1: de tijd van jagers en boeren Flashcards
archeologie
wetenschap die het verleden bestudeert aan de hand van ongeschreven bronnen
cultuur
denken en doen van een groep mensen
moderne mens
de mensensoort waartoe alle tegenwoordige mensen behoren (homo sapiens, de denkende mens)
nomade
iemand die rondtrekt zonder vaste woonplaats
prehistorie
voorgeschiedenis, tijd van jagers en boeren. eerste periode, tot 3000 v.C
samenleving van jager-verzamelaars
maatschappij van nomaden die leven van wat ze vinden en vangen in de natuur
aanzien
waardering, hoe belangrijk iemand wordt gevonden
autarkisch
zelfvoorzienend; wanneer een groep mensen voor zichzelf zorgt
domesticeren
planten en dieren in dienst van mensen aanpassen
landbouwrevolutie
agrarische revolutie; ontstaan van de landbouw
landbouwsamenleving
agrarische samenleving; maatschappij waarin mensen in dorpen leven van landbouw
natuurgodsdienst
godsdienst waarbij krachten van de natuur vereerd worden
nijverheid
producten maken
ritueel
plechtige handeling
sedentaire leefwijze
leven op een vaste woonplaats
ambacht
beroep waarbij iemand producten maakt met zijn handen en gereedschap
belasting
wat onderdanen aan hun regering moeten betalen
beschaving
hoogontwikkelde cultuur
elite
toplaag in de samenleving, de meest machtige, rijke of geleerde mensen
gezag
1 overwicht
2 persoon of instelling met macht
handel
kopen en verkopen van producten
landbouwstedelijke samenleving
agrarische-stedelijke samenleving; maatschappij met steden waarin een minderheid van de bevolking leeft van ambachten en handel, terwijl de meeste mensen op het platteland leven van landbouw
polytheistisch
met veel goden
staat
1 regering
2 gebied met een regering
stad
van het platteland afgescheiden plaats met veel bewoners, waarvan de meesten niet leven van landbouw
stadstaat
staat die bestaat uit een stad met het omliggende gebied
vorst
hoofd van een staat
waar ontstonden de eerste mensachtige apen
afrika
wanneer ging men vuur gebruiken
400 000 jaar geleden
wanneer werd de landbouw ontdekt
9000 v.c
wat voor voedsel werd eerst verbouwd
vijgen, gerst, tarwe, erwten, linzen olijven en druiven
waar ontstond vroeg landbouw
midden-oosten, china en midden-amerika
redenen dat landbouw begon
klimaat verandering (eind van ijstijd) en geschikter milieu voor bepaalde planten
waar ligt mesopotamië
in Irak bij de rivieren Eufraat en Tigris (staat voor tweestromenland in Grieks)
waar waren Soemeriërs gevestigd
mesopotamië. dit kwam door een migratie doordat hun eerdere woongebied was overstroomd door de Perzische Golf
waarom ontstond het elite
er was leiding nodig voor watercontrole (dijken, dammen en kanalen) voor landbouw
tussen welke landen was er zeehandel in de Perzische Golf
Mesopotamië handelden met Iran, India en Oost-Arabië (focus op eiland Dilmu (Bahrein))
tussen welke landen was er handel over land
Mesopotamië met Syrië, Turkije en Afghanistan
wat exporteerde Soemeriërs?
graan, kleding, aardewerk, wierook, parfums, edelstenen, hout