3. Kinderwens - motivaties Flashcards
Wat zegt Wyatt over de motieven van reproductie?
Niet iedereen heeft een kinderwens en het is nog maar de vraag wat de aan- of afwezigheid van die wens bepaalt. Is het iets normatief, iets instinctmatig of toch iets psychisch?
Wyatt stelt dat sociale verwachtingen zeker een rol spelen in het al dan niet hebben van een kinderwens. Zo zien we in 1960 een daling in de geboortecijfers, de grootte van families neemt af.
Wyatt zegt ook dat snel van uit gegaan wordt dat er een kinderwens is. Maar hoe is dit mogelijk zonder al deze ervaring gehad te hebben?
Wat betekent deze kinderwens? Doorheen de tijd zijn er al verschillende fases en motivaties. Zo zal de kinderwens van een alleenstaande vrouw heel anders zijn dan die van het 18 jarige meisje met haar eerst lief. Sommige motivaties hebben ook zeer weinig te maken met het verlangen naar een kind.
Wyatt baseert zich op de psychoanalyse maar geeft zelf ook aan dat dit misschien niet de beste bron van informatie is. Freud zag wel al dat voortplanting iets zeer beladen was, dat er sprake van ontzag, angst en opkijken naar. Wyatt gaat akkoord met Freud die stelt dat de kinderwens een geschiedenis heeft. Het kunnen doorgeven van wat je ouders jou hebben gegeven of het net anders willen doen. Freud stelt dat dit allemaal te maken heeft met het vrouwelijke castratie-complex.
Is de kinderwens een drift, een instinct?
Een extreem standpunt is dat de kinderwens louter de wens is van onze genen om doorgegeven te worden.
The Red Queen hypothesis stelt dan weer dat het te maken heeft met onze soort; je moet blijven voortplanten en blijven veranderen om te kunnen blijven bestaan.
Wyatt vergelijkt ons met dieren, die slechts een beperkte tijd bezig zijn met voortplanting, en enkel functioneel. Mensen zijn heel veel bezig met voortplanting, al is het maar in gedachten. Mensen stoppen ook met voortplanten op een bepaald moment, wat dat instinct misschien een beetje tegenspreekt.
Wat is penisnijd?
Dit is een concept van Freud.
Volgens hem merkt een meisje dat ze geen penis heeft en dit onbewust wil van haar vader. Dit wil zeggen dat ze op dat moment eigenlijk een kind wil met haar vader. Ze komt in die oedipale fase en richt zich op een ander object/partner, dit omwille van het incest verbod en verdringing.
Wyatt stelt dat hier wel iets van aan is.
Hij stelt dat er nu eenmaal een anatomisch verschil is en dat da gestimuleerd wordt door de observatie van man-vrouw seksualiteit. Dit laatste is bijvoorbeeld het zien knuffelen van je ouders. Hierdoor ontstaan fantasieën. Bijvoorbeeld je ouders zien liggen onder een laken, je weet eigenlijk niet wat er gebeurt. Er komt de vaststelling dat er precies iets afwezig is bij het meisje en dat er iets in de plaats moet komen wat van zichzelf is, gehouden kan worden en doen groeien. Het afwezig zijn van de penis zou dus de reden zijn waarom iemand een kinderwens zou hebben.
Helen Deutsch zegt dat het om iets helemaal anders gaat. Er zijn lichamelijke gewaarwordingen die nog ongedefinieerd zijn, zonder gedachten, namen of symbolen. Het gaat niet om het niet zien van een penis maar om het zien van een vagina zonder dat hier betekenis aan gegeven kan worden. Een kind gaat zoeken naar de tussenruimte, naar de transitionele ruimte tussen iets van de subjectieve beleving en de buitenwereld, en uiteindelijk ook een transitioneel object zoals een baby pop of een beertje onder de tshirt.
De focus ligt hier nog steeds op het innerlijke. Externe invloeden komen hier nog niet aan bod.
Wyatt stelt vast dat de dominerende wetenschappelijke en psychologische conclusies zijn dat een vrouw niet normaal is als ze geen kinderwens heeft.
Wyatt probeert dit te nuanceren en stelt de vraag wat moederschap nu eigenlijk is?
Wat is inner duality?
Wyatt brengt dit concept naar voor.
Zou er nog iets fundamenteler kunnen zijn aan de reden waarom iemand een kinderwens ontwikkelt? Hij noemt dit de inner duality.
Het is de capaciteit die je hebt tijdens de zwangerschap om basale relaties opnieuw vormt te kunnen geven, uit te leven, doorleven en daar zelf iets in te modificeren.
Een zwangere vrouw is mama voor dat kind, biedt zorg voor dat kind maar is tegelijk ook dat kind en ontvangt liefde. Je bent zowel de zorgende als zorgontvangende. Hij noemt dit een psychologische mitose.
Hier kan iets in goedgemaakt worden. Die ervaring is zo uniek dat je eigen geschiedenis vormgegeven kan worden. Het lijkt ook wat op de transitionele ruimte: de reële ervaringen die je hebt gehad, de toekomst die je je voorstel met het kind en het hier-en-nu lopen op dat moment in elkaar over.
Wyatt beschrijft dat in de zwangerschap er een mogelijkheid is om onbewuste zaken in je leven te zien en te bewerken in je houding als moeder tegenover eigen kind en ook als kind tegenover eigen moeder.
Wat is een object? Alles wat in de buitenwereld bestaat waar de drift zich op richt. Alles wat in je binnenwereld leeft, gaat zich op de ander richten. Een object moetje altijd zien als een object-dyade. Bijvoorbeeld wie is je moeder voor u op dat moment geweest? Het verschil met inner duality is dat dit echt om twee polen gaat die je tegelijk ervaart. Het gaat niet zozeer over de objecten beleven maar over die kunnen zijn en jezelf kunnen zijn.
Deze inner duality doet zich niet enkel voor tijdens een kinderwens. Bijvoorbeeld het verlangen om verzorgd te worden kunnen we ook uitleven op onze huisdieren.
Wyatt. Wat gebeurt er met de man op zo’n moment van inner duality tijdens de zwangerschap?
Wyatt stel dat er misschien geen sprake is van penisnijd, maar van zwangerschapsnijd. De jaloezie van de man op het kunnen beleven van die innerlijke dualiteit en de transformatie die daar mogelijk is.
De vrouw is tijdens de zwangerschap heel hard op zichzelf gericht, de realiteit doet er bijna niet meer toe, en dit kan zorgen voor twee reacties bij de man.
- hij richt zich op eigen projecten
- mee zwangerschap willen ervaren, heel betrokken bij proces
