Aminokwasy 1 Flashcards
ile gramów wynosi pula aminokwasów wolnych?
ok 100 g
jakie istnieją substraty do syntezy aminokwasów wolnych de novo?
pirogronian
fosfoenolopirogronian/PEP
3-P-glicerynian
alfa-ketokwasy
ile kg białka zawiera w sobie 70kg człowiek?
12kg
jakie są źródła aa wchodzące do puli aa wolnych i białek organizmu?
białka diety/egzogenne
synteza aminokwasów endogennych
jakie jest zapotrzebowanie dzienne na białka egzogenne?
0,6-0,8g/kg masy ciała/24h
dzieci 2/3 razy więcej
ile % i g białek organizmu ulega wymianie z pulą aa wolnych w ciągu doby?
1-2%
300-400g
jakie funkcje mają aa puli wolnej?
związki drobnocząsteczkowe biologicznie czynne i metabolity
jaka jest lokalizacja aa puli wolnej?
osocze
płyny ustrojowe
płyn zewnątrzkomórkowy
jakie są losy nadmiaru aminokwasów?
- NIE JEST MAGAZYNOWANY
- wbudowywane w białka
- substraty energetyczne - metabolity do H2O, CO2 i mocznika
- substraty do syntezy węglowodanów i lipidów
z jakich aa tworzy się glukoza?
aa glukogenne
jakie są najważniejsze metabolity przemian glicyny?
- hem
- kwas glikocholowy
- kwas hipuronowy
jakie są substraty do syntezy glutationu?
glutaminian (gamma-glutaminian)
cysteina
glicyna
jaki aminokwas uczestniczy w biosyntezie glukozaminy? (glikoproteidy i glikozaminoglikany)
glutamina
z jakiego aminokwasu syntezowany jest NAD i NADP?
Tryptofan
z jakiego aminokwasu syntezowane są ciała ketonowe?
leucyna
jakie substraty są wymagane do biosyntezy kreatyny?
arginina
glicyna
Metionina jako SAM jako dawca grup metylowych
jaki związek jest potrzebny do przemiany seryny w glicynę?
H4folian–> przekształca się do metyleno-H4folianu który tworzy C2 i C4 pierścienia purynowego
jaki aminokwas wykorzystywany jest do biosyntezy sfingozyny?
seryna
pełna nazwa SAM
S-adenozylo-L-metionina
jaki aminokwas wykorzystywany jest do biosyntezy melaniny?
tyrozyna
w czasie jakiej choroby zahamowana jest biosynteza melaniny?
albinizm
jakie mogą być aminokwasowe produkty degradacji kolagenu?
z reszt proliny i lizyny –> hydroksyprolina, hydroksylizyna
z reszt lizyny –> allizyna–> pirydynolina i deoksypirydynolina
jakie są związki biologicznie czynne biosyntezowane z aminokwasów?
- NO
- disymetrycznya dimetyloarginina
- dopamina
- noradrenalina
- adrenalina
- T3 i T4
- serotonina
- melatonina
- histamina
- GABA/kwas gamma-aminomasłowy
z jakiego aa postaje NO?
arginina
z czego powstaje asymetryczna dimetyloarginina i co robi?
z reszt argininy z białek; jest inhibitorem syntezy NO
z jakiego aa jest tworzona dopamina?
tyrozyny
w jakiej chorobie jest obniżona synteza dopaminy?
choroba Parkinsona
w jakiej chorobie jest podwyższona synteza dopaminy?
schizofrenia
jakie są związki biologicznie czynne syntezowane z tyrozyny?
Dopamina
adrenalina
noradrenalina
z jakich aminokwasów tworzone są T3 i T4?
białkowe reszty tyrozyny
z jakiego aa syntezowana jest serotonina?
tryptofan
z jakiego aa syntezowana jest melatonina?
tryptofan
z jakiego aa syntezowana jest histamina?
histydyna
co robi biologicznie histamina?
- czynnik rozszerzający naczynia krwionośne
- uwalniana podczas reakcji alergicznych
- stymuluje sekrecję HCl w żołądku - bloker receptora stosowane w chorobie wrzodowej
z jakiego aa tworzone jest GABA?
glutaminian
jakie zastosowanie regulacyjne ma ARGININA?
aktywator syntazy N-acetyloglutaminianowej
jakie zastosowanie regulacyjne ma LEUCYNA?
regulator uwalniania prolaktyny i insuliny
jaki jest główny związek azotowy wydalany z organizmu?
mocznik
jakie jest znaczenie aminokwasów (tak ogólnie)?
- dieta - profil aa w białkach
- suplementy - arginina, BCAA (aa rozgałęzione)
- dodatki do żywności - glutaminian sodu, aspartam (Asp-Phe)
- zaburzenia metabolizmu aminokwasów
w jakich stanach zachodzi bardziej aktywna degradacja aa?
- kiedy niektóre występujące w nadmiarze aa nie są wykorzystywane w procesach biosyntezy białka i innych związków
- kiedy spożycie białka jest nadmierne - przekracza zapotrzebowanie na aa
- w czasie głodzenia lub nieleczonej cukrzycy
- związane z rozległymi urazami ciała (np. oparzenia)
co jest markerem zwiększonej degradacji aa?
zwiększone wydalanie azotu
co to bilans azotowy?
różnica pomiędzy ilością azotu wchłanianego przez organizm, a ilością azotu usuwanego z organizmu
jaki może być bilans azotowy?
wyrównany
ujemny
dodatni
kiedy występuje wyrównany bilans azotowy?
dorosła zdrowa osoba
kiedy występuje dodatni bilans azotowy?
dziecko
ciąża
stan po utracie białka
kiedy występuje ujemny bilans azotowy?
głodzenie
choroby
oparzenia
rozległe urazy
stres metaboliczny
brak aa egzogennych w diecie
jak degradowane są białka wewnątrzkomórkowo?
- zależna od ATP proteoliza w proteasomach
- proteoliza lizosomalna - katepsyny
- proteoliza katalizowana przez kaspazy - enzymy proteolityczne uczestniczące w apoptozie
- proteoliza przy udziale kalpain
jak zachodzi proteoliza zewnątrzkomórkowo?
udział metaloproteinaz macierzy pozakomórkowej/MMPs
jak regulowane są MMPs?
tkankowe inhibitory metaloproteina TIMP
czym znakowane jest białko do degradacji w proteasomie?
ubikwityną
jaka rolę mają dodatkowe białka w procesie ubikwitynacji?
katalizują powstanie kompleksu białko degradowane-cząsteczki ubikwityny
co jest wymagane do pierwszej reakcji podczas ubikwitynacji białek degradowanych?
ATP –> PPi
z czym ubikwityna się łączy na białku przeznaczonym do degradacji?
przez reszty lizyny
białka zwierzęce
- pełnowartościowe
- zawierają wszystkie egzogenne aa
biała roślinne
- niepełnowartościowe
- zwykle nie zawierają wszystkich egzogennych aa w ilościach niezbędnych dla człowieka
jaki mogą być typy niedożywień białkowo-energetycznych?
- kwashiorkor
- marasmus/uwiąd
czym jest kwashiorkor?
- brak białka
- węgle w normie
- lipidy w normie
czym jest marasmus/uwiąd?
- brak białka
- brak węgli
- brak lipidów
aa endogenne
arginina
histydyna
alanina
asparagina
asparaginian
glutaminian
glutamina
glicyna
cysteina
seryna
selenocysteina
prolina
tyrozyna
aa egzogenne
arginina
histydyna
izoleucyna
leucyna
lizyna
treonina
tryptofan
fenyloalanina
walina
jakie aa mogą być syntezowane z odpowiednich ketokwasów?
walina
leucyna
izoleucyna
jaki aa powstaje z fenyloalaniny?
tyrozyna
od jakiego związku zależne jest powstawanie selenocysteiny?
selenu
które aa są okresowo egzogenne i kiedy?
arginina i histydyna –> niemowlaki i dzieci
w jakich pokarmach występuje gluten?
zboża: żyto, pszenica, jęczmień