desne str. Srca
Terapija: antikoagulansi, prostaciklin, blokatori ca kanala, transplatacija pluća
Sekundarna plućna hipertenzija nastaje zbog povećanog protoka krvi kroz plućne arterije ili smanjenog venskog odvoda krvi iz pluća
Te poremećaje uzrokuju kardiovaskularne i plućne bolesti – npr. septalni defekt (povećava protok krvi kroz pluća)
Mitralna stenoza, isuficijencija i zatajvanje lijevog srca (plućna vesnka kongestija)
Stijenka desne kljetke i plućne arterije
Istovjetno je zadebljana i u primarnoj i sekundarnoj hipertenziji
DUGOTRAJNA HIPERTENZIJA
Stvaraju se: Pleksiformne i angiomatidne strukture
Nastaju na mjestu gdje se arterije račvaju, to su međusobno povezani anastomozirajući kanali u proširenoj žili
umnažanje mišićnih stjenka medije
Karakteristično za male plućne arterije
najteži oblik hipertenzije
Prisutna je: Fibrinoidna nekroza i nekrotizirajući arteritis plućnih arterija
idiopatski vaskulitisi koji zahvaćaju pluća
Granulomatoza sa poliangiitisom (wegenerova granulomatoza): nekrotizirajući VASKULITIS malih krvnih žila
u odraslih, zahvaća regiju glave i vrata, pluća, oči i bubrege
U serumu je c-ANCA
Karakteristični su nekroza,vaskulitis i granulomatozna upala
Liječenje kortikosteroidi i imunosupresivni lijekovi
Sindrom Churg – Struss; multisistemni poremećaj
Astma+periferna eozinofilija+sistemni vaskulitis
Kortikosteroidi i imunosupresivi
Mikroskopski poliangiitis: nekrotizirajući ARTERITIS
kortikosteroidi
difuzno alveolarno oštećenje (DAD)
Nastaje u povezanosti sa ARDS (ne reagira na davanje O2) i pojavljuje se kod akutne upale pluća
Za nastanak su ključna oštećenja endotela (najčešće u sepsi, neutrofili i trombociti uzrokuju oštećenje) i oštećenja epitela alveolarnih stanica (povećana propusnost alveolarne- kapilarne mebmbrane, nastanak nekardiogenog plućnog edema, smanjuje se respiracijski plućni kapacitet)
dvije faze difuznog alveolarnog oštećenja
2 faze: 1. rana,akutna,eksudativna faza: prvi tjedan nakon ozlijede, 12-24h intersticijski pa inraalveolarni edem, 3 do 5 dana hijaline memb najizraženije, pred kraj tjedna proliferacija pneumocita tipa 2 (stvara surfaktant), pluća su tamna
2. Kasna, proliferativna, organizirajuća faza: počinje nakon prvog tjedna ali je najizraženija u trećem, pluća su blijedo crvena, fibroblasti i mononuklearne st. , pneumociti tip 2, nema edema i hijalinih membrana, na kraju se može razviti intersticijska fibroza ili pluće poput saća
FIBRINSKI TROMBI se nalaze u obje faze
upala pluća
karakterizirana je eksudacijom upalnih stanica i konslodacijom (očvršćenjem) plućnog parenhima
podjela pneumonija
etiološka klasifikacija: bakterijske, virusne, gljivične
topografska klasifikacija:
1. lobarna pneumonija; cijeli režanj, cijelo plućno krilo ili oba pluća
uglavnom je posljedica pneumokokne infekcije (s. pneumonie), ali mogu biti i k. pneumonije,aurus i n. gonoreje
2. lobularna pneumonija (bronhopneumonija): zahvaćeni lobuli tj manji plućni segmenti, uzročnici stafilokoki, streptokoki, H. influence, preudomonas aeruginosa, e. coli
3. intersticijska pneumonija; unutarst. patogeni (virusi, mikoplazme i klamidije)
patološka klasifikacija:
akutna: obilni neutrofilni infiltrat, bakterije
kronična: kronični upalni infiltrat, granulomska upala, gljive i mikobakterije i bakterije
klinička klasifikacija: tipične pneumonije (bakterijske infekcije, tipični simptomi npr. kašalj sa gnojem) i atipične pneumonije (virusi,mikoplazme,rikecije,klamidije, nema tipičnih simptoma kašalj bez gnoja)
patogenetska klasifikacija:
primarna pneumonija: započinje u plućima, endogeni ili egzogeni put
sekundarna pneumonija: nastaje hematogenim širenjem iz drugog primarnog sjedišta
epidemiološka klasifikacija: pneumonije stečene u zajednici i nozokomijalne pneumonije (hospitalizirani bolesnici, unutar 72h simptomi)
hipostatska pneumonija
pojavljuje se kod hospitaliziranih bolesnika i kod bolesnika sa kroničnom srčanom insuficijencijom, u nižim dijelovima pluća
aspiracijska pneumonija
aspiracija želučanog sadržaja kod kome i alkoholičara
4 stadija lobarne pneumonije
1.kongestija s edemom
2.crvena hepatizacija- u alveolama su brojni eritrociti, fibrin, neutrofili i limfocita (pneumociti su hiperplastični)
3.siva hepatizacija- dodatna pojava makrofaga, liza eritrocita i upalnih stanica
4.rezolucija- makrofagi nadomještaju neutrofile, pluća poprimaju normalan izgled