3: de tijd van monniken en ridders Flashcards
dynastie
regerende familie
emir
arabische vorst
islamitische jaartelling
jaartelling die begint bij 622
jihad
heilige strijd; 1) innerlijke strijd om een goede moslim te zijn en de stijf om de islamd te verdedigen 2) verplichting voor moslims om hun godsdienst te verspreiden, zo nodig met geweld
kalief
opvolger van de profeet mohammed als politiek en geestelijk (godsdienstig) leider van moslims
kalifaat
islamitisch rijk
profeet
boodschapper
sjiiet
lid van de minderheidsgroep binnen de islam
soenniet
lid van de grootste geloofsrichting binnen de islam
sultan
islamitische vorst
wereldlijk
niet-godsdienstig
domein
landgoed van edelman of abdij
herendienst
onbetaald werk voor een heer
hoeve
boerderij met land
hofstelsel
economisch systeem met horigen op domeinen
horige
halfvrije boer
middeleeuwen
derde periode; 500-1500
rentmeester
iemand die voor de eigenaar een landgoed beheert
tijd van monniken en ridders
vroege middeleeuwen; derde tijdvak; 500-1000
feodalisme
leenstelsel; bestuurssysteem met leenheren en leenmannen
graaf
hoge edelman, bestuurder van een graafschap
hertog
hoge edelman, bestuurder van een hertogdom
leenheer
vorst of hoge edelman die een gebied laat besturen door een leenman
leenman
vazal; edelman die een gebied bestuurt in opdracht van een leenheer
paus
hoofd van de rooms-katholieke kerk, bischop van rome
ridder
militair te paard
abt
hoofd van een klooster
bisdom
kerkprovincie
bisschop
godsdienstig leider van een kerkprovincie
geestelijke
priester, godsdienstige leider
heiden
iemand waarvan wordt gezegd dat hij niet het goede geloof heeft
heilige
gestorven persoon die vereerd wordt vanwege zijn goede daden
kerstenen
bekeren tot het christendom
missionaris
iemand met de opdracht (missie) om het christendom te verspreiden
monnik
geestelijke die afgescheiden van de samenleving leeft, meestal in een klooster
orthodoxe kerk
oosterse kerk
relikwie
overblijfsel van een heilige
patriarch
hoogste bisschop in oosterse kerk
rooms-katholiek
wat hoort bij de kerk onder leiding van de paus
stand
sociale groep met bepaalde rechten en een vaste positie in de samenleving
tweezwaardenleer
idee dat god de macht over de samenleving heeft verdeeld tussen geestelijke en wereldlijke machthebbers
waarom werd de islam niet bestreden
het was een godsdienst van heersers
waarom was er geen intern conflict binnen het arabische rijk
ze werkten allemaal samen voor de jihad
welke landen werden veroverd door het arabische rijk
het perzische rijk; syrië, palestina en egypte
waardoor viel de arabische expansie stil
in 650 stopte de expansie door burgeroorlogen binnen het kalifaat
hoe werd het arabische rijk zo groot
-weinig intern conflict
-godsdienst van heersers
-perzische en byzantijnse rijk zeer verzwakt
hoe viel het arabische rijk uit elkaar
in 750 werd de ommajadenfamilie grotendeels vermoord- een ommajjade vluchtte naar córdoba, de sjiieten stichtten een rijk in egypte.
de rest van het rijk viel uiteen in kleinere staten met een emir of sultan
hoe beeindigde het byzantijnse rijk
na jarenlang verzwakking, nam een turkse leider anatolië over. hij stichtte daar het ottomaanse rijk, en veroverde in 1453 constantinopel
waardoor nam westerse welvaart af in de vroege middeleeuwen
instorting van romeins bestuur, germaanse invasies, geen bescherming van overheid, slechte ruilvoet met het byzantijnse rijk
waar kwamen slaven vandaan in het westen
germaanse handelaren verkochten veel leden van slavische volken aan het arabische en byzantijnse rijk
ruil tussen heer en horigen
-heer: stuk grond, bescherming
-horigen: herendiensten, (geen betaling), opbrengsten afstaan
wanneer ontstonden veel germaanse koninkrijken in west-europa
500
clovis
koning van de salische franken (zuid-belgie en noord-frankrijk). erfde op 15-jarige leeftijd het koninkrijk, in 481.
schreef de salische wet (schadevergoeding en erfdom). zijn rijk ging hierdoor na zijn dood naar zijn zoons (de merovingen)
karel de grote
werd in de 8ste eeuw koning van frankenrijk. hij breidde het rijk snel uit en liet zich door een paus tot keizer kronen (hij zag zichzelf als romeinse keizer)
wat gebeurde met karel de grotes rijk
hij verenigde bijna heel europa in een rijk, zijn zoon lodewijk erfde het rijk. zijn 3 zoons verdeelde na lodewijks dood het rijk in oost-frankisch, west-frankisch en een middenrijk.
hoe onstond het duitse keizerrijk
de dynastie ter ottonen kwam op na het uitsterven van de karolingen. ze schaften de erfeling af, en lieten zich net als karel de grote zich tot keizer kronen. het werd officieel het heilige roomse rijk genoemd
waardoor kregen koningen minder macht door het feodalisme
leenheren begonnen hun grond te zien als erfelijk
leiders van het byzantijnse rijke en westers romeinse rijk
westers: paus
byzantijns: bisschop (met veel invloed van keizer; patriarch)
wat was een keerpunt in de toename van het christendom
de bekering van clovis; hij liet zich in 496 dopen. hij kon bisschoppen goed gebruiken bij het bestuur van zijn rijk
