5,3 Flashcards
Wielowodzie Rozpoznanie
- Objętość płynu owodniowego > 2000 ml w III trymestrze ciąży.
- AFI* ≥ 24 cm,
- SDP/MVP* ≥ 8 cm.
AFI - amniotic fluid index **SDP - single deepest pocket ***MVP - maximal vertical pocket
PRZYCZYNY WIELOWODZIA - płód
- Anencephalia (bezmózgowie),
- Przepuklina oponowo-rdzeniowa
- Ekstrofia pęcherza moczowego (wynicowanie)
- Wytrzewienie (łac. gastroschisis)
- niedrożność przełyku,
- niedrożność dwunastnicy
- Rozszczep wargi i podniebienia
- infekcje płodu przebiegające z niedokrwistością
- Wady genetyczne
- Zespół przetoczenia krwi między płodami w ciąży wielopłodowej ze WSPÓLNĄ KOSMÓWKĄ
- Niewydolność krążenia
- Koarktacja aorty
PRZYCZYNY WIELOWODZIA - matka
- Cukrzyca
- Niedoczynność tarczycy
- Konflikt serologiczny matczyno-płodowy
Wielowodzie Powikłania
1) Przedwczesne pęknięcie błon płodowych.
2) Poród przedwczesny.
3) Słaba czynność skurczowa podczas porodu (nadmierne rozciągnięcie mięśnia macicy - zaburzone ustalenie główki płodu we wchodzie (położenie miednicowe).
4) Ograniczenie wydolności krążenia łożyskowego (wysokie ciśnienie w jamie owodniowej powoduje ograniczenie przepływu krwi przez łożysko).
Wielowodzie Leczenie
- amnioredukcja drogą amniopunkcji,
- INDOMETACYNA / SULINDAK (NLPZ).
Małowodzie Rozpoznanie
- Objętość płynu owodniowego < 200 ml w III trymestrze ciąży.
- AFI* < 5 cm,
- SDP/MVP* < 2 cm.
AFI - amniotic fluid index **SDP - single deepest pocket **MVP - maximal vertical pocket
Małowodzie - przyczyny: Matczyne:
- czynniki związane z niewydolnością łożyska (stan przedrzucawkowy, nadciśnienie tętnicze, zapalenia naczyń, nefropatia, nadkrzepliwość)
- leki: ACEI, NLPZ, trastuzumab
Małowodzie - przyczyny: Łożyskowe:
- przedwczesne odklejenie łożyska
- zespół przetaczania krwi między płodami (TTTS)
- zawał łożyska, zakrzepica naczyń łożyskowych
Małowodzie - przyczyny: Płodowe:
- aberracje chromosomowe
- wady wrodzone (szczególnie te związane z nieprawidłowym wydalaniem moczu przez płód)
- IUGR (wewnątrzmaciczne zahamowanie wzrastania płodu)
- wewnątrzmaciczne obumarcie płodu
- ciąża przenoszona
- przedwczesne pęknięcie błon płodowych (PROM)
Małowodzie Powikłania
- We wczesnej ciąży: - deformacja płodu (zlepy błon owodniowych ze skórą płodu).
-W późnej ciąży:
a) hipoplazja płuc,
b) kompresja pępowiny (niedotlenienie i śmierć wewnątrzmaciczna),
c) hipotrofia płodu,
e) spłaszczenie twarzoczaszki,
f) deformacje kończyn.
Małowodzie Leczenie
1) Przedwczesne pęknięcie błon płodowych → leczenie zachowawcze /
przezskórne amnioinfuzje do jamy owodniowej.
2) Hipoperfuzja nerek → poprawa wydolności krążenia płodowego (digoksyna) / wewnątrzmaciczna korekta wady.
Małowodzie jest związane ze zwiększonym ryzykiem:
płodowego zespołu kompresji.
zespołu taśm owodniowych.
hipoplazji płuc.
niedorozwoju pęcherzyków płucnych.
Niewydolność cieśniowo-szyjkowa
- Ekspozycja w czasie życia wewnątrzmacicznego na DiEtylStilbestrol (DES)
- Niewydolność cieśniowo-szyjkowa już w pierwszej ciąży.
Czynniki ryzyka wystąpienia NIEWYDOLNOŚCI CIEŚNIOWO-SZYJKOWEJ Wrodzone
- Ekspozycja w czasie życia wewnątrzmacicznego na DiEtylStilbestrol (DES)
- Niewydolność cieśniowo-szyjkowa już w pierwszej ciąży.
Czynniki ryzyka wystąpienia NIEWYDOLNOŚCI CIEŚNIOWO-SZYJKOWEJ Uraz szyjki macicy
Konizacja części pochwowej kanału szyjki macicy
Mechaniczne rozszerzenie kanału szyjki macicy
Nieprawidłowe zaopatrzenie pękniętej szyjki
Czynniki ryzyka wystąpienia NIEWYDOLNOŚCI CIEŚNIOWO-SZYJKOWEJ Czynniki hormonalne/biochemiczne
- Ekspozycja w czasie życia wewnątrzmacicznego na DiEtylStilbestrol (DES)
- Niewydolność cieśniowo-szyjkowa już w pierwszej ciąży.
relaksyna
- jest niezbędnym hormonem produkowanym przez ciałko żółte i doczesną.
- Rozluźnia mięśnie i więzadła - dzięki temu macica “bezproblemowo” może się powiększać.
- Pod koniec ciąży umożliwia też poród, właśnie przez spadek napięcia szyjki macicy i rozluźnienie spojenia łonowego.
prostaglandyny co robią
obniżają zawartość kolagenu i w konsekwencji rozwieranie się kanału szyjki macicy
Niewydolność cieśniowo-szyjkowa Obraz kliniczny
- plamienia,
- zwiększenie ilości wydzieliny pochwowej,
- uczucie wzmożonego ciśnienia w podbrzuszu.
Niewydolność cieśniowo-szyjkowa Kryteria rozpoznania
Przy BRAKU CZYNNOŚCI SKURCZOWEJ stwierdzamy:
- skrócenie (zgładzanie) szyjki macicy,
- rozwieranie się kanału szyjki macicy.
Objaw lejka (tunelowania)
Wpuklanie się dolnego bieguna błon płodowych do ujścia wewnętrznego szyjki macicy. w niewydolności c-s
Niewydolność cieśniowo-szyjkowa Leczenie
- założenie SZWU OKRĘŻNEGO obejmującego skracającą się część pochwową szyjki macicy (warunki: brak czynności skurczowej, skrócenie kanału szyjki < 25 mm, rozwarcie < 4 cm). (McDonalda
Shirodkara) - okresowe stosowanie tokolityków w bezpośrednim okresie pooperacyjnym.
Postępowanie w NIEWYDOLNOŚCI CIEŚNIOWO-SZYJKOWEJ w ciąży pojedynczej Profilaktyczne
- Co najmniej 2 straty ciąż w II trymestrze związane z bezbolesnym rozwieraniem szyjki macicy, bez czynności skurczowej mięśnia macicy oraz bez krwawienia z dróg rodnych.
- Zaplanuj założenie szwu okrężnego między 13. a 14. t.c.
Postępowanie w NIEWYDOLNOŚCI CIEŚNIOWO-SZYJKOWEJ w ciąży pojedynczej Terapeutyczne / Pilne
- skrócenie kanału szyjki macicy < 25 mm 2 ) poród przedwczesny przed 34. t.c. w wywiadzie
- wiek ciążowy < 24. t.c.
- USG
- Załóż szew okrężny
Postępowanie w NIEWYDOLNOŚCI CIEŚNIOWO-SZYJKOWEJ w ciąży pojedynczej
- Badanie wewnętrzne /wziernik
- duże rozwarcie szyjki macicy (monokl) 2) wiek ciążowy < 24. t.c.
- Załóż szew okrężny
PRZECIWWSKAZANIA do szwu okrężnego
1) Zakażenie wewnątrzmaciczne
2) Przedwczesne oddzielenie się łożyska (krwawienie)
3) Aktywna faza porodu przedwczesnego
4) Letalne wady płodu/zgon płodu
pęknięcie błon płodowych Definicja
- przerwanie ciągłości błon płodowych (owodni i kosmówki)
- po uprzednim oddzieleniu się kosmówki od doczesnej.
przedwczesne pęknięcie błon płodowych (ang. premature rupture of membranes, PROM).
Jeżeli pęknięcie błon płodowych następuje przed rozpoczęciem porodu PROM po 37 t.c
pPROM (preterm premature rupture of membranes) to
pęknięcie przed 37 t.c.
Przedwczesne pęknięcie błon płodowych Czynniki ryzyka
- niski status socjoekonomiczny,
- choroby przenoszone drogą płciową,
- poród przedwczesny w wywiadzie (szczególnie spowodowany przedwczesnym pęknięciem błon płodowych),
- zagrażający poród przedwczesny w aktualnej ciąży,
- rozciągnięcie ścian macicy (wielowodzie, ciąża wielopłodowa, nieprawidłowe położenie płodu),
- obecność szwu okrężnego na szyjce macicy,
- wady rozwojowe macicy oraz płodu,
- zabieg amniopunkcji,
- palenie tytoniu, niedobór witaminy C.
zagrażający poród przedwczesny =
skrócenie szyjki <15mm, rozwarcie szyjki <3 cm, od 4 do 7 skurczów na godzinę
Przedwczesne pęknięcie błon płodowych Etiologia najczestsza
- drobnoustroje patogenne w pochwie,
- waginozę bakteryjną,
- bezobjawową bakteriurię.
- Zakażenie powoduje stymulację wytwarzania prostaglandyn, które pobudzają czynność skurczową macicy
- Drobnoustroje są również źródłem enzymów proteolitycznych, które powodują osłabienie, a następnie pęknięcie błon płodowych
pH płynu owodniowego wynosi
6,5-7,5 Dlatego zmiana pH pochwy w kierunku zasadowym sugeruje PROM
prawidłowe pH pochwy:
3,5-4,1 (odczyn kwaśny)
Test paskowy wydzieliny pochwowej:
IGFBP-1 w warunkach prawidłowych nie występuje w wydzielinie z pochwy
Przedwczesne pęknięcie błon płodowych Najczęstsze powikłania to:
- infekcja wewnątrzmaciczna,
- niedotlenienie płodu,
- wcześniactwo,
- deformacja płodu.
Przedwczesne pęknięcie błon płodowych Pacjentkom, które ukończyły 34. t.c
ze względu na fakt, iż ryzyko powikłań związanych z infekcją wewnątrzmaciczną przekracza ryzyko powikłań związanych z wcześniactwem, można zaproponować elektywne zakończenie ciąży.
Przedwczesne pęknięcie błon płodowych Leczenie < 34 tc
- Tokoliza jest zasadniczo przeciwwskazana w ciążach powikłanych PROM, ale może być rozważona tylko na czas steroidoterapii.
- betametazon
- Antybiotykoterapia o szerokim spektrum to najistotniejsza metoda postępowania u ciężarnych z PROM.
- wykluczenie zagrożenia dla płodu
- wykluczenie infekcji
Nadpłodnienie
- Kolejne zapłodnienie w odstępie 3-4 dni.
- Dodatkowe zapłodnienie drugiej komórki jajowej uwolnionej w tym samym cyklu płciowym przez plemniki pochodzące z oddzielnych stosunków płciowych, odbytych w krótkim czasie po sobie
Ciąża dodatkowa
to zapłodnienie komórki jajowej w następujących po sobie cyklach. Czyli między płodami jest ok miesiąca różnicy.
wskazania do indukcji porodu
- ukończony 41. tydzień ciąży;
- przedwczesne pęknięcie błon płodowych po 37. tygodniu ciąży;
- ograniczone wzrastanie płodu (IUGR) >37. tygodnia ciąży przy braku objawów zagrożenia płodu;
- ciąża bliźniacza jednoowodniowa dwukosmówkowa (36.-37. tydzień ciąży)
- ciąża dwuowodniowowa dwukosmówkowa (37.-38. tydzień ciąży), przy odpowiednich położeniach płodów,umożliwiających poród drogami natury;
- niepowikłane nadciśnienie tętnicze (> 38. tygodnia ciąży);
- cukrzyca przedciążowa (> 38. tygodnia ciąży)
- cukrzyca ciążowa (> 39. tygodnia ciąży);
- straszy wiek ciężarnej - ponad 40 lat (> 39. tygodnia ciąży);
- małowodzie (36.-37. tydzień ciąży).
Ciąża trojacza
- 50% - pochodzą z zapłodnienia dwóch komórek jajowych, z których jedna ulega dalszemu podziałowi.
- 25% - trojaczki trójzygotyczne, zapłodnienie 3 komórek jajowych w wyniku poliowulacji.
- 20% - trojaczki jednozygotyczne, nadbliźniactwo.