8. Reaktywne zapalenie stawów

Question 1

Reaktywne zapalenie stawów (ReZS)

Answer 1

dawniej = zsp. Reitera
• spondyloartropatia seronegatywna
• poprzedzona najcz. inf. PP / ukł. m-płciowego (SARA - ReZS wywołane STD)

Question 2

Typowe cechy SpA seronegatywnych

Answer 2

• HLA-B27
• nieobecny RF
• zapalny ból pleców
• zapalenie st. krzyż-biodro i/lub stawów kręgosłupa
• częste zap. przyczepów ścięgnistych (Achilles), całego palca (dactylitis), błony naczyniowej oka

Question 3

Epidemiologia ReZS

Answer 3

♂>♀
• szczyt 20-30l., ale może być w każdym wieku
• u 2,5% z inf. PP / m-płc

Question 4

Etiologia ReZS

Answer 4

• Enterobacteriaceae - Salmonella, Yersinia, Campylobacter, Shigella
• Chlamydia trachomatis (35-70% SARA)/pneumoaniae
• rzadziej: C.difficile, Mycoplasma, Ureaplasma, N.gonorrhoeae, M. tuberculosis, BCG dopęcherzowe, HIV, pasożyty

• HLA-B27 i inne genetyczne/mikrourazy

Question 5

Objawy ogólne i objawy układu ruchu w ReZS

Answer 5

• ↑T, osłabienie, złe samopoczucie
• objawy stawowe 2-4 tyg (max 6) po zakażeniu
• asymetryczne zapalenie 1 / kilku stawów - 70% kolano, 60% śródstopno paliczkowy, 35% KG, biodro
• zap. stawów osiowych 50%
• zap. palców
• zap. przyczepów więzadeł i Achillesa i rozcięgna podeszwowego 20%

Question 6

Objawy spoza układu ruchu w ReZS

Answer 6

• zap. PM/CM 80% z SARA
• obrączkowate zap. żołędzi
• zap. pochwy, szyjki m, jajowodów
• zap. prostaty, jądra, najądrza
• zap. spojówek (45%, ustępuje w ciągu 1 tyg)
• zap. przedniego odcinka błony naczyniowej (2-4mce)
• rzadziej - rogówka, nadtwardówka, n.II
• złuszczające zap. skóry
• krostkowe zap. powierzchni dłoniowej rąk i podeszwowej stóp
• rumień guzowaty
• afty bł. śluzowej j.ustnej
• zab. przewodnictwa, niedomykalność aortalna, zap. aorty wstępującej
• zap. m♥, osierdzia
• zap. błon surowiczych
• mikroskopowe zap. jelit
• ZOMR

Question 7

Triada Reitera

Answer 7

ReZS:
• zap. stawów
• zap. spojówek
• zap. cewki moczowej

Question 8

Diagnostyka ReZS

Answer 8

• ↑OB, ↑CRP
• anemia, ↑WBC, ↑PLT
• HLA-B27 u 80%, czynnik ciężkiego przebiegu, nawrotów, objawów pozastawowych, ↑ryzyko ZZSK
• białomocz, krwinkomocz, leukocyturia, rzadko jałowy ropomocz
• posiew (stolec, mocz, wymaz z gardła, CM, szyjka m, płyn stawowy), serologia (Ag Chlamydii lub Ab p/Yersinia i Salmonella)
• płyn stawowy - różnicowanie - ma charakter zapalny i są czasem k. Reitera (mono/makro fagocytujące neutro)
• obrazowe - RTG stawów / MRI

Question 9

Rozpoznanie ReZS

Answer 9

• objawy po infekcji PP / m-płc o etio typowej dla ReZS (Enterobacteriaceae i Chlamydia)

Question 10

Leczenie ReZS

Answer 10

• odpoczynek, ograniczenie akt. fiz., fizjoterapia, farmakologia

• I rzut - NLPZ, Atb (jak czynna inf.)
• II - Sulfasalazyna, Metotreksat, Azatiopryna, Sole Au
• GKS dostawowo (nie jak ropna infekcja stawu) i p.o.
• ciężki przebieg - a/TNF (Infliksymab, Adalimumab, Etanercept)

Question 11

Rokowanie w ReZS

Answer 11

• samoograniczający charakter - objawy ustępują w 3-12 mcy
• 12% - nawroty i przewlekłe zap. stawów

• agresywny przebieg jak zajęte stawy KD i osiowe (15% niepełnosprawność)

• brak leczenia i nawroty → zaćma i utrata wzroku
• ↑ryzyko ZZSK jak HLA-B27