9 Flashcards
ფასის მნიშვნელობა მარკეტინგში
ხშირად აქვს სერვისისთვის აღქმის ან პოზიციონირების ღირებულება. მაღალი ფასი ასოცირდება მაღალ ხარისხთან. თუმცა ამავდროულად გასათვალისწინებელია კონკურენტული ფასებიც. აუცილებელია გავითვალისწინოთ:
ფასის შესახებ გამჭირვალობა
მომხმარებლების პასუხი ფასზე
პროვაიდერების პასუხი ფასზე
ჯანდაცვაში ანაზღაურების ტიპები:
cost-based ანაზღაურება fee-for-service diagnostic-related groups (drg) კაპიტაცია pay for performance
pay for performance
პროვაიდერებს ეძლევათ დამატებითი ანაზღაურება სერვისის მიწოდების ხარისხის და სხვა მაჩვენებლების მიხედვით (მაგ. პაციენტების კმაყოფილება)
კაპიტაცია
პროვაიდერებს ეძლევათ ანაზღაურება თითოეული წევრისთვის სერვისების მიწოდებისთვის. ანუ 1 ადამიანზე განსაზღვრული ანაზღაურებაა
diagnostic-related groups (drg) -
პაციენტების კლასიფიცირება ხდება შედარებით ჰომოგენური კატეგორიების მიხედვით.
fee-for-service
ანაზღაურება გაწეული მომსახურებისთვის. პროვაიდერების მოტივაციაა რაც შეიძლება მეტი სერვისი მიაწოდონ
cost-based ანაზღაურება
გადამხდელი (ძირითადად მზღვეველი) უხდის პროვაიდერს პოპულაციისთვის მიწოდებული სერვისების ხარჯებს
ფასდადების პროცესი:
ფასზე მოქმედი შეზღუდვების იდენტიფიცირება
ამოცანების განსაზღვრა
მოთხოვნის და შემოსავლის განსაზღვრა
ხარჯის, მოცულობის და მოგების ურთიერთკავშირის დადგენა
ფასდადების სტრატეგიის შერჩევა
პოზიციონირების გათვალისწინება საბოლოო ფასისთვის
ფასზე მოქმედი შეზღუდვების იდენტიფიცირება :
მოთხოვნა - რაც უფრო მაღალია მოთხოვნა ფასის უფრო გაზრდა შეგვიძლია. გასათვალისწინებელია ელასტიურობაც. ელასტუირია პროდუქტი, რომელზეც მოთხოვნა ფასის ცვლასთან ერთად იზრდება. არაელასტიურია პროდუქტი, რომლის მოთხოვნაზეც ფასის ცვლილება არ ახდენს გავლენას.
სიცოცხლის ციკლი - პროდუქტის სასიცოცხლო ციკლის სხვადასხვა ეტაპებზე ფასის დაწესების პოლიტიკა განსხვავდება. ახალ პროდუქტზე უფრო შეგვიძლია მაღალი ფასის დაწესება.
single და multiple პროდუქტი - თუკი კომპანიას აქვს ურთიერთშემავსებელი პროდუქტები, ამ შემთხვევაში ერთი პროდუქტის ფასმა შეიძლება გავლენა იქონიოს მეორე პროდუქტის ყიდვაზე, შესაბამისად საჭირო ხდება რამდენიმე პროდუქტის ფასდადების პოლიტიკის შემუშავება
წარმოების ღირებულება - გასათვალისწინებელია ფიქსირებული და ცვლადი ხარჯები
არხის სიგრძე - მწარმოებელმა უნდა განსაზღვროს რა ფასი ექნება პროდუქტს როდესაც მიაღწევს გაყიდვის საბოლოო ადგილს. (რისელერები)
ბაზრის სტრუქტურა - მონოპოლიურ ბაზარზე როგორც წესი ფასდადება უფრო თავისუფალია, თუმცა გასათვალისწინებელია ჩამნაცვლებელი პროდუქტები. ოლიგოპოლიისას გასათვალისწინებელია კონკურენტების ფასები. მონოსპოლისტური კონკურენციისას, რადგანაც არსებობს ჩამნაცვლებელილ პროდუქტების ბევრი გამყიდველი, ნაკლები ყურადღება ეთმობა ფასს და უფრო მეტი - პროდუქტის უნიკალურობასა და ფრომოუშენს. სუფთა კონკურენციის დროს ფასი განპირობებულია ბაზრის მიერ.
ამოცანების განსაზღვრა - რა არის ფასდადების მიზანი:
მოგება - ფასდადება იმგვარად, რომ მოხდეს მოგების მაქსიმიზაცია. მაღალი ფასის დაწესებამ (skimming სტრატეგია) შეიძლება კონკურენტებს უბიძგოს უფრო დაბალ ფასად შემოვიდნენ ბაზარზე და ამგვარად ჩაიგდონ ბაზრის დიდი წილი ხელში.
გაყიდვები - გაყიდვების რაოდენობის მაქსიმიზაცია პენეტრაციის სტრატეგიით (კონკურენტებთან შედარებით დაბალი ფასის დაწესება)
ბაზრის წილი - (1) ახალი პროდუქტის ბაზარზე შემოტანის დროს მნიშვნელოვანია ბაზრის დიდი წილის ხელში ჩაგდება, რათა სამომავლო საქმიანობა შემოსავლიანი იყოს. (2) ორგანიზაციები, რომლებსაც არ აქვთ ზრდა, ცდილობენ ბაზრის წილის გაზრდას.
იმიჯი - პრესტიჟული ფასდადება განაპირობებს ექსკულზიურობის და მაღალი ღირებულების აღქმას.
სტაბილიზაცია - იმგვარი ფასდადება, რომლებიც უბიძგებს კონკურენტებს იგივენაირად მოიქცნენ
მოთხოვნის და შემოსავლის განსაზღვრა
საჭიროა ყველა ფასზე მოთხოვნის რაოდენობის განსაზღვრა (demand schedule). მარკეტინგი ცდილობს ფასის ელასტიურობის და მომხმქრებლების ფასისადმი სენსიტიურობის განსაზღვრას
ხარჯის, მოცულობის და მოგების ურთიერთკავშირის დადგენა -
უნდა განისაზღვროს ხარჯები:
ფისქირებული - ხარჯები, რომლებიც არ იცვლება წარმოების მოცულობასთან ერთად
ცვლადი - ხარჯები, რომლებიც იცვლება წარმოების მოცულობასთან ერთად
არაპირდაპირი - ხარჯები, რომლებიც არაა ასოცირებული კონკრეტულ მომხმარებელთან ან ორგანიზაციის დანაყოფთან. მაგალითად აიტი
მთლიანი - ჯამი
cost-plus pricing- ფასი=მთლიანი ხარჯები+მოგება; ეს მეთოდი არ ასხვავებს ფიქსირებულ და ცვლად ხარჯებს, რასაც რეალურად დიდი მნიშვნელობა აქვს:
თუ ფისქისრებული ხარჯები მთლიანი ხარჯების დიდ ნაწილს შეადგენს, ორგანიზაცია მუშაობს გაყიდვების მოცულობის გაზრდაზე, რადგან ბევრი გაყიდვები სჭირდებათ, რომ ფიქსირებული ხარჯები დაფარონ
თუ ცვლადი ხარჯები დომინანტობს მთლიან ხარჯებში, ზღვრული მატებაც კი მნიშვნელოვნად ზრდის მთლიან ხარჯებს.
break-even ანალიზი -ბრეიქ ივენ წერტილი არის გაყიდვების ის მოცულობა, რომლის დროსაც მთლიანი შემოსავალი ტოლია მთლიანი ხარჯების - FC/(P-VC)
marginal cost pricing - ყოველლი ახალი პროცედურის ფასი უნდა იყოს მისი ჩატარების ხარჯის ტოლი ან მეტი.
markup pricing - ფასი= სერვისის ხარჯი/((100-markup-ნამატი%)/100).
target pricing - ფასი=ინვესტიციის ხარჯები x სამიზნე მოგება ინვესტიციიდან% სტანდარტული მოცულობა
demand-minus pricing - განისაზღვრება რა ფასს გადაიხდის ბაზარი და აქედან განსაზღვრავენ ხარჯებს - მაქს. ხარჯები=.ფასი x [(100-ნამატი%)/100]
ფასდადების სტრატეგიის შერჩევა:
price lining - ერთი ხაზის პროდუქტები დაფასებულია კონკრეტული ფასის დიაპაზონში, რომელიც განსხვავდება შემცვლელი პროდუქტების ფასის დიაპაზონისგან. ამ სტრატეგიის მიზანია ფასის მეშვეობით მომხმარებლებს დაანახოს განსხვავება ხარისხში. თუმცა ეს მოქმედებს მხოლოდ მაშინ, როდესაც მომხმარებელი არაა კარგად გარკვეული პროდუქტის თავისებურებებში.
odd pricing - როდესაც არ გვაქვს დამრგვალებული ფასები, მაგალითად 3.99; ამის მიზეზი შეიძლება იყოს ილუზია, რომ ფასდაკლებულია ან რომ უფრო ჩაჯდეს მომხმარებლის ბიუჯეტში
one price vs flexible pricing - ერთი ფასის პოლიტიკის დროს ყველა მომხმარებელი იხდის ერთსა და იმავე ფასს ერთსა და იმავე პროდუქტში. ხოლო ფლექსიბლ ფასის დროს ფასი დამოკიდებულია მყიდველის შევაჭრების უნარზე.
prestige pricing - პროდუქტის ფასი სპეციალურადაა გაზრდილი, რომ შექმნას უნიკალურობის და ექსკლუზიურობის აღქმა.
penetration pricing - ფასი დაბალია კონკურენტებთან შედარებით
leader pricing - პროდუქციის ხაზში ერტი პროდუქტის იმგვარად დაფასება, რომ მომხმარებელი მივიზიდოთ და მან ამავდროულად შეიძინოს ამავე ხაზის სხვა უფრო ძვირად დაფასებული პროდუქტებიც.
bundled pricing - რამდენიმე პროდუქტის/სერვისის ერთად გაყიდვა საერთო ფასით.
going-rate pricing - ფასდადება ბაზაზრზე არსებული ფასების მიხედვით, როცა ნაკლკები ყურადღება ექცევა რეალურ ხარჯებს ან მარგნიალურ მოთხოვნებს. ეს ხშირად ხდება ოლიგოპოლიებისას.
discounts - ტიპები:
მოცულობის ფასდაკლება - დიდი მოცულობის პროდუქტების ყიდვისას არსებული ფასდაკლება
ფუნქციური ფასდაკლება - ფასდაკლება, თუკი მყიდველი თავის თავზე აიღებს პროდუქტის/სერვისის გარკვეული ფუნქციების შესრულებას
სეზონური ფასდაკლება - ფასდაკლება, თუკი პროდუქტს შეიძენენ არასეზონზე.
allowance - სხვა ფასდაკლებები
ფასის პოზიციონირების ღირებულება
უნდა განისაზღვროს ფასს რა მნიშვნელობა ექნება პრომოუშენისას. ფასის (დაბალი თუ მაღალი) და მისი ფრომოუშენის როლის (აქტიური თუ პასიური) მიხედვით განსხვავდება ორგანიზაციების სტრატეგიები.